Χαιρετισμός της Α. Μ. του Αρχιεπισκόπου Κύπρου κ. Χρυσοστόμου, στην εκδήλωση για τα 100 χρόνια από τον εγκαινιασμό του νέου Καθολικού της Ιεράς Μονής Αποστόλου Βαρνάβα στη Σαλαμίνα
Η ιστορική μνήμη αποτελεί την πιο ουσιαστική και δυναμογόνα ρίζα της επιβίωσης και της προόδου ενός λαού. Είναι αυτή που μας καθοδηγεί στις πνευματικές και ιστορικές μας ρίζες και μας βοηθά να συνειδητοποιούμε «τί είχαμε, τι χάσαμε και τι μας πρέπει», για να δανειστούμε στίχους από τον εθνικό μας ποιητή Διονύσιο Σολωμό.
Επομένως η αναδρομή μας στις ιστορικές μας πηγές αποτελεί πάντοτε ένα αδιάλειπτο χρέος. Και η έννοια τής Εκκλησίας είναι ταυτισμένη με το χρέος.
Τόσο το θρησκευτικό όσο και το εθνικό. Στη συνείδησή μας οι δύο έννοιες δια μέσου των αιώνων ταυτίστηκαν. Ελληνισμός και Χριστιανισμός αποτελούν τις βαθύρριζες και ζωογόνες πηγές μας, οι οποίες δια μέσου των αιώνων μάς τροφοδοτούν με τις ανθρωπιστικές και τις ουράνιες αξίες. Είναι αυτές που νοηματοδοτούν τη ζωή μας και το ιστορικό μας γίγνεσθαι. Είναι αυτές που αποτελούν την καταφυγή μας στις δύσκολες ιστορικές μας περιπέτειες. Αλλά είναι και αυτές που αποτελούν την αέναη ελπίδα μας για τη σωτηρία μας.
Με την εκδήλωση αυτή, ως Εκκλησία, επιδιώκουμε να ευαισθητοποιήσουμε σε μεγαλύτερο ακόμη βαθμό το ποίμνιό μας για την πνευματική μας φύτρα, την ιερά Βασιλική και Σταυροπηγιακή Μονή τού Αποστόλου Βαρνάβα, η οποία σήμερα, δυστυχώς, βρίσκεται ακόμη κάτω από το πέλμα τού Αττίλα.
Όλες μας οι ιερές Μονές έχουν την ιδιαιτερότητά τους και τη μεγάλη ιστορική τους αξία. Και ο λαός μας είναι συνδεδεμένος με όλες. Επιδεικνύει μια ιδιαίτερη ευαισθησία και αγάπη για την κάθε μία από αυτές.
Αναμφίβολα και η ιερά Βασιλική και Σταυροπηγιακή Μονή τού Αποστόλου Βαρνάβα κατέχει στις ψυχές τού ποιμνίου μας μια ευαίσθητη συναισθηματική σχέση. Γιατί η Μονή αυτή είναι ταυτισμένη με τον Ιδρυτή και Προστάτη τής Εκκλησίας μας. Είναι συνδεδεμένη με το Αυτοκέφαλο τής Εκκλησίας μας, το οποίο οφείλεται σ’ Αυτόν και το οποίο δια μέσου των αιώνων τής προσδίδει ιδιαίτερη τιμή, ιστορική αξία και αίγλη. Την καθιστούν μοναδική ανά το παγκόσμιο και σεβαστή στην ομήγυρι των ορθοδόξων Εκκλησιών. Η ευαισθησία αυτή καθίσταται εντονότερη και μεταβάλλεται σε πόνο και θρησκευτική οδύνη, γιατί η ιστορική μας αυτή Μονή εδώ και σαράντα ένα χρόνια βρίσκεται υπόδουλη κάτω από το πέλμα τού Αττίλα.
Η ιστορική πορεία τής ιεράς Μονής διήλθε δια μέσου πολλών αντιξοοτήτων. Με τη Χάρη όμως και τη βοήθεια τού Θεού υπερπηδήθηκαν όλες. ‘Οπως μάς αναφέρει μία επιγραφή στη δυτική πύλη τού ναού «Ετελειώθη η Εκκλησία τού Αποστόλου Βαρνάβα εν μηνί Μαρτίω, έτους 1740». Τα δε επίσημα εγκαίνια έγιναν πριν από εκατό ακριβώς χρόνια επί Αρχιεπισκόπου Κυρίλλου Β΄, το 1915. Την επέτειο αυτή τιμούμε σήμερα.
Η Βυζαντινή της Αρχιτεκτονική και η μεγαλοπρέπειά της παραμένουν εκεί για να διαλαλούν ανά τα πέρατα της οικουμένης τη χριστιανικότητα και την ελληνικότητα τούτου του νησιού μας. Παραμένουν εκεί ως θεοφρούρητος μυσταγωγικός πόλος για να ελκύει τις πονεμένες μας ψυχές, να καλλιεργεί τα χριστιανικά μας ιδανικά και να μας υποδεικνύει το διαχρονικό μας χρέος για την απελευθέρωσή της.
Έστω και αν είμαστε μακριά της αισθανόμαστε τη χριστιανική της αύρα να μάς δροσίζει και να πλημμυρίζει τις ψυχές μας με την ελπίδα για την εθνική μας δικαίωση. Γιατί ακριβώς πιστεύουμε ακράδαντα ότι «Δίκαιος ὁ Κύριος ἡμῶν καί δικαιοσύνας ἠγάπησε (Ψαλμ. 10.7) «καί ἐμίσησε πᾶσαν ὁδόν ἀδικίας» (Ψαλμ. 118, 104).
Κρίναμε επομένως πρέπον και νιώσαμε ότι αποτελεί ιστορικό μας καθήκον να οργανώσουμε την τελετή αυτή προκειμένου να μεταφερθούμε και πάλι με τα φτερά της ιστορικής μας μνήμης στον ιερό εκείνο χώρο, να αναλογιστούμε για μια ακόμη φορά τον πνευματικό μας πλούτο που η αγάπη τού Θεού μας χάρισε και να ανανεώσουμε μέσα μας την πίστη για την τελική μας δικαίωση και απελευθέρωση τόσο τής θρησκευτικής μας φύτρας όσο και όλων των κατεχομένων μας εδαφών.
Μέσα μου αισθάνομαι ευτυχής δια το γεγονός ότι στις 19 Μαρτίου 2007 η Ιερά Σύνοδος τής Εκκλησίας Κύπρου ενέκρινε εισήγησή μου και ανύψωσε τη ιερά μας Μονή σε Σταυροπηγιακή. Η πράξη εκείνη αποτελούσε μια ιστορική αναγκαιότητα. Εσωτερική ικανοποίηση αισθάνομαι επίσης και δια το γεγονός ότι ενθρόνισα ως Ηγουμένους τής Μονής τον αείμνηστο Γαβριήλ, ο οποίος με την όλη του διακονία προσέφερε πολύτιμες υπηρεσίες προς το ποίμνιό μας, και εσχάτως τον νυν Ηγούμενο Αρχιμανδρίτη Ιωάννη. Η χειροτονία τους προσδίδει μία συνέχεια στην ιστορική διαδρομή τής παλαίφατης μας ιεράς Μονής και διατηρεί τη θρησκευτική μας μνήμη ζωντανή.
Επιθυμώ να συγχαρώ θερμά τους πρωταγωνιστές τής παρούσας εκδήλωσης. Και πρώτιστα τον Ηγούμενο αυτής Αρχιμανδρίτη Ιωάννη ο οποίος είχε την πρωτοβουλία τής τελετής αυτής
Συγχαίρω επίσης τον κύριο ομιλητή τής τελετής, τον ιστορικό και ερευνητή κύριο Κωστή Κοκκινόφτα καθώς και τον πατέρα Δημήτριο με τα Μέλη τής χορωδίας τής Ιεράς Αρχιεπισκοπής « Ιωάννης ο Δαμασκηνός» οι οποίοι με τις ηδύπνοες μολπές τους και την ποικιλία των θρησκευτικών και εθνικών τους ύμνων έχουν πάντοτε τη δυνατότητα να απαλύνουν τις ψυχές μας από τον κάματο των ημερών και να τις ανάγουν στις υψηλές σφαίρες των εθνικοθρησκευτικών μας ιδανικών.
Τέλος συγχαίρω όλους εσάς που τιμάτε με την παρουσία Σας τις εκδηλώσεις τής Ιεράς Αρχιεπισκοπής Κύπρου.
Από κέντρου καρδίας εύχομαι ό,τι καλό να δώσει ο Θεός τόσο για τη θρησκεία μας όσο και για την τλήμονα πατρίδα μας.
Ιερά Αρχιεπισκοπή Κύπρου,
6 Ιουλίου 2015.
† ο Κύπρου Χρυσόστομος