Μέσα σε κατανυκτική ατμόσφαιρα τελέστηκε την Κυριακή, 24 Ιανουαρίου 2016, ο Μέγας Εσπερινός της εορτής του Αγίου Γρηγορίου Αρχιεπισκόπου Κωνσταντινουπόλεως, του Θεολόγου, στον Καθεδρικό Ναό του Αγίου Ιωάννου στην Ιερά Αρχιεπισκοπή. Της Ακολουθίας προέστη ο εορτάζων, Θεοφιλέστατος Επίσκοπος Μεσαορίας κ. Γρηγόριος.
Μιλώντας προς το εκκλησίασμα, κατά τη διάρκεια του Εσπερινού, ο Θεοφιλέστατος, αναφέρθηκε στη ζωή και τους αγώνες του «αετού της Θεολογίας» κατά τον 4ο αιώνα μ.Χ. Ο Άγιος Γρηγόριος ήταν ένας απλός και ευαίσθητος άνθρωπος, ο οποίος, με τον λόγο και τον βίο του απέγινε στύλος γερός της Ορθοδοξίας.
Ο Άγιος Γρηγόριος ο Θεολόγος έκανε πράξη με την άσκηση, τη σπουδή, την πίστη και την αφοσίωση στην Εκκλησία, όλα αυτά που χαρακτηρίζουν τον αληθινό άνθρωπο. Παραμένοντας παράδειγμα και υπόδειγμα των επιγόνων αυτού.
Ανήμερα της εορτής, τη Δευτέρα 25 Ιανουαρίου, χοροστάτησε στον Όρθρο και τέλεσε τη Θεία Λειτουργία στον Καθεδρικό Ναό Αγίου Ιωάννη Λευκωσίας. Προς το τέλος της Θείας Λειτουργίας, λόγο εκφώνησε ο Αρχιμανδρίτης Γρηγόριος Μουσουρούλης, δίνοντας έμφαση στη διαχρονικότητα και το αναλλοίωτο της χριστιανικής διδασκαλίας.
Ο Θεοφιλέστατος δέχτηκε ευχές στο Γραφείο του, στην Ιερά Αρχιεπισκοπή, την Κυριακή, 24 Ιανουαρίου 2016, μετά τον Εσπερινό και θα δέχεται επίσης τη Δευτέρα 25 Ιανουαρίου, αμέσως μετά το τέλος της Θείας Λειτουργίας έως τις 12:30 το μεσημέρι καθώς και το απόγευμα από τις 16.00 έως τις 19.30.
Από το Γραφείο του Επισκόπου Μεσαορίας
Ιερά Αρχιεπισκοπή Κύπρου,
25 Ιανουαρίου 2016
****************************************
Ακολουθεί η ομιλία του Αρχιμανδρίτου Γρηγόριου Μουσουρούλη:
Μνήμη Ἁγ.Γρηγορίου τοῦ Θεολόγου
Ὁμιλία εἰς τόν Ἀπόστολον
Ὁ Χριστός καί ὁ σύγχρονος κόσμος
****************
«Τοιοῦτος ἡμῖν ἔπρεπεν ἀρχιερεύς» (Ἑβρ. ζ´26)
****************
«Τοιοῦτος ἡμῖν ἔπρεπεν ἀρχιερεύς»
Χρόνια δύσκολα τά χρόνια μας, Θεοφιλέστατε Δέσποτα. Ἐποχή δραματική ἡ ἐποχή μας. Γεμάτη δοκιμασίες μεγάλες. Συμφορές τραγικές. Ἀνάγκες καί προβλήματα δύσκολα πού ζητοῦν λύση. Ἡ ζωή ἀτόμων καί λαῶν ἐξελίσσεται μέσα σέ συνθῆκες πρωτοφανεῖς. Πόλεμοι ἐξοντωτικοί, ξερριζωμός χιλιάδων ἀνθρώπων ἀπό τίς πατρογονικές τους ἑστίες. Οἰκονομικές καταστροφές ἀτόμων καί κρατῶν. Καί ὁλόκληρο αὐτό τό δράμα τῶν ἡμερῶν μας ζητεῖ λύση. Ὑπάρχει λύση; Βεβαίως ὑοπάρχει, διότι ὑπάρχει ὁ Λυτρωτής. Μᾶς τό εἶπε σήμερα τόσο καθαρά ὁ Ἀπόστολος. Ὁ Λυτρωτής τοῦ ἀνθρωπίνου δράματος ἀτομικοῦ, κοινωνικοῦ, ἐθνικοῦ, παγκοσμίου εἶναι Ἕνας. Ὁ Κύριος Ἰησοῦς Χριστός. Ἄν καί μεσολαβοῦν εἴκοσι καί πλέον αἰῶνες ἀπό τῆς ἐμφανίσεώς του στον πολυστένακτο πλανήτη μας, ἐν τούτοις καί τώρα «τοιοῦτος ἡμῖν ἔπρεπεν Ἀρχιερεύς». Τέτοιο δυνατό καί τέλειο Ἀρχιερέα, δηλαδή Λυτρωτήν ἀποζητεῖ καί σήμερα ἡ ἐποχή μας. Αὐτό πρέπει νά κατανοήσει ὁ σύγχρονος κόσμος. Ὅτι δηλαδή ὁ Χριστός πού θυσιάστηκεν « ἐφ᾽ ἅπαξ» πάνω στό Γολγοθᾶ εἶναι ὁ «εἰς τόν αῖῶνατ τετελειωμένος ἀρχιερεύς», ὁ αἰωνίως τέλειος καί ἀλάνθαστος Λυτρωτής τῶν ἀνθρώπων κάθε ἐποχῆς. Ἑπομένως καί τῆς δικῆς μας γενεᾶς. Μόνο ὁ Υἱός τῆς Παρθένου, ὁ Ἐνανθρωπήσας ΥἹός καί Λόγος τοῦ Θεοῦ μπορεῖ νά ρυθμίσει σωστά τή ζωή ἀτόμων καί λαῶν καί νά γίνει πραγματικός Σωτήρ. Αὐτή τήν ἀλήθεια ἄς ἐξετάσουμε σήμερα, ἐξ ἀφορμῆς τῆς μνήμης τοῦ Ἁγίου Γρηγορίου τοῦ Θεολόγου, τοῦ μεγάλου κήρυκος, πού διεκήρυξε γιά τόν Σωτήρα Χριστό, ὅτι εἶναι ὁ Υἱός καί Λόγος τοῦ Θεοῦ, «ὅθεν καί σώζειν εἰς τό παντελές δύναται» (Ἑβρ. ζ´25). Γι᾽ αὐτό μπορεῖ νά σώζει τελείως καί γιά πάντα ἐκείνους πού πλησιθάζουν τόν Θεόν διά μέσου αὐτοῦ.
*****
«Τοιοῦτος ἡμῖν ἔπρεπεν ἀρχιερεύς»
Ὅταν ὁ θεολόγος Γρηγόριος, ὡς Ἀρχιεπίσκοπος Κωνσταντινουπόλεως, ἔδινε μάχες μέ τά κηρύγματά του, ἐναντίνο ἐκείνων πού ἀρνοῦνταν τή θεότητα τοῦ Σωτῆρος Χριστοῦ, δέν ἐσκιαμαχοῦσε. Καί ὅταν ἔπαιρνε τόν τίτλο Θεολόγος, διότι ἀπεδείκνυε μέ τίς ὁμιλίες του, ὅτι ὄντως ὁ Χριστός εἶναι ὁ Υἱός καί Λόγος τοῦ Θεοῦ, δέν ἀγωνιζόταν γιά μιά ξερή δογματική διδασκαλία. Οἱ νικηφόροι ἀγῶνες του, δέν ἔχουν ἁπλῶς τή σημασία ὅτι μέ αὐτούς κατατροπώθηκαν οἱ αἱρετικοί, οἱ ὁποῖοι προσωρινά κατάκτησαν πολλές ἐπισκοπές καί ὅλους τούς ναούς τῆς βασιλίδος τῶν πόλεων, πλήν ἑνός, καί ἐθριάμβευσε καί ἐπανῆλθε στούς ναούς καί τίς ἐπισκοπές τό ὀρθόδοξο φρόνημα. Οἱ ἀγῶνες ἐκεῖνοι εἶχαν βαθύτερο νόημα. Ἔπρεπε νά πιστεύσει ὀ κόσμος ὅτι ὁ Χριστός εἶναι ὁ Υἱός τοῦ Θεοῦ. Χωρίς τήν προϋπόθεση καί τήν πίστη αὐτή ὁ Χριστός δέν εἶναι Σωτήρ. Καί δέν εἶναι δυνατόν ὁ λόγος Του καί τό Εὐαγγέλιό Του νά ἔχουν αἰώνιο, διαχρονικό κύρος καί νά κατευθύνουν ὅλες τίς ἐποχές καί τίς γενεές τῶν ἀνθρώπων. Μόνον ὡς τέλειος Θεός καί ἄνθρωπος εἶναι ὁ αἰώνιος Ἀρχιερέας μας, «πάντοτε ζῶν εἰς τό ἐντυγχάνειν ὑπέρ ἡμῶν» (Ἑβρ. ζ´25). Αὐτός ἐπειδή πάντοτε ζεῖ, αἰωνίως, μεσιτεύει καί προσεύχεται γιά ὅλους. Καί μόνον ὡς Υἱός τοῦ Θεοῦ, ὡς Θεάνθρωπος, εἶναι ὁ «Ἰησοῦς Χριστός χθές καί σήμερον ὁ αὐτός καί εἰς τούς αἰῶνας». (Ἑβρ. ιγ´8). Ἦταν χθές, εἶναι καί σήμερα ὁ ἴδιος καί στούς αἰῶνες. Αἰώνιος Ἐκεῖνος, αἰώνια καί ἡ διδασκαλία Του. Ἀναλλοίωτη καί ἀμετάβλητη ἡ θεία διδαχή Του, χωρίς ποτέ νά ἔχει τήν παραμικρή ἀνάγκη ἀναπροσαρμογῆς καί τροποποίησης.
Πραγματικά, ἀδελφοί μου, οὔτε «ἰῶτα ἕν ἤ μία κεραία» τοῦ λόγου τοῦ Χριστοῦ μας δέν ἐπιδέχεται μεταβολή καί ἀλλοίωση. Οὔτε μέ τό πέρασμα τῶν αἰώνων καί τῶν χιλιετικῶν. οὔτε μέ τήν ἐξέλιξη τῶν κοινωνικῶν συνθηκῶν, οὔτε μέ τήν πρόοδο τῆς ἐπιστήμης καί τῆς τεχνολογίας. Οὔτε μέ τήν ἀλλαγή τῶν πολιτικῶν συστημάτων καί τῶν καθεστώτων πού διέπουν τόν κόσμο. Οὔτε μέ τήν ἀδιάκοπη διαδοχή τῶν διαφόρων ἰδεολογικῶν ρευμάτων. Ἡ διδασκαλία τοῦ Ε-ὐαγγελίου εἶναι ἡ ἴδια «καί σήμερον», στόν αἰώνα τῶν διαστημικῶν λεωφορείων, τοῦ διαδικτύου, τῆς ὁλοένα ἐξελισσόμενης κινητῆς τηλεφωνίας καί τῆς ἐν γένει ἠλεκτρονικῆς ἐπανάστασης καί τῆς βόμβας ὑδρογόνου. Ἡ διδασκαλία τοῦ Κυρίου Ἰησοῦ εἶναι ἡ ἴδια, ὅπως ἦταν καί «χθές», πρίν δύ καί πλέον χιλιάδες χρόνια, πού τό μόνο με-ταφορικό μέσο ἦταν τό ὑπομονητικό ὑποζύγιο καί ὡς μοναδικό μέσο φωτισμοῦ οἱ ἄνθρωποι διέθεταν τό προϊστορικό λυχνάρι μέ τούς καπνούς του. Καί θά μείνει ἐξίσου ἀναλλοίωτη ἡ διδασκαλία τοῦ Χριστοῦ «καί εἰς τοὐς αἰῶνας» πού θά ἀκολουθήσουν καί ὅταν ἀκόμη ὁ ἄνθρωπος μέ τίς ἐφευερέσεις του θά μπορεῖ νά κάνει διαπλανητικά ταξίδια καί τίς διακοπές του σέ ἄλλους γαλαξίες.
*****
Ἴσως μέ τά δεδομένα τῆς ἐποχῆς κάποιοι νά ἀντιμετωπίζουν τόν πειρασμό: θά πιστεύουμε καί σήμερα ὅ,τι πίστευαν οἱ πατέρες μας πρίν ἀπό τόσους ἀιῶνες; Δέν πρέπει νά συγχρονίσουμε τίς χριστιανικές μας ἀντιλήψεις καί νά προ-σαρμόσουμε τή ζωή μας σύμφωνα μέ τή νοοτροπία καί τό ρεῦμα τῆς σύγχρονης ἐποχῆς; Ἡ Ἐκκλησία πού βλέπει ὅτι μένει μόνο μέ μερικές δεκάδες γερόντων στούς ναούς δέν ἀντιλαμβάνεται ὅτι πρέπει νά ἀλλάξει γραμμή πλεύσεως, νά ἀλλάξει τήν ἠθική της διδασκαλία, νά συντονισθεῖ μέ τίς συχνότητες τοῦ σύγχρονου κόσμου; Ὅταν τά κοινοβούλια ψηφίζουν νόμους συμβίωσης, ἐκτρώσεων καί τόσα ἄλλα, ἡ Ἐκκλησία δέν συγκινεῖται, δέν προβληματίζεται;
Ἄς μή συγχέουμε τά πράγματα, ἀγαπητοί μου. Εἴπαμε βεβαίως ὅτι οἱ ἀλήθειες πού ἀπεκάλυψεν ὁ Κύριός μας Ἰησοῦς Χριστός, πρίν ἀπό δύο καί πλέον χιλιάδες χρόνια, ἔχουν αἰώνιο κύρος. καί οἱ κανόνες τῆς χριστιανικῆς ζωῆς εἶναι ἀμετάβλητοι καί δέν ἐπιδέχονται ἀβαρίες καί τροποποιήσεις, οὔτε ἐπιτρέπεται σέ κανένα νά λύσει ἔστω καί «μίαν τῶν ἐντολῶν τούτων τῶν ἐλαχίστων». Αὐτό ὄμως δέν σημαίνει ὅτι ἐπειδή ἡ χριστιανική διδασκαλία παραμένει πάντοτε ἀναλλοίωτη καί ἀμετάβλητη ἄρα καί οἱ χριστιανοί τοῦ 21ου αἰώνα πρέπει νά ζοῦν μέ τίς ἴδιες συνθῆκες τοῦ 9ου ἤ τοῦ19ου αἰώνα. Ἡ πίστη τοῦ Χριστοῦ ὄχι μόνο δέν ἀπαγορεύει τήν καλυτέρευση τῶν ὅρων τῆς ζωῆς καί τῶν βιοτικῶν συνθηκῶν, ἀλλά τό ἀντίθετο• εὐνοεῖ καί θέλει τήν πρόοδο, καί συνετέλεσε μάλιστα πολύ στήν πρόοδο τῶν ἐπιστημῶν καί τῶν ἀνακαλύψεων. Καί ὅλοι οἱ μεγαλύτεροι ἐφευρέτες καί ἐπιστήμονες ἦσαν καί εἶναι πιστοί χριστιανοί. Ἐφ᾽ὅσον δέ εἶναι βεβαιωμένο ὅτι ἠ χριστιανική πνοή ἔδωσε πάντοτε τήν ὤθηση στούς ἀνθρώπους νά προάγονται στόν πολιτισμό καί νά ἐφευρίσκουν πολλά καί πολύτιμα ἀγαθά γιά τή ζωή, εἶναι εὐνόητο ὅτι μποροῦν καί πρέπει νά ἐπωφελοῦνται οἱ χριστιανοί κάθε νόμιμης καί εἰρηνικῆς τεχνικῆς καί ἐπιστημιονικῆς προόδου. Ἄλλο λοιπόν ἡ ἀναλλοίωτη χριστιανική ἀλήθεια καί ἡ ἀμετάβλητη χριστιανική ζωή, καί ἄλλο ἡ ἀναγκαία καί χρήσιμη βελτίωση τῶν βιωτικῶν συνθηκῶν, μέ τήν χρησιμοποίηση κάθε καλοῦ καί νόμιμου, πού ἀνακαλύπτει καί ἐφευρίσκει ὁ ἄνθρωπος μέ τόν φωτισμό τοῦ Θεοῦ.
Ἐννοεῖται ὅμως ὅτι ὁ πιστός χριστιανός θά ἀποδοκιμάσει καί θά καταδικάσει κάθε ἐπιβλαβῆ καί ἁμαρτωλή συνήθεια, πού ἐμφανίζεται ὡς δῆθεν συγχρονισμός, ἐνῶ ἀποτελεῖ λοξοδρόμηση καί ἀπομάρυνση ἀπό τήν ἠθική γραμμή τῆς χριστιανικῆς διδασκαλίας. Ἐδῶ ἀκριβῶς εἶναι τό κέντρο βάρους τοῦ ὅλου ζητήματος καί ἐδῶ γίνεται συνήθως ἡ σύγχυση. Διότι νομίζουν πολλοί ὅτι μποροῦν νά κάνουν ὁρισμένες ἀβαρίες στόν ἠθικό νόμο τοῦ Εὐαγγελίου, μέ τό δικαιολογητικό ὅτι ... δέν ζοῦμε σήμερα στήν ἐποχή τῶν προγόνων μας οὔτε κἄν στήν ἐποχή τῶν γονέων μας. Γι᾽ αὐτό ἀκριβῶς εἶναι ἀπαραίτητο νά γίνει ἕνα ξεκαθάρισμα στή σκέψη μας, γιά νά καταλάβουμε ὅτι ἄλλο εἶναι ἡ πρόοδος ἡ πραγματική τοῦ πολιτισμοῦ καί ἄλλο ἠθικός κατήφορος στό ὄνομα τοῦ πολιτισμοῦ. Εἶναι ἀνάγκη νά τακτοποιήσει μέσα του ὁ καθένας ἀπό ἐμᾶς αὐτά τά ζητήματα, γιά νά εἶναι ἀνάολογη καί ἡ ὅλη στάση καί συμπεριφορά του στήν ἰδιωτική καί τή δημόσια ζωή.
Γιά νά συνοψίσουμε κάπως αὐτά πού εἴπαμε μέχρι τώρα. Οἱ χριστιανικές ἀρχές, πού εἶναι αἰώνιες καί ἀμετάβλητες, θά μᾶς δίνουν σέ κάθε περίπτωση τό μέτρο καί τό κριτήριο, γιά νά διακρίνουμε πότε ἠ πρόοδος καί τά μέσα κάθε ἐποχῆς εἶναι νόμιμα καί ὠφέλιμα καί πότε πρόκειται γιά ἀρρωστημένο «μοντερνισμό» καί ἀπαγορευμένο ἐκτροχιασμό ἀπό τίς αἰώνιες ἠθικές ἀρχές τοῦ Εὐαγγελίου.
*****
«Τοιοῦτος ἡμῖν ἔπρεπεν ἀρχιερεύς»
Θεοφιλέστατε Δέπσοτα, ἡ διδασκαλία τοῦ μεγάλου Ἀρχιερέως μας Κυρίου Ἰησοῦ Χριστοῦ, ἡ πάντοτε νέα, πάντοτε ἀσύγκριτη καί ἄφθαστη πάντοτε καθοδηγητική στή ζωή τῶν ἀνθρώπων κάθε ἐποχῆς, διότι δέν εἶναι διδασκαλία ἀνθρώπου, ἀλλά τοῦ Υἱοῦ καί Λόγου τοῦ Θεοῦ, ἀποτελεῖ καί σήμερα τήν μόνη καί βασική ἀνάγκη τοῦ ταλαιπωρημένου κόσμου μας. Ὁ πεινασμένος γιά δικαιοσύνη, ὁ διψασμένος γιά εἰρήνη ἄνθρωπος τοῦ 21ου αἰώνα μία ἀνάγκη ἔχει. Τήν ἀνάγκη νά θέσει ὁδηγό καί Κυβερνήτη τῆς ζωῆς καί τῆς σκέψης καί τῆς δράσης του τή διδασκαλία τοῦ Μοναδικοῦ καί αἰώνιου Διδασκάλου. Νά κάνει τό Εὐαγγέλιο κώδικα ζωῆς καί νά ἀγωνισθεῖ μέ τά μέσα πού τοῦ προσφέρει ὁ ἴδιος ὁ Νομοθέτης νά ἐφαρμόσει τόν νόμο τόν λυτρωτικό στή ζωή του. Νά προσαρμόσει καί νά συμμορφώσει τήν ὅλη ζωή του πρός αὐτό τό κλειδί τῆς εὐτυχίας καί τῆς λύτρωσης τοῦ σύγχρονου κόσμου. Εὐχηθεῖτε το σέ ὅλους μας, θεοφιλέστατε. καί ἐμεῖς εἰς «σεβασμοῦ καί ἀγάπης ἀντέκτισιν» εὐχόμεθα υἱϊκῶς τά ἔτη σας νά εἶναι πολλά καί εὐλογημένα παρά Κυρίου καί νά στηρίζετε τίς ψυχές τῶν ἀνθρώπων πρός τούς ὁποίους ἀπευθύνεσαθε στήν ἑδραίωση στίς ψυχές τους τήν ἀλήθεια ὅτι «οὐκ ἔστιν ἐν ἄλλῳ οὐδενί ἡ σωτηρία» παρά μόνον κοντά στό Χριστό καί διά τοῦ Χριστοῦ. Πολλά τά ἔτη σας.