Την Κυριακή, 1 Νοεμβρίου 2009, στον ιστορικό χώρο του Στρατοπέδου Συγκέντρωσης Κοκκινοτριμιθιάς, έγιναν τα Αποκαλυπτήρια των προτομών των ηρώων της ΕΟΚΑ Γεώργιου Καρύου, Κυριάκου Μάτση, Ευαγόρα Παπαχριστοφόρου και Φώτη Πίττα, οι οποίοι απέδρασαν και αργότερα έπεσαν μαχόμενοι στο πεδίο της μάχης.
Την Α.Μ τον Αρχιεπίσκοπο Κύπρου κ.κ. Χρυσόστομο εκπροσώπησε ο Χωρεπίσκοπος Μεσαορίας κ. Γρηγόριος, ο οποίος παρέστη στην εκδήλωση, εκφώνησε το χαιρετισμό, αποκάλυψε την προτομή του ήρωα Φώτη Πίττα και κατέθεσε στεφάνι στο Μνημείο των Κρατουμένων.
Ακολουθεί ο χαιρετισμός του Μακαριωτάτου:
"Με βαθιά συγκίνηση ήλθαμε σήμερα εδώ, στον ιστορικό τούτο τόπο του Στρατοπέδου Συγκέντρωσης Κοκκινοτριμιθιάς, για να τελέσουμε τα Αποκαλυπτήρια των προτομών των τεσσάρων αθάνατων ηρώων του απελευθερωτικού μας αγώνα, του Γεωργίου Κάρυου, του Κυριάκου Μάτση, του Ευαγόρα Παπαχριστοφόρου και του Φώτη Πίττα.
Ξεκαθαρίζουμε ότι ο τόπος αυτός είναι τόπος πόνου και οδύνης, αλλά συγχρόνως και δόξας και μεγαλείου. Είναι τόπος, στον οποίο οι ήρωες και αγωνιστές της ΕΟΚΑ αναμετρήθηκαν με το χρέος και την οφειλή για κατίσχυση των ιδεωδών της ελευθερίας και της αξιοπρέπειας. Και ακριβώς, σε τέτοιους ιστορικούς χώρους οι αληθινοί άνδρες, οι σωστοί άνθρωποι, πηγαίνουν –οφείλουν να πηγαίνουν- ως σεμνοί και ευλαβείς προσκυνητές.
Ο Κυριάκος Μάτσης, ο Φώτης Πίττας, ο Γεώργιος Κάρυος και ο Ευαγόρας Παπαχριστοφόρου που κρατήθηκαν εδώ από τον Άγγλο κατακτητή και στη συνέχεια απέδρασαν και πιο ύστερα έπεσαν σο πεδίο του αγώνα για την ελευθερία της νήσου μας βάδισαν με το μέτωπο ψηλά και την ψυχή όρθια την οδό του ηθικού χρέους και του εθνικού καθήκοντος. Όλοι τους, με τη ζωή και τα έργα τους, δίδαξαν τους συναγωνιστές τους και τη γενιά του 1955, αλλά συνεχίζουν να διδάσκουν και να φρονηματίζουν και όλους εμάς σήμερα που διεξάγουμε ένα άλλο σκληρό και άνισο αγώνα ενάντια στον Τούρκο εισβολέα, ότι δηλαδή, η ανθρώπινη ζωή τότε και μόνο τότε έχει αξία, όταν θερμαίνεται από το ιερό πυρ της Ελευθερίας.
Εκφράζουμε το θαυμασμό μας για τα κατορθώματά και τα ανδραγαθήματά τους και αισθανόμαστε ιδιαίτερη καύχηση και απέραντη υπερηφάνεια για το μεγαλείο της θυσίας τους. Στη συνείδησή του απροσκύνητου λαού μας οι ίδιοι οι τάφοι τους είτε στις Κεντρικές Φυλακές βρίσκονται, είτε αλλού, έγιναν ναοί και μετουσιώθηκαν σε προσκυνήματα. Είναι οι τάφοι τους για κάθε φιλελεύθερο και πολιτισμένο άνθρωπο ναοί και προσκυνήματα ελευθερίας και δικαιοσύνης, αυταπάρνησης, αυτοθυσίας και αρετής. Και οι τέσσερις αθάνατοι ήρωές μας ταυτίσθηκαν με την ανδρεία, τη λεβεντιά, την αξιοπρέπεια!
Τελώντας σήμερα τα αποκαλυπτήρια των προτομών τους, κλίνουμε ευλαβικά τα γόνατα και αποτίουμε τον πρέποντα φόρο τιμής στην ιερά μνήμη τους. Παράλληλα, από τη μοναδικά τους αγάπη προς την πατρίδα, και από τη θυσία τους αντλούμε και εμείς θάρρος και δύναμη και ενίσχυσή στον αγώνα μας προς εκδίωξη του Τούρκου εισβολέα από το κατεχόμενο σήμερα βόρειο τμήμα της νήσου μας και απελευθέρωση. Οι τέσσερίς ήρωές μας με τη θυσία τους διαμηνύουν σε όλους μας ότι αυτή η γη είναι δική μας και κανείς δεν μπορεί να μας την πάρει, αν πρώτα εμείς δεν τους την παραχωρήσουμε με την υπογραφή μας. Μας διαμηνύουν, ακόμη, ότι τα σύνορα μας φτάνουν και αγκαλιάζουν τη Μόρφου και την Κερύνεια, την Αμμόχωστο, τον Απόστολο Βαρνάβα και τον Απόστολο Ανδρέα. Μας τονίζουν, ακόμη, ότι δεν αγωνίστηκαν και δεν θυσιάστηκαν για να φτάσουμε σήμερα σε μια "λύση" του εθνικού μας προβλήματός, που θα διαλαμβάνει την εκ περιτροπής προεδρία, τη διαιώνιση της ρατσιστικής διαίρεσης της πατρίδας μας, την παραβίαση των ανθρωπίνων μας δικαιωμάτων και την παραμονή στην Κύπρο των στρατευμάτων εισβολής και των εποίκων.
Τονίζουμε εμφαντικά ότι η Εκκλησία ουδέποτε θα αποδεχθεί μια τέτοια άδικη, ανέντιμη και ανήθικη λύση. Αντίθετα, εμπνεόμενοι από τη θυσία των αθάνατων ηρώων μας θα συνεχίσουμε τον αγώνα μας μέχρι την άγια εκείνη μέρα, κατά την οποία ο Ήλιος της Ελευθερίας και της Δικαιοσύνης θα φωτίσει απ’ άκρη σε άκρη και την ελεύθερη, ενωμένη και δικαιωμένη Κύπρο μας. Θα είναι, τότε, η μέρα που θα ηρεμήσουν και θα αναπαυθούν και οι ψυχές τόσο του Μάτση, του Κάρυου, του Παπαχριστοφόρου και του Πίττα, όσο και όλων γενικά των αθάνατων ηρώων μας.
Με αυτές τις σκέψεις θερμά συγχαίρουμε το Σύνδεσμο Πολιτικών Κρατουμένων ΕΟΚΑ 1955-1959, το Συμβούλιο Ιστορικής Μνήμης Αγώνα ΕΟΚΑ 1955-1959 και τους Συνδέσμους Αγωνιστών ΕΟΚΑ 1955-1959 για την ωραία πρωτοβουλία τους να διοργανώσουν τη σημερινή εκδήλωση, που αποτελεί και χρήσιμη συμβολή στον κοινό μας αγώνα για απελευθέρωση και δικαίωση.
Είθε να δώσει ο Θεός όπως σύντομα εορτάσουμε πανηγυρικά την άγια και ευλογημένη τούτη μέρα.
Ευχαριστούμε.
Ευχέτης προς Κύριον
+Ο Κύπρου Χρυσόστομος
Ιερά Αρχιεπισκοπή Κύπρου,
1η Νοεμβρίου 2009.