«Ού περί χρημάτων τον αγώνα ποιούμεθα, αλλά περί αρετής»! Τάδε έφη Κυριάκος Μάτσης.
Συμπληρώνονται σήμερα, ανήμερα της θυσίας του, πενήντα ένα χρόνια από τότε, από τη λαμπρή ημέρα της 19ης Νοεμβρίου 1958, που ο Τομεάρχης Κερύνειας κατά τη διάρκεια του Εθνικοαπελευθερωτικού Αγώνα της Ε.Ο.Κ.Α. 1955-1959, Σταυραετός του Πενταδακτύλου, Κυριάκος Χριστοφή Μάτσης, έπεφτε ηρωϊκά μαχόμενος, όρθιος επί των εθνικών επάλξεων -όπως ακριβώς αρμόζει σε ένα γνήσιο Έλληνα- στο πυρπολημένο κρησφύγετό του, στο Δίκωμο, περνώντας έτσι και αυτός, όπως και τόσοι άλλοι, στην ατελεύτητη χορεία των Αθανάτων Ηρώων και Μαρτύρων της ένδοξης τρισχιλιετούς μας Ιστορίας.
Ο Κυριάκος Μάτσης, εκλεκτό τέκνο της σεβάσμιας γενιάς του 1955, διαπνεόταν σε περισσεύοντα βαθμό, από όλα εκείνα τα χαρακτηριστικά γνωρίσματα, που πρέπει να κοσμούν κάθε πραγματικά γνήσιο Έλληνα. Χρόνια πριν από το Μεγάλο και Θρυλικό Έπος, ο μετέπειτα Σταυραετός του Πενταδακτύλου, σηματοδοτούσε και οριοθετούσε ευγενείς στόχους και επιδιώξεις. Φοιτητής, ακόμα, στη Γεωπονική Σχολή του Πανεπιστημίου θεσσαλονίκης, μέσα από τα πάμπολλα χειρόγραφα σημειώματά του, εξέφραζε αγωνιστικές αναζητήσεις, διακατεχόταν από εθνικούς πόθους και οραματισμούς, επιθυμούσε διακαώς αέρα Ελευθερίας! Γι' αυτό και πίστευε ακράδαντα ότι πλησίαζε η ποθητή ώρα του μεγάλου ξεσηκωμού για αποτίναξη του Άγγλου δυνάστη.
Ο Σταυραετός του Πενταδακτύλου, μέντορας ήθους και αρετής, άνθρωπος με υπερβάλλοντα ζήλο και αγάπη προς τη σκλάβα και αιμάσσουσα Πατρίδα, αλλά και περισσή αγάπη προς τη Μητέρα των ιδανικών, την Οικουμενική φωτοδότρα Ελλάδα, αναδείχθηκε αντάξιος υπερασπιστής του ιερού χρέους, της τιμής και του ιστορικού καθήκοντος προς τη γενέθλια γη. Τολμηρός και αγέρωχος, ανυπότακτος και ασυμβίβαστος, με αδάμαστη ψυχή, ορθομέτωπος, οξυδερκής στο πνεύμα και στη σκέψη, εύστροφος στις ενέργειές του, άκρως σοβαρός, ψύχραιμος και χωρίς παρορμήσεις στις αποφάσεις του.
Εν γένει, ο Κυριάκος Μάτσης, υπήρξε υποδειγματικός ενσαρκωτής και μέγας στην πράξη εκφραστής του υπέρτατου των αγαθών, της Ελευθερίας, ζηλωτής και ακάματος σκαπανέας αγωνιστικής δράσης, πρωτοπόρος σκυταλοδρόμος στο δύσκολο και ανηφορικό δρόμο αντοχής για επικράτηση των απαράγραπτων και αδιαπραγμάτευτων δικαίων του Κυπριακού Ελληνισμού. Αγωνιστής των πανανθρώπινων αξιών με κεφαλαία γράμματα, με πλούσιες και σπάνιες ψυχικές και πνευματικές αρετές, λαμπρό και γιγαντιαίο υπόδειγμα πατριωτικού βίου, δίκαια κέρδισε την πολύ δύσκολα αποδιδόμενη εμπιστοσύνη του Αρχηγού της Ε.Ο.Κ.Α. Διγενή, για ανάληψη της Τομεαρχίας της Επαρχίας Κερύνειας.
Δεν υπάρχει η παραμικρή αμφιβολία -και μπορεί τούτο να λεχθεί χωρίς τον παραμικρό ενδοιασμό- ότι ο Κυριάκος Μάτσης αποτελεί τη φεγγοβόλα προσωποποίηση του Έλληνα ιδεολόγου και οραμαστιστή. Δραπετεύοντας από τα κρατητήρια Κοκκινοτριμιθιάς και επικηρυγμένος από τους Άγγλους αποικιοκράτες με το τεράστιο για τα δεδομένα της εποχής ποσό των πέντε χιλιάδων λιρών, δείγμα της απροσμέτρητης ακτινοβολίας και αναγνώρισής του, με παρρησία αρνήθηκε την υποταγή, τον ιδελογικό εξευτελισμό και την εθνική ταπείνωση, συστατικά παντελώς αδιανόητα και ασυμβίβαστα με το χαρακτήρα και το ιστορικό του πεπρωμένο, που ο ίδιος προδιέγραψε από πολύ νωρίς για τον εαυτό του με την όλη ζωή και δράση του. Αντί αυτών, εθνοπρεπή έδωσε την απάντησή του, σ' αυτούς που δεν μπορούσαν να καταλάβουν, οι αφελείς, ότι «του Έλληνα ο τράχηλος ζυγόν δεν υπομένει», σ’ αυτούς που δεν γνώριζαν, οι αμαθείς, ότι ο Σταυραετός του Πενταδακτύλου, αγωνιζόταν «για του Χριστού την Πίστη την Αγία και της Πατρίδος την Ελευθερία»!
Το Παλληκάρι από το Παλαιχώρι, Αγωνιστής αταλάντευτα και απαρασάλευτα πιστός στο είναι του, στον ιερό του όρκο για «υπέρ πάντων αγώνα», μέχρι τη δικαίωση του τιμίου αγώνα του Κυπριακού Ελληνισμού για απόκτηση της ποθητής Ελευθερίας του, έδωσε σκληρή και οφειλόμενη την απάντησή του, σ' αυτούς που «έπαιζαν» με τον απαράμιλλο πατριωτισμό του, αφού, συμπεριφερόμενος ως ανόθευτος απόγονος στρατιάς γνησίων Ελλήνων, άφησε άναυδους του Άγγλους κατακτητές με την ιστορική από τότε φράση του: «Ού περί χρημάτων τον αγώνα ποιούμεθα, αλλά περί αρετής». Φράση, την οποία ο Κυριάκος Μάτσης, σαφώς και χωρίς καμία παρέκκλιση, μετουσίωσε σε μέγιστη πράξη ηρωισμού και αυταπάρνησης, στις 19 Νοεμβρίου 1958, μέσα από το φλεγόμενο κρησφύγετο του στο Δίκωμο, στους πρόποδες του σκλαβωμένου σήμερα, δυστυχώς, Πενταδάκτυλου, αφήνοντας με την απαστράπτουσα στάση ζωής του, ανεξίτηλη τη σφραγίδα του, ως μια προσωπική Ιστορία ζώσα, στη σύνολη Ιστορία του Ελληνισμού της πολυβασανισμένης μας Πατρίδας.
Έμπλεοι εμείς, σήμερα, από εθνική χαρά και υπερηφάνεια για την ανυπολογίστου αξίας προσφορά των εθνικών του δωρεών προς την Πατρίδα, μέσα από τις λίγες αυτές γραμμές, τιμούμε και φέτος την άσβεστη και ιερή μνήμη του Σταυραετού του Πενταδακτύλου. Την ιερή μνήμη του Ηρωομάρτυρα της Κυπριακής Ελευθερίας, του Κυριάκου Μάτση, ο οποίος αναστήνοντας και ξαναζωντανεύοντας το αρχέγονο από τα βάθη των αιώνων προγονικό κλέος, πρόσφερε και αυτός, όπως και πλείστοι άλλοι στο διάβα της Ελληνικής μας Ιστορίας, μέσα από το πλήθος των εθνικών αγώνων και τις εκατόμβες των θυσιών, την ακριβή του νιότη αιμάτινη σπονδή στο χοροστάσι του Έθνους.
Ο Κυριάκος Μάτσης, με το επώδυνο, αλλά εθελούσιο μαρτύριό του, στις 19 Νοεμβρίου 1958, αναδείχθηκε θριαμβευτής του υπέρτατου χρέους προς τη γλυκειά μας Πατρίδα. Από την αιωνιότητα, στην οποία δικαιότατα ευρίσκεται, εδώ και πενήντα ένα τώρα χρόνια, διδάσκει, εμπνέει και παραδειγματίζει και τη δική μας γενιά. Το ανέσπερο φως που εκπέμπει η αφθάστου μεγαλείου θυσία του, εσαεί θα αποτελεί τον καθοδηγητικό φάρο για όλους μας, για όλο τον Κυπριακό Ελληνισμό, σ' αυτούς τους δύσκολους και ιδιαιτέρως κρίσιμους εθνικούς καιρούς για την εθνικοθρησκευτική μας επιβίωση στη γη τούτη των Πατέρων και των Προγόνων μας. Ο Σταυραετός του Πενταδακτύλου είναι -και πρέπει να είναι- ο πιο ασφαλής οδοδείκτης, η καλύτερη πυξίδα φωτός στη δύσβατη και ακανθώδη πορεία μας για κατίσχυση των δικαίων και των δικαιωμάτων της Πατρίδος και του λαού μας.
Εκείνο, λοιπόν, που πρέπει ως Κυπριακός Ελληνισμός να πράξουμε, έχοντας κατά νου, ιδιαιτέρως, τους μεγάλους εθνικούς κινδύνους που μας έχουν ήδη περιζώσει, κίνδυνοι οι οποίοι απορρέουν μέσα από τα δόλια και άνομα σχέδια των ποικιλώνυμων εχθρών της Φυλής, και που αποσκοπούν στο οριστικό ξερίζωμά μας από τα πατρογονικά μας εδάφη, με την παραγραφή και διαγραφή πόλεων και χωριών, βωμών και εστιών, ιερών και οσίων, πανίερων προσκυνημάτων και μνημείων εθνικής υπερηφάνειας, είναι να ιχνηλατήσουμε με δέος τα αλήστου μνήμης πεπραγμένα του οραματιστή Κυριάκου Μάτση, και να του υποσχεθούμε ότι δεν θα φανούμε επιλήσμονες του σκοπού της θυσίας του. Σκεπτόμενοι με εθνική σωφροσύνη, ας φροντίσουμε να μην είμαστε κάποια μέρα, εμείς και τα παιδιά μας, η τελευταία γενιά Ελλήνων και Χριστιανών στην πατρώα τούτη γη, το αμάραντο δέντρο της Ελευθερίας της οποίας, και ο Σταυραετός του Πενταδακτύλου, με το καθαγιασμένο αίμα του έχει ποτίσει. Γιατί, τότε, όντως, ντροπιασμένοι και εξευτελισμένοι από την εθνική ένδεια και αναλγησία μας, θα αναζητούμε άλλη, ξένη γη ως κατάλυμα, για να κλαίμε από εκεί τη χαμένη μας Πατρίδα!
Καταθέτοντας, ως ευλαβείς προσκυνητές, με τον προσήκοντα σεβασμό, τα μυρίπνοα άνθη της αγάπης μας στην πανίερη μνήμη του και αισθανόμενοι και συναισθανόμενοι το μέγα χρέος που πρέπει να μας συνέχει προς την ευρισκόμενη στην ανατολική αυτή εσχατιά του Ελληνισμού μαρτυρική μας νήσο, ένα μόνο πόθο έχουμε δικαίωμα συνεχώς να βιώνουμε: Να υποσχεθούμε ότι θα αγωνισθούμε σθεναρά, μέχρι και την τελευταία ρανίδα του αίματός μας, ως άξιοι συνεχιστές των θαυμαστών έργων των Αθάνατων Ηρωομαρτύρων του Έθνους, όπως ο Κυριάκος Μάτσης, έως την άγια εκείνη ημέρα -που διακαώς ευχόμαστε να μην αργήσει- του χαρμόσυνου αγγέλματος των Κυπριακών Ελευθερίων. Για να αποδειχθούμε και να αναδειχθούμε έτσι, «πολλώ κάρρονες τούτων»!
Θα είναι, το ανεκλάλητης χαράς τούτο γεγονός, ο Θεός έσται βοηθός, η πιο πρέπουσα απόδοση τιμής, το καλύτερο μνημόσυνο στην πανσεβάσμια και ιερή μνήμη του Κυριάκου Μάτση, του Σταυραετού του Πενταδακτύλου.
ΚΩΣΤΑΣ ΠΡΩΤΟΠΑΠΑΣ
Πολιτικός Επιστήμων