Με ξεχωριστή χαρά παρευρίσκομαι στην αποψινή εκδήλωση, με την οποία τιμάται η Γιορτή των Γραμμάτων και η μνήμη των Τριών Ιεραρχών, διδασκάλων της ελληνοχριστιανικής παιδείας και θεμελιωτών της παιδαγωγικής επιστήμης.
Με την ευκαιρία αυτή η Ιερά Αρχιεπισκοπή Κύπρου, σε συνεργασία με το Υπουργείο Παιδείας και Πολιτισμού, βραβεύει τους τελειόφοιτους μαθητές Μέσης Εκπαίδευσης των δημόσιων σχολείων της Αρχιεπισκοπικής Περιφέρειας, που πρώτευσαν στα μαθήματα των Νέων Ελληνικών, της Ιστορίας και των Θρησκευτικών, κατά τα δύο προηγούμενα σχολικά έτη. Η Εκκλησία της Κύπρου, μέσα από αυτή την πρωτοβουλία, αποδεικνύει έμπρακτα τη συμπαράσταση και την ενίσχυση που πάντοτε προσφέρει στο Υπουργείο Παιδείας και Πολιτισμού για την πραγμάτωση του πνευματικού και κοινωνικού του έργου.
Οι τρείς Μέγιστοι Φωστήρες της Εκκλησίας γιορτάζονται και μνημονεύονται από όλες τις βαθμίδες της εκπαίδευσής μας, γιατί με το παράδειγμά τους προβάλλουν εμφαντικά την παιδεία ως πολύτιμο αγαθό και διδάσκουν τις ανθρωπιστικές αξίες. Με τη ζωή και το έργο τους, ο Μέγας Βασίλειος, ο Γρηγόριος ο Θεολόγος και ο Ιωάννης ο Χρυσόστομος αναδεικνύουν το νόημα της γνώσης, της πνευματικής καλλιέργειας και της αρετής. Με την επιστημονική τους συγκρότηση, τον άρτιο λόγο και τον παραδειγματικό τους βίο προβάλλουν μέχρι σήμερα διαχρονικά διδάγματα, τα οποία πηγάζουν από την κλασσική παιδεία και την ορθόδοξη χριστιανική πίστη και αγωγή. Οι μεγάλες μορφές των Τριών Ιεραρχών θεμελιώνουν παιδαγωγικά αξιώματα, που οι ανάγκες και οι ιδιαιτερότητες της εποχής μάς υποχρεώνουν να εφαρμόζουμε καθημερινά στη διδακτική πράξη και όχι μόνο.
Η παιδεία, λέει χαρακτηριστικά ο Μέγας Βασίλειος, πρέπει να εξυπηρετεί τον προορισμό του ανθρώπου. Ο δάσκαλος είναι ποιμένας, κατευθύνει, οδηγεί, μεταδίδει ζωή και όχι μόνο γνώσεις. Η παιδεία μας δεν είναι «ξηρή πολυμάθεια», αλλά «ανατροφή μετ’ ευλαβείας και μετάληψις αγιότητος». Ο Ιωάννης ο Χρυσόστομος αναφέρει ότι ο δάσκαλος πρέπει να διαθέτει ηρεμία και απέραντο σεβασμό για την προσωπικότητα του παιδιού.
Ουσιαστικά είναι και τα διδάγματά τους, που στοχεύουν στην ποιότητα και την αφομοίωση και όχι στην ποσότητα της διδακτέας ύλης. Η διδασκαλία στην τάξη, λέει ο Βασίλειος, πρέπει να γίνεται ευχάριστα, γιατί μόνο τότε η γνώση παραμένει μόνιμη. Κατά τον Γρηγόριο, το να επιχειρεί κανείς να εκπαιδεύει άλλους, προτού ο ίδιος εκπαιδευτεί ικανοποιητικά, είναι τολμηρό και ανόητο. Ή να μην διδάσκεις ή να διδάσκεις με το παράδειγμά σου, τονίζει, διαφορετικά ό,τι κτίζεις με το δεξί, το γκρεμίζεις με το αριστερό. Το να φιλοσοφεί κανείς μόνο με τους λόγους, είναι χαρακτηριστικό του υποκριτή και όχι του δασκάλου. Ένα από τα κύρια χαρακτηριστικά του αληθινού δασκάλου είναι να δείχνει στους μαθητές του πατρική αγάπη και στοργή, που να ξεπερνά πολλές φορές κι αυτή των φυσικών γονιών του.
Αγαπητοί φίλοι, αγαπητοί εκπαιδευτικοί και μαθητές,
Τα οράματα και η σκέψη των Τριών Ιεραρχών ας κατευθύνουν όλους όσοι υπηρετούν την παιδεία και αγωνίζονται για τα παιδιά. Διανύουμε μια περίοδο που το εκπαιδευτικό μας σύστημα, και κατ’ επέκταση η παιδεία μας, ανασυντάσσεται, προκειμένου να επιτύχει την ποιοτική της αναβάθμιση. Πολλές και σημαντικές μεταρρυθμίσεις του Υπουργείου Παιδείας και Πολιτισμού υλοποιούνται με υπευθυνότητα και τίθενται πλέον σε εφαρμογή. Οι συστηματικές μας προσπάθειες και οι προβληματισμοί μας αποσκοπούν πρωτίστως στο καλώς νοούμενο συμφέρον των παιδιών μας, στα οποία οφείλουμε να καλλιεργήσουμε ικανότητες και δεξιότητες και αξίες, παρέχοντάς τους χρήσιμη γνώση και αγωγή.
Η αριστεία και η πρόοδος των μαθητών που βραβεύονται απόψε είναι αποτέλεσμα επίπονης προσπάθειας και συνέπειας, για αυτό και τα παιδιά αξίζουν τα συγχαρητήριά μας. Οι δικές σας διακρίσεις και επιτυχίες επιβραβεύουν, επίσης, τους γονείς και τους εκπαιδευτικούς σας και τους ικανοποιούν ηθικά. Συνεχίστε να εργάζεστε με επιμέλεια, θέτοντας υψηλούς και ευγενικούς στόχους. Η προσπάθεια για την κατάκτηση της γνώσης και το ήθος που σας διακρίνει αποτελούν και δικές μας επιδιώξεις και προσδοκίες για όλα τα παιδιά του τόπου μας.
Συγχαίρω θερμά την Ιερά Αρχιεπισκοπή Κύπρου για την αποψινή διοργάνωση και εκφράζω τις θερμές ευχαριστίες του Υπουργείου Παιδείας και Πολιτισμού για την αγαστή και πολυεπίπεδη συνεργασία μας.
Υπουργός Παιδείας και Πολιτισμού,
Κώστας Καδής