Προσφώνηση του Μητροπολίτη Πάφου στην Ε ’ Προσυνοδική Διάσκεψη της Γενεύης
Γενεύη, 10/10/2015
Σεβασμιώτατε Άγιε Πρόεδρε,
Άγιοι Αδελφοί,
Δοξάζουμε και εμείς, με τη σειρά μας, τον Θεό που ευδόκησε μια μακρόχρονη πορεία να φτάνει προς το τέλος της. Πολλοί προκάτοχοί μας, ιδίως από το 1961 και εξής, οραματίζονταν τις ημέρες αυτές και θα επιθυμούσαν να βρίσκονταν σήμερα ανάμεσά μας.
Ασφαλέστατα θα συνάντησαν και εκείνοι δυσκολίες και θα αντιμετώπισαν διαφωνίες μεταξύ τους στα 55 τόσα χρόνια των πανορθοδόξων διασκέψεων για την προετοιμασία της μεγάλης Συνόδου της Ορθοδοξίας. Το γεγονός ότι μια ιδεολογία άθεη και αντίχριστη που επεσκίαζε την πλειοψηφία των Ορθοδόξων λαών κατέρρευσε και δημιουργήθηκαν νέες συνθήκες σε πολλές Ορθόδοξες Εκκλησίες που έθεταν νέα προβλήματα προς άμεση αντιμετώπιση, δείχνει τις συμπληγάδες μέσα από τις οποίες πέρασε η προετοιμασία της μεγάλης Συνόδου. Μήπως αρκετές από τις διαφωνίες, που υποβόσκουν και σήμερα, δεν οφείλονται σε αυτές τις κοσμογονικές αλλαγές σε πολλές Ορθόδοξες χώρες; Οπωσδήποτε υπάρχουν δυσκολίες και το αντιλαμβανόμαστε όλοι, που προέρχονται από το μεγάλο χρονικό διάστημα της προετοιμασίας που έθεσε κάποια θέματα στο περιθώριο ενώ αναδείχθησαν άλλα, ζωτικά προβλήματα με τους πιστούς.
Η Ε’ Προσυνοδική Διάσκεψη, συμπίπτει με τον εντεινόμενο διωγμό των Χριστιανών στις αρχαίες Εκκλησίες της Αλεξάνδρειας, της Αντιόχειας, των Ιεροσολύμων και της Κύπρου. Για το Οικουμενικό Πατριαρχείο οι διωγμοί ουδέποτε έπαυσαν τους τελευταίους αιώνες.
Όσοι συνειδητοποιούμε τον φοβερό κίνδυνο για τις Εκκλησίες και τους πιστούς μας από την επέλαση του Ισλάμ, νιώθουμε άβολα ακούοντας να προβάλλονται θέσεις που είναι δυνατόν να έχουν ως συνέπεια την ματαίωση της σύγκλησης της μεγάλης Συνόδου στον χρόνο που έχει ορισθεί. Χωρίς ασφαλώς να αποδεχόμαστε ότι «χωρεί συγκατάβασις εις τα της πίστεως» ούτε και να παραβλέπουμε την υπόδειξη «μη μέταιρε όρια α έθεντο οι πατέρες σου», δεν μπορούμε και να μη διακρίνουμε το επείγον από το μη επείγον, το ουσιώδες της στιγμής από το επουσιώδες, το θέλημα του Θεού από τα διανοήματα των ανθρώπων. Γι αυτό η Εκκλησία της Κύπρου κάνει έκκληση προς όλους όπως, αιρόμενοι στο ύψος των περιστάσεων, διαφυλάσσοντας την ενότητα της Ορθοδοξίας και αποφεύγοντας τον διασυρμό ανάμεσα σε ετεροδόξους και αλλοθρήσκους συγκατανεύσουν, με την εμμονή τους σε νέα θέματα, στην πραγματοποίηση της εξαγγελθείσης ήδη μεγάλης Συνόδου της Ορθοδοξίας στα χρονικά που έχουν τεθεί. Θα μπορούσε στη διακήρυξή της η Μεγάλη Σύνοδος, να αναφερθεί στα σύγχρονα προβλήματα που απασχολούν τους πιστούς, για τη σπουδαιότητα και την προτεραιότητά τους στη σύγχρονη κοινωνία ουδείς αμφιβάλλει και να προωθήσει τη σύγκληση νέας Συνόδου της Ορθοδοξίας σε 2-3 χρόνια η οποία θα ασχοληθεί εκτενέστεραμε τα θέματα αυτά. Εάν ο καθένας μας, η κάθε Εκκλησία, επιμείνει στις δικές της και μόνο θέσεις το μόνο που θα επιτύχουμε είναι να προσδώσουμε χαρά στους ξένους και να κατακερματίσουμε την Ορθοδοξία.
Επαναλαμβάνω ότι οι πραγματικές δυσκολίες και η συνειδητοποίηση του άμεσου κινδύνου που διατρέχουμε από το Ισλάμ θα πρέπει να μάς πλατύνουν τους ορίζοντες και να μας οδηγούν σε ορθή ιεράρχηση των πραγμάτων. Ευχαριστώντας την Α.Θ.Π. για την όλη μέριμνά του για τη σύγκληση της παρούσης Ε΄ Προσυνοδικής διασκέψεως, καθώς και τον Σεβασμιώτατο Μητροπολίτη Ελβετίας κ. Ιερεμία και τον Θεοφιλέστατο Επίσκοπο Λαμψάκου κ. Μακάριο για την όλη φιλοξενία, μεταφέρουμε, ο Θεοφιλέστατος Επίσκοπος Καρπασίας και εγώ, τις ευχές του Μακαριωτάτου Αρχιεπισκόπου Κύπρου κ. Χρυσοστόμου για ευόδωση των εργασιών μας.
************************************************************
ΑΝΑΚΟΙΝΩΘΕΝ
Ε’ Προσυνοδικής Πανορθοδόξου Διασκέψεως ἐν Σαμπεζύ Γενεύης
Ἡ Ε’ Προσυνοδική Πανορθόδοξος Διάσκεψις, συγκληθεῖσα ὑπό τῆς Α.Θ. Παναγιότητος, τοῦ Οἰκουμενικοῦ Πατριάρχου κ.κ. Βαρθολομαίου, τῇ συμφώνῳ γνώμῃ τῶν Μακαριωτάτων Προκαθημένων τῶν κατά τόπους Ὀρθοδόξων Ἐκκλησιῶν, ἐκφρασθείσῃ κατά τήν ἐν Φαναρίῳ ἀπό 6ης ἕως 9ης Μαρτίου 2014 Ἱεράν Σύναξιν αὐτῶν, συνῆλθεν εἰς τό ἐν Σαμπεζύ Γενεύης Ὀρθόδοξον Κέντρον τοῦ Οἰκουμενικοῦ Πατριαρχείου ἀπό τῆς 10ης μέχρι τῆς 17ης Ὀκτωβρίου 2015.
Αἱ ἐργασίαι τῆς Διασκέψεως ἤρξαντο μέ Διορθόδοξον Ἀρχιερατικόν Συλλείτουργον ἐν τῷ Ἱερῷ Σταυροπηγιακῷ Ναῷ τοῦ ἀποστόλου Παύλου κατά τήν Κυριακήν τῶν θεοφόρων Πατέρων τῆς ἐν Νικαίᾳ Ζ´ Οἰκουμενικῆς Συνόδου, διεξήχθησαν δέ ὑπό τήν προεδρίαν τοῦ Σεβασμιωτάτου Μητροπολίτου Γέροντος Περγάμου κ. Ἰωάννου, ὁ ὁποῖος, κωλυθείς κατά τάς δύο τελευταίας ἡμέρας, ἀντεκατεστάθη εἰς τήν Προεδρίαν ὑπό τοῦ δευτέρου μέλους τῆς ἀντιπροσωπείας τοῦ Οἰκουμενικοῦ Πατριαρχείου, Σεβασμιωτάτου Μητροπολίτου Γαλλίας κ. Ἐμμανουήλ, τῇ συνδρομῇ καί τοῦ Γραμματέως ἐπί τῆς Προπαρασκευῆς τῆς Ἁγίας καί Μεγάλης Συνόδου τῆς Ὀρθοδόξου Ἐκκλησίας, Σεβασμιωτάτου Μητροπολίτου Ἑλβετίας κ. Ἱερεμίου. Εἰς τάς ἐργασίας τῆς Διασκέψεως συμμετέσχον ἀντιπροσωπείαι πασῶν τῶν Αὐτοκεφάλων Ὀρθοδόξων Ἐκκλησιῶν.
Οἱ Προκαθήμενοι τῶν κατά τόπους Ὀρθοδόξων Ἐκκλησιῶν ἀπέστειλαν Μηνύματα εἰς τούς συμμετέχοντας τῆς Διασκέψεως, τά ὁποῖα ἀνεγνώσθησαν ἐν συνεδρίᾳ. Τά μέλη τῆς Διασκέψεως ἀπέστειλαν ἀπαντητικήν ἐπιστολήν πρός πάντας τούς Προκαθημένους τῶν Ὀρθοδόξων Ἐκκλησιῶν, ἐξαιτούμενοι τάς προσευχάς καί τάς εὐλογίας αὐτῶν διά τήν εὐόδωσιν τῶν ἐργασιῶν τῆς Διασκέψεως.
Θέματα τῆς Ε’ Προσυνοδικῆς Πανορθοδόξου Διασκέψεως, συμφώνως πρός τήν βούλησιν τῶν Προκαθημένων, ἦσαν ἡ συζήτησις καί τελική ἔγκρισις α) τοῦ καταρτισθέντος ὑπό τῆς Διορθοδόξου Προπαρασκευαστικῆς Ἐπιτροπῆς (2009) κειμένου Περί τοῦ Αὐτονόμου καί τοῦ τρόπου ἀνακηρύξεως αὐτοῦ ἐν τῇ Ὀρθοδόξῳ Ἐκκλησίᾳ, καί β) τῶν ὁμοφώνως προταθεισῶν τροποποιήσεων ὑπό τῆς συνελθούσης τρίς Εἰδικῆς Διορθοδόξου Ἐπιτροπῆς (2014, 2015) ἐπί ἐγκριθέντων ὑπό τῶν Β´ καί Γ´ Προσυνοδικῶν Διασκέψεων κειμένων (1982, 1986).
Ἡ Διάσκεψις ἐξήτασε τό κείμενον Περί τοῦ Αὐτονόμου καί τοῦ τρόπου ἀνακηρύξεως αὐτοῦ ἐν τῇ Ὀρθοδόξῳ Ἐκκλησίᾳ καί τά ὑπό τῆς Εἰδικῆς Διορθοδόξου Ἐπιτροπῆς καταρτισθέντα κείμενα εἰς τάς ἐν Σαμπεζύ συνελεύσεις αὐτῆς ἐπί τῶν θεμάτων: α) Σχέσεις τῆς Ὀρθοδόξου Ἐκκλησίας πρός τόν λοιπόν Χριστιανικόν κόσμον, β) Ἡ ἀποστολή τῆς Ὀρθοδόξου Ἐκκλησίας ἐν τῷ συγχρόνῳ κόσμῳ, καί γ) Ἡ σπουδαιότης τῆς νηστείας και τῆς τηρήσεως αὐτῆς σήμερον. Εἰς τά κείμενα ταῦτα ἐγένοντο διευκρινήσεις, συμπληρώσεις, διορθώσεις καί προσθῆκαι.
Ἐνεκρίθησαν ὁμοφώνως ὑπό τῆς Διασκέψεως τά κείμενα Περί τοῦ Αὐτονόμου καί τοῦ τρόπου ἀνακηρύξεως αὐτοῦ ἐν τῇ Ὀρθοδόξῳ Ἐκκλησίᾳ, Σχέσεις τῆς Ὀρθοδόξου Ἐκκλησίας πρός τόν λοιπόν Χριστιανικόν κόσμον καί Ἡ σπουδαιότης τῆς νηστείας και τῆς τηρήσεως αὐτῆς σήμερον. Τό κείμενον Ἡ ἀποστολή τῆς Ὀρθοδόξου Ἐκκλησίας ἐν τῷ συγχρόνῳ κόσμῳ δέν ὑπεγράφη ὑπό τῶν Ἐκκλησιῶν Ρωσσίας καί Γεωργίας.
Ἐν Σαμπεζύ Γενεύης, τῇ 16ῃὈκτωβρίου 2015 .
Ὁ Προεδρεύων τῆς Διασκέψεως
† Μητροπολίτης Γαλλίας Ἐμμανουήλ