Δημοσιεύτηκε: Μάϊος 11. 2011 09:58
Πολλές φορές στη ζωή μας όταν αρχίζουμε κάποιες δραστηριότητες, δεν γνωρίζουμε πού θα καταλήξουν. Όμως, στην πορεία διαγράφεται μια συνέχεια διάρκειας που δεν εννοούμε να την εγκαταλείψουμε. Κάπως έτσι αναδεικνύεται και η ιστορία του Κωστάκη Σαββίδη στην ψαλτική, που φέτος συμπληρώνει 60 χρόνια συνεχούς παρουσίας στο ψαλτήρι της εκκλησίας του Αγίου Γεωργίου, στον Άγιο Δομέτιο.Ας αφήσουμε, όμως, τον ίδιο τον Κωστάκη Σαββίδη να μας εξιστορίσει αυτή τη μεγάλη διαδρομή:
«Καταρχάς, θέλω να σας ευχαριστήσω για την ευκαιρία που μου δίδετε για να επικοινωνήσω με τους αναγνώστες σας και να αναφερθώ στην πορεία μου πίσω από το ψαλτήρι του Αγίου Γεωργίου για 60 συνεχή χρόνια.
Την εμπλοκή μου στην ψαλτική, άρχισα σε ηλικία 11 ετών από το χωριό μου, την Αγία Βαρβάρα. Αυτός που με οδήγησε στη βυζαντινή μουσική και ακολούθως στην ψαλτική ήταν ο δάσκαλος μου στο δημοτικό σχολείο, Γεώργιος Νεοφύτου από τα Κάτω Λεύκαρα. Όταν με άκουσε στη χορωδία του σχολείου, διαπίστωσε ότι έχω καλή φωνή και αφού επικοινώνησε με τον πατέρα μου, τον έπεισε να ασχοληθώ με τη βυζαντινή μουσική. Αυτή την ευθύνη ανέλαβε ο ίδιος ο δάσκαλος, όταν μαζί με άλλους μαθητές συγκροτήσαμε ειδική χορωδία. Ψάλλαμε στη διάρκεια της λειτουργίας τα λειτουργικά σε δύο ήχους, πλάγιος πρώτος και πλάγιος τέταρτος.
Στη διάρκεια της λειτουργίας, μας έβαζε στη μέση της εκκλησίας και ψάλλαμε τα λειτουργικά. Ακολούθως, ο δάσκαλος πήρε μετάθεση και αναζητήσαμε κάποιον αντικαταστάτη. Κι αυτός βρέθηκε. Ήταν ο Χρίστος Σπανός από την Αγία Βαρβάρα. Συνέχισα κοντά του μαζί με δύο άλλους συμμαθητές τη βυζαντινή μουσική. Παράλληλα, έψαλλα στο αναλόγιο ως βοηθός στην εκκλησία της Αγίας Βαρβάρας. Αυτό, συνεχίστηκε για αρκετό καιρό.
Το 1944, όταν ήμουν 16 χρονών, με κάλεσε ο ιερέας του Πέρα Χωριού, πάτερ Κωνσταντίνος για να με διορίσει ψάλτη στην εκκλησία του. Αποδέκτηκα αλλά φρόντισα να τον ενημερώσω ότι είχα κάποια κενά και ελλείψεις, ώστε να γνωρίζει την πραγματικότητα. Αυτός όμως, μου έδωσε τη διαβεβαίωση ότι θα μου παρείχε κάθε βοήθεια για μια ικανοποιητική παρουσία. Ο μισθός που συμφωνήσαμε ήταν 2 λίρες τον μήνα. Για να ανταποκριθώ στα καθήκοντά μου, χρειαζόμουν μέσον διακίνησης για τη διαδρομή Αγίας Βαρβάρας- Πέρα Χωριού και γι’ αυτό αγόρασα ποδήλατο.
Έγινε το απρόβλεπτο
Μια Κυριακή, προ της Χριστού γέννησης, έψαλλα το κοντάκιο των Χριστουγέννων, ενώ έπρεπε να ψάλλω το κοντάκιο προ της γέννησης. Κάποιος από το εκκλησίασμα χαμογέλασε ειρωνικά. Πρόσεξα αυτή την κίνηση, αλλά παρέμεινα στο στασίδι. Στο τέλος της λειτουργίας πήγα στο ιερό και ρώτησα τον πάτερ Κωνσταντίνο για τον μορφασμό εκείνου του ατόμου και αυτός μου υπέδειξε το λάθος που έκανα. Με αγκάλιασε και μου είπε «Κωστάκη μου, έψαλλες λάθος κοντάκιο, αλλά δεν κακοφάνηκε του Θεού. Το ορθό είναι να ψάλλουμε τους ύμνους που αντιστοιχούν με την ημέρα της λειτουργίας».
Μου έδειξε αγάπη και μου έδωσε θάρρος για να συνεχίσω. Όμως, αργότερα, λόγω ατυχήματος με το ποδήλατό μου, υποχρεώθηκα να σταματήσω και να παραιτηθώ από τη θέση μου.
Όταν πήρε μετάθεση ο Χρίστος Σπανός, έπρεπε να βρω κάποιον να με βοηθήσει να συνεχίσω με τη μουσική. Μου σύστησαν τον Χαρίδημο Χατζηχάρο στην Αθηαίνου που ήταν γνωστός του πατέρα μου. Άρχισα μαθήματα μαζί του και πήγαινα από την Αγία Βαρβάρα στην Αθηαίνου, 25 περίπου χιλιόμετρα με το ποδήλατο. Πήγαινα Σάββατο πρωί, έκανα μάθημα το απόγευμα και το βράδυ παρέμενα στην Αθηαίνου. Κυριακή πρωί πήγαινα στην εκκλησία και παρακολουθούσα τον δάσκαλό μου που έψαλλε. Μετά την εκκλησία έκανα ακόμα ένα μάθημα και επέστρεφα στην Αγία Βαρβάρα.
Εδώ να μου επιτραπεί να κάνω μια μικρή παρένθεση. Στο χωριό μου βοηθούσα τον πατέρα μου στις δουλειές του, που ήταν καρεκλά και μικρογεωργός.
Κάθοδος στη Λευκωσία
Το 1947 ζητούσαν ψάλτη στη Χρυσαλινιώτισσα, στη Λευκωσία. Μου διεμήνυσαν να πάω για δοκιμή, πράγμα που έπραξα. Μετά τη δοκιμή μου ανήγγειλαν τον διορισμό μου ως αριστερού ψάλτη, με μισθό 5 λίρες τον μήνα και δωμάτιο διαμονής στην αυλή της εκκλησίας.
Παρέμεινα στη θέση αυτή για 31/2 χρόνια και σ΄αυτή την περίοδο ζητήθηκε ψάλτης στον Άγιο Γεώργιο, στον Άγιο Δομέτιο. Στο μεταξύ, στη Χρυσαλινιώτισσα προέκυψαν κάποιες διαφορές στη μεταξύ μας συνεργασία και μετά από τις σχετικές διαδικασίες προσλήφθηκα στον Άγιο Γεώργιο ως αριστερός ψάλτης, την 1η Μαρτίου 1951, με μισθό 8 λίρες τον μήνα, που ήταν ο ίδιος που λάμβανα στη Χρυσαλινιώτισσα. Πρόσθετα, μου παραχωρήθηκε και δωμάτιο. Στη διάρκεια της διαμονής μου στον Άγιο Δομέτιο, φύτεψα και το μεγάλο κυπαρίσσι που δεσπόζει σήμερα της εκκλησίας.
Μετά από ένα χρόνο διορίστηκα δεξιός ψάλτης και ψάλλω μέχρι σήμερα στο ίδιο στασίδι, συμπληρώνοντας φέτος 60 χρόνια συνεχούς παρουσίας. Το γεγονός αυτό μου προκαλεί αισθήματα χαράς και αγαλλίασης, ενώ σύμφωνα και με κάποιες ενδείξεις, η περίπτωση αυτή είναι πρωτοφανής για ένα ψάλτη να βρίσκεται στο ίδιο στασίδι για 60 συνεχή χρόνια.
Σ΄αυτή τη μεγάλη διαδρομή, συνεργάστηκα με 26 ιερείς και διακόνους κατά τρόπο φιλικό και αποδοτικό και τους οποίους ευγνωμονώ και ευχαριστώ θερμά.
Επιθυμώ να αναφέρω ένα περιστατικό που μου έκανε εντύπωση. Όταν ο Αρχιεπίσκοπος Μακάριος Γ’ πραγματοποιούσε επισκέψεις σε διάφορες εκκλησίες, τη θέση του δεξιού ψάλτη σ΄αυτές τις επισκέψεις την κατελάμβανε ο πρωτοψάλτης Καλλίνικος. Όταν επισκέφθηκε τον Άγιο Γεώργιο, στον Άγιο Δομέτιο, δεν έγινε η αντικατάσταση μου, πράγμα πολύ τιμητικό για μένα.
Το 1965 σε εθνικό μνημόσυνο στο Δάλι, πεσόντος ήρωα στα γεγονότα του 1963-64, σε επίκεψη του Μακάριου, κλήθηκα και πήρα τη θέση του δεξιού ψάλτη, κάτι που μπορεί να θεωρηθεί ως μια πολύ σημαντική αναγνώριση για την προσφορά μου.
Τιμητικές διακρίσεις
Σ΄αυτό το διάστημα έτυχα τιμητικών διακρίσεων από τον ιερό ναό Αγίου Γεωργίου σε εκδήλωση που έγινε στις 8 Μαϊου 2003.
Επίσης, ο Δήμος Αγίου Δομετίου, σε ειδική τιμητική εκδήλωση, που έγινε τον Οκτώβριο του 2007, τίμησε τους ιεροψάλτες των εκκλησιών μας Αγίου Γεωργίου και Αγίου Παύλου, ανάμεσα στους οποίους και τον υποφαινόμενο».
Ταυτότητα
Ο Κωστάκης Σαββίδης γεννήθηκε στις 13.8.1928 στην Αγία Βαρβάρα Λευκωσίας. Ανήκε σε πολυμελή, πολύτεκνη οικογένεια που είχε 7 παιδιά, 5 κορίτσια και 2 αγόρια. Ήταν το 6ο παιδί της οικογένειας. Διαμένει στον Άγιο Δομέτιο από το 1951.
*******************************
Τιμήθηκαν και οι ιεροψάλτες της ενορίας του Αγίου Παύλου
Η Εκκλησιαστική Επιτροπή του Αγίου Παύλου σε συνεργασία με τον Χριστιανικό Σύνδεσμο και τους ιερείς της Εκκλησίας διοργάνωσαν τιμητική εκδήλωση προς τους ιεροψάλτες του ναού, τους οποίους τίμησαν για την προσφορά τους και τις υπηρεσίες που προσφέρουν.
Η όλη εκδήλωση τελούσε υπό την αιγίδα του Δήμου Αγίου Δομετίου και σημείψσε μεγάλη επιτυχία. Μίλησε ο Πρόεδρος της Εκκλησιαστικής Επιτροπής Ανδρέας Χαραλάμπους ο οποίος εξήρε την προσφορά και το έργο των ιεροψαλτών και τους ευχήθηκε ό,τι καλύτερο τόσο στο έργο που επιτελούν όσο και οικογενειακά.
Στην εκδήλωση τιμήθηκαν οι ιεροψάλτες Χρυσόστομος Δημητρίου και Ανδρεάς Βιολάρης, ενώ τιμής ένεκεν έγινε και μεταθανάτια απονομή τιμητικής πλακέττας στο ιεροψάλτη Χαράλαμπο Μιχαήλ.
Η εκδήλωση που έγινε στις 10 Φεβρουαρίου 2011 στην αίθουσα τελετών της εκκλησίας του Αγίου Παύλου, τελούσε υπό την αιγίδα του Δημάρχου Δρα Ανδρέα Χατζηλοΐζου.
Εφημερίδα "Άγιος Δομέτιος", φύλλο 49, Απρίλιος 2011, σελίδα 24.
