Ολοκληρώθηκε στη Βέροια το 21ο Τριήμερο Διεθνές Επιστημονικό Συνέδριο «Υπομονή και καρτερία στη σύγχρονη εποχή κατά τον απόστολο Παύλο».
Έγιναν συνολικά 17 εισηγήσεις και πλούσιος επιστημονικός διάλογος.
Μετά την ολοκλήρωση των εισηγήσεων ο Πρόεδρος της επιστημονικής επιτροπής των Παυλείων ομ. Καθηγητής ΑΠΘ κ. Ιωάννης Καραβιδόπουλος ανακοίνωςσε στους συνέδρους το θέμα των ΚΒ΄Παυλείων του Ιουνίου 2016 που θα είναι «Απόστολος Παύλος και Φιλόσοφοι – 2400 χρόνια από τη γέννηση του Αριστοτέλους»
Ακολούθησαν απονομές τιμητικών διακρίσεων και τις εργασίες του συνεδρίου έκλεισε ο σεβασμιώτατος Μητροπολίτης Βεροίας κ. Παντελεήμων κηρύσσοντας τη λήξη τους, ενώ παρουσίασε και τον τόμο των Κ΄Παυλείων.
Κήρυξη Λήξης από τον σεβασμιώτατο
«Σύ δέ παρηκολούθησάς μου τῇ διδασκαλίᾳ … τῇ ὑπομονῇ, τοῖς διωγμοῖς, τοῖς παθήμασι» (2 Τιμ. 3.10)
Τούς λόγους αὐτούς πρός τόν μαθητή του ἐπίσκοπο Ἐφέσου Τιμόθεο θά μποροῦσε νά ἐπαναλάβει καί πρός ἐμᾶς σήμερα ὁ οὐρανοβάμων ἀπόστολος Παῦλος, ἡ ἀγάπη τοῦ ὁποίου μᾶς συνεκάλεσε αὐτές τίς ἡμέρες στό εἰκοστό πρῶτο Διεθνές Ἐπιστημονικό Συνέδριο, τό ὁποῖο ὀργάνωσε καί φέτος ἡ Ἱερά Μητρόπολη Βεροίας, Ναούσης καί Καμπανίας στό πλαίσιο τῶν ΚΑ´ Παυλείων.
Mέ τά KA´ Παύλεια εἰσήλθαμε χάριτι Θεοῦ στήν τρίτη δεκαετία τοῦ κύκλου τῶν ἑορταστικῶν καί λατρευτικῶν ἐκδηλώσεων τίς ὁποῖες καθιέρωσε ὑπό τόν γενικό τίτλο «Παύλεια» ἡ Ἱερά Μητρόπολή μας πρός τιμήν τοῦ ἱδρυτοῦ της καί καθηγεμόνος της ἐν τῇ πίστει, τοῦ ἀποστόλου τῶν Ἐθνῶν καί ἀποστόλου τῶν Βεροιέων Παύλου, θέλοντας νά ἐκφράσει τήν εὐγνωμοσύνη της γιά τή ἀκένωτη δωρεά τῆς πίστεως πού τῆς προσέφερε ὁ μέγας ἀπόστολος μέ τήν ἐπίσκεψή του στήν πόλη τῆς Βεροίας καί τό κήρυγμά του στό Βῆμα τῆς πόλεως, ἀλλά καί γιατί αἰῶνες τώρα δέν ἔπαυσε ποτέ νουθετῶν ἡμᾶς ὡς πνευματικά του τέκνα καί ἐνισχύοντάς μας ὥστε νά καρποφοροῦμε ἐν ὑπομονῇ στό γεώργιο τῆς τοπικῆς Ἐκκλησίας τό ὁποῖο Ἐκεῖνος ἐφύτευσε διά τοῦ λόγου του καί ἐπότισε διά τῶν ἱδρώτων καί τῶν δακρύων του.
Τήν ἐπιθυμία μας νά ἐκφράζουμε κατ᾽ ἔτος τήν εὐγνωμοσύνη, τόν σεβασμό καί τήν ἀγάπη μας πρός τόν ἀπόστολο Παῦλο μέσω τῶν πολλαπλῶν ἐκδηλώσεων τῶν Παυλείων καί ἰδίως διά τοῦ ἐτησίου Διεθνοῦς Ἐπιστημονικοῦ Συνεδρίου, προβάλλοντας τή ζωή καί τό ἀποστολικό του ἔργο ὡς ὑπόδειγμα ζωῆς καί ὡς ἀπλανῆ ὁδηγό στήν πορεία τοῦ καθενός μας, ἐνίσχυσε ἡ πρόσφατη βράβευση τῆς Ἱερᾶς μας Μητροπόλεως ἀπό τήν Ἀκαδημία Ἀθηνῶν μέ τήν εὐκαιρία τῆς συμπληρώσεως εἰκοσαετίας τῶν Παυλείων καί τῆς ἐκδόσεως εἴκοσι τόμων Πρακτικῶν τῶν Διεθνῶν μας Συνεδρίων.
Ἀποδίδοντας εὐγνωμόνως τόν ἔπαινο αὐτό στόν μόνο αἴτιο, στόν οὐρανοπολίτη ἀπόστολο Παῦλο, ἐπιλέξαμε σέ μία κρίσιμη ἐποχή, σάν αὐτή πού διερχόμεθα, νά στρέψουμε τά βλέμματα τῆς ψυχῆς μας στή δική του ὑπομονή καί καρτερία, μέ τίς ὁποῖες ἀντιμετώπισε τίς δυσκολίες καί τίς θλίψεις τῆς ἀποστολικῆς του πορείας καί νά προβάλλουμε αὐτές ὡς μέγιστο μάθημα καί ἄριστο δίδαγμα γιά ὅλους μας.
Οἱ δύο ἀρετές, τῆς ὑπομονῆς καί τῆς καρτερίας, προεβλήθησαν καί μέσα ἀπό τίς εἰσηγήσεις τοῦ εἰκοστοῦ πρώτου συνεδρίου τῶν «Παυλείων», τό ὁποῖο ἔφθασε ἤδη στό τέλος του.
Ἡ ἐναρκτήρια εἰσήγηση μέ τίτλο «Ὑπομονή καί καρτερία στήν Παύλεια θεολογία» καθόρισε τό εὗρος τῆς ἐννοίας καί τῆς σημασίας τῶν δύο ἀρετῶν στό κήρυγμα καί τή διδασκαλία τοῦ ἀποστόλου Παύλου.
Οἱ ἑπόμενες δύο εἰσηγήσεις ἀνέδειξαν τό νόημα τῆς ὑπομονῆς καί τῆς καρτερίας, ὅπως παρουσιάζεται στά ἱερά Εὐαγγέλια, ὅπου ὁ Χριστός περιγράφεται ὡς ἔνσαρκη ἔκφραση τῆς ὑπομονῆς τοῦ Θεοῦ ἔναντι τῶν τέκνων του, καί στήν Ἀποκάλυψη τοῦ Ἰωάννου, σύμφωνα μέ τήν ὁποία τό Ἐσφαγμένο Ἀρνίο διδάσκει καί δωρίζει ἀντοχή ἐλπίδα καί γενναιοφροσύνη ἐν ἀναμονῇ τῆς Κρίσεως καί τῆς ἐσχατολογικῆς δικαιώσεως ὄχι μόνο τῆς Ἐκκλησίας ἀλλά καί κάθε ὑπομείναντος ἐν ἀναμονῇ τοῦ Ἐρχομένου Ἰησοῦ, ἀλλά καί ἀκούσαμε σχετικά μέ τή ἔννοια τῆς ὑπομονῆς στήν Παλαιά Διαθήκη, τόσο ὡς ὑπομονή τοῦ ἀνθρώπου ὅσο καί ὡς ὑπομονή τοῦ Θεοῦ, καί τήν ἐξέλιξη τῆς σημασίας της στά κείμενα τῆς μεταιχμαλωσιακῆς ἐποχῆς, ὅπου ἡ ὑπομονή ἀποτελεῖ χαρακτηριστικό τοῦ δικαίου ἀνθρώπου.
Μία δεύτερη ἑνότητα ἀποτέλεσαν οἱ εἰσηγήσεις σχετικά μέ τήν ὑπομονή καί τήν καρτερία στήν ὑμνογραφία τῆς Ἐκκλησίας μας καί τήν ἀποτύπωσή τους στή Βυζαντινή τέχνη.
Στήν ὑμνογραφία οἱ ὅροι ὑπομονή καί καρτερία χρησιμοποιοῦνται κυρίως γιά νά περιγράψουν τήν ἀνοχή καί τήν ψυχική καί σωματική ἀντοχή τῶν δυσχερῶν, κυρίως στήν ὥρα τοῦ πόνου, τῶν βασανισμῶν, τῆς ὁμολογίας καί τοῦ μαρτυρίου, ἐνῶ στή βυζαντινή τέχνη ἐκφράζονται κυρίως μέσω τῆς ἀπεικονίσεως σκηνῶν ἀπό τή Σταύρωση, τήν Ἀποκαθήλωση καί τόν Ἐπιτάφιο Θρῆνο, καθώς καί σκηνῶν ἀπό τή ζωή ὁσίων καί ἁγίων, οἱ ὁποῖοι διακρίθηκαν γιά τήν ὑπομονή καί τήν καρτερία τους, ὅπως ὁ πολύαθλος Ἰώβ, οἱ ἀναχωρητές ὅσιοι, κυρίως οἱ δενδρίτες καί οἱ στυλίτες, καί βεβαίως οἱ μάρτυρες, καί παρουσιάσθηκε ἡ ἐξέλιξη τῶν εἰκονογραφικῶν αὐτῶν θεμάτων στό πέρασμα τῶν αἰώνων.
Μία τρίτη θεματική ἑνότητα ἀποτελοῦσαν οἱ εἰσηγήσεις, οἱ ὁποῖες παρουσιάσθηκαν σέ διαφορετικές συνεδρίες, εἶχαν ὅμως ὡς θέμα τήν πρακτική ἄσκηση τῆς ὑπομονῆς.
Ἔτσι ἀκούσαμε γιά τίς ἀρετές τῆς ὑπομονῆς καί τῆς καρτερίας στούς Πατέρες τῆς Ἐκκλησίας, γιά τή θέση τῆς ὑπομονῆς καί τῆς καρτερίας στή διδασκαλία τοῦ ἁγίου Νεοφύτου τοῦ Ἐγκλείστου καί τήν ἐπίδραση σ᾽ αὐτήν τῆς διδασκαλίας τοῦ ἀποστόλου Παύλου, γιά τήν ἄσκηση τῆς ὑπομονῆς καί τῆς καρτερίας στή δύσκολη καί σκοτεινή γιά τό εὐσεβές Γένος μας περίοδο τῆς Τουρκοκρατίας, καί γιά τόν ρόλο τους στή ζωή καί τή διδασκαλία συγχρόνων Ὁσίων καί Γερόντων, καί τέλος γιά τή διάσταση τῆς ὑπομονῆς καί τῆς καρτερίας στό μαρτύριο.
Τήν τέταρτη τέλος θεματική ἑνότητα ἀποτελοῦσαν οἱ εἰσηγήσεις οἱ ὁποῖες παρουσίασαν τήν ὑπομονή σέ σχέση μέ τίς θετικές ἐπιστῆμες καί τήν ὑπομονή ὡς ἀντίδοτο τοῦ ἄγχους, ὄχι βεβαίως ὡς ἕνα αὐτοδύναμο συμπεριφορικό ἀντίδοτο ἀλλά στό πλαίσιο τοῦ ὑγιοῦς ἐκκλησιαστικοῦ βίου.
Στήν ἴδια ἑνότητα ἀκούσαμε εἰσηγήσεις σχετικά μέ τή σημασία τῆς ὑπομονῆς καί τῆς καρτερίας ὡς ἀπάντησεως στίς ἐποχές κρίσεως, σάν αὐτή πού διερχόμεθα τά τελευταῖα χρόνια, γιά τόν ρόλο τῶν δύο ἀρετῶν τόσο στή μοναχική ζωή ὅσο καί μέσα στόν ἔγγαμο βίο καί τήν οἰκογένεια, ἐφόσον καί οἱ δύο ἐπιλογές ἔχουν ἕνα κοινό παρονομαστή, τήν κλήση καρτερίας καί ὑπομονῆς, καί τέλος τήν ὑπομονή ὡς τήν ξεχασμένη ἐκείνη ἀρετή τῆς συγχρόνου ἐποχῆς πού ἀποτελεῖ μίμηση τοῦ Χριστοῦ καί ἀπάντηση τοῦ ἀνθρώπου στή σιωπή τοῦ Θεοῦ, ὁ ὁποῖος ὅμως δέν ἀφήνει τόν ἄνθρωπο νά δοκιμασθεῖ περισσότερο ἀπό ὅσο μπορεῖ νά ἀντέξει.
Τό εἰκοστό πρῶτο συνέδριο τῶν «Παυλείων» ὁλοκληρώθηκε ἤδη. Ἡ φωνή τοῦ «στόματος τοῦ Χριστοῦ», τοῦ ἁγίου ἐνδόξου ἀποστόλου Παύλου, ἤχησε καί πάλι ὑπενθυμίζοντάς μας ὅτι «ὑπομονῆς χρείαν ἔχομεν», διότι ἡ ὑπομονή καί ἡ καρτερία ἀποτελοῦν συστατικό στοιχεῖο τῆς πνευματικῆς ζωῆς καί ἀδιαπραγμάτευτη ὁδό ἡ ὁποία ὁδηγεῖ στήν ἁγιότητα καί τή σωτηρία.
Μέ τή λήξη τοῦ συνεδρίου ἔχουμε τή χαρά νά παρουσιάζουμε κατά τά εἰωθότα τόν τόμο τῶν Πρακτικῶν τοῦ Κ´ Συνεδρίου μέ θέμα: «Ἀπόστολος Παῦλος καί πολιτισμός», εὐχαριστῶντας ὅλους ὅσους συνέβαλαν μέ κάθε τρόπο στήν ἐπιτυχῆ ὁλοκλήρωσή του.
Εὐχαριστίες ὅμως ἀνήκουν καί σέ πολλούς ἄλλους.
Ἔκφραση εὐγνώμονος εὐχαριστίας ὀφείλεται στόν Παναγιώτατο Οἰκουμενικό Πατριάρχη κ.κ. Βαρθολομαῖο καί τούς Μακαριωτάτους προκαθημένους τῶν λοιπῶν πρεσβυγενῶν καί νεωτέρων Πατριαρχείων καί τῶν Αὐτοκεφάλων Ἐκκλησιῶν, οἱ ὁποῖοι τίμησαν τό Συνέδριό μας μέ τήν ἀποστολή τῶν Σεβασμιωτάτων ἐκπροσώπων τους καί τῶν μηνυμάτων τους.
Εὐχαριστίες ὀφείλουμε στά μέλη τῆς Ἐπιστημονικῆς καί τῆς Ὀργανωτικῆς Ἐπιτροπῆς ἀλλά καί τῆς Γραμματείας τοῦ Συνεδρίου, τά ὁποῖα συνέβαλαν στήν ἐπιτυχῆ διοργάνωση καί πραγματοποίηση τοῦ Συνεδρίου μας. Ἰδιαιτέρως εὐχαριστοῦμε τούς ἐκλεκτούς καί διακεκριμένους εἰσηγητές, χωρίς τή συμμετοχή τῶν ὁποίων δέν θά ἦταν δυνατή ἡ ὀργάνωση καί ἡ ἐπιτυχία τοῦ Συνεδρίου.
Εὐχαριστίες ἀνήκουν καί σέ ὅσους τίμησαν μέ τήν παρουσία τους τό συνέδριό μας καί μέσω αὐτῆς τόν ἅγιο ἔνδοξο ἀπόστολο Παῦλο καί τίς πρός τιμήν του ἐκδηλώσεις: τίς πολιτικές καί στρατιωτικές ἀρχές τῆς πόλεως καί τοῦ νομοῦ μας, τόν ἱερό κλῆρο, τούς εὐλαβεῖς μοναχούς καί τίς μοναχές, τόν εὐσεβῆ λαό τῆς ἐπαρχίας μας καί ὅλους τούς παρεπιδημοῦντες.
Εκ της Ιεράς Μητροπόλεως Βέροιας, Ναούσης και Καμπανίας