Ο Μακαριώτατος Αρχιεπίσκοπος Κύπρου κ.κ. Χρυσόστομος την Τετάρτη, 20 Μαΐου 2015, θα χοροστατήσει και κηρύξει κατά την ακολουθία του Εσπερινού στον πανηγυρίζοντα Ιερό Ναό Αγίων Κωνσταντίνου και Ελένης στο Νέο Κοιμητήριο Λευκωσίας. Την επομένη, το πρωΐ, θα λειτουργήσει και κηρύξει στον πανηγυρίζοντα Ιερό Ναό Αγίων Κωνσταντίνου και Ελένης στο Τσέρι. Την Κυριακή, 24 Μαΐου 2015, ο Μακαριώτατος, θα λειτουργήσει και κηρύξει στον Ιερό Ναό Παναγίας Χρυσελεούσης στη Γιόλου. Ακολούθως, θα προστεί του Μνημοσύνου του επισκόπου Χρυσάνθου του Οικουμενικού Πατριαρχείου, των τριών κληρικών και των δύο λαϊκών που σφαγιάσθηκαν από τους Τούρκους.
Ο Θεοφιλέστατος Επίσκοπος Καρπασίας κ. Χριστοφόρος την Πέμπτη, 21 Μαΐου 2015, θα λειτουργήσει και κηρύξει στον πανηγυρίζοντα Ιερό Ναό Αγίων Κωνσταντίνου και Ελένης στο Νέο Κοιμητήριο Λευκωσίας. Την Κυριακή, 24 Μαΐου 2015, θα λειτουργήσει και κηρύξει στον Ιερό Ναό Αγίου Συνεσίου στο Ριζοκάρπασο.
Ο Θεοφιλέστατος Επίσκοπος Μεσαορίας κ. Γρηγόριος την Κυριακή, 24 Μαΐου 2015, θα λειτουργήσει και κηρύξει στον Ιερό Ναό Αγίας Παρασκευής Λακατάμειας όπου θα εκκλησιαστούν οι εκτοπισμένοι κάτοικοι της κατεχόμενης κοινότητος Γερόλακκου.
Ο Πανοσιολογιώτατος Καθηγούμενος της Ιεράς Μονής Αποστόλου Βαρναβά Αρχιμανδρίτης Ιωάννης την Κυριακή, 24 Μαΐου 2015, θα λειτουργήσει και κηρύξει στον Ιερό Ναό Παναγίας του Τράχωνα στο Στρόβολο.
Ιερά Αρχιεπισκοπή Κύπρου,
20 Μαΐου 2015
***************************************
ΚΥΡΙΑΚΗ 24 ΜΑΪΟΥ 2015
ΤΩΝ ΑΓΙΩΝ 318 ΘΕΟΦΟΡΩΝ ΠΑΤΕΡΩΝ ΤΗΣ Α΄ΟΙΚ. ΣΥΝΟΔΟΥ
(Ιω. ιζ΄ 1-13) (Πράξ. κ΄ 16-18, 28-36)
Η σωτήρια πίστη
«εγώ και ο Πατήρ εν εσμέν»
Η αλήθεια της πίστεως κρατήθηκε ανόθευτη μέσα από τους αγώνες που διεξήγαγαν μεγάλες μορφές της Εκκλησίας, η οποία για τη μεγάλη προσφορά τους θέλει να τους τιμά και να τους μνημονεύει. Έτσι, την τελευταία Κυριακή πριν από τη μεγάλη εορτή της Πεντηκοστής, αποδίδεται τιμή στους 318 θεοφόρους Πατέρες που λάμπρυναν με την παρουσία τους την Α΄ Οικουμενική Σύνοδο που συγκλήθηκε στη Νίκαια το 325 μ.Χ. Οι Πατέρες όρθωσαν το ανάστημά τους εναντίον της αίρεσης του Αρείου και κράτησαν στερεά την πίστη. Διακήρυξαν με παρρησία και θάρρος ότι ο Ιησούς Χριστός είναι «ομοούσιος και ομότιμος τω Θεώ και Πατρί, δηλαδή Θεός αληθινός και εν σαρκί τέλειος άνθρωπος».
Η καταδίκη της πλάνης
Οι 318 Πατέρες που τιμά σήμερα η Εκκλησία ανέκοψαν την πλάνη του Αρείου, ο οποίος ανέτρεπε με τις κακοδοξίες του το σωτηριολογικό έργο και έθετε εν αμφιβόλω την προοπτική της σωτηρίας του ανθρώπου από τον Χριστόν, τον οποίο υποβάθμιζε σε κτίσμα. Προσπαθούσε να συμβιβάσει στα στενά όρια της λογικής του τις θείες αλήθειες. Αν ο Χριστός δεν ήταν αληθινός Θεός, όπως ισχυριζόταν, όχι μόνο δεν θα έσωζε τον άνθρωπο αλλά θα είχε και ο ίδιος ανάγκη σωτηρίας. Ο Χριστός είναι ο λυτρωτής του κόσμου γιατί είναι αδιάσπαστα ενωμένος και ομοούσιος με τον Θεό Πατέρα. Ο Κύριος δεν παρέλειπε ποτέ να διαβεβαιώνει ότι «εγώ και ο Πατήρ εν εσμέν».
Οι θεοφόροι Πατέρες, με επικεφαλής το ασύλληπτο ανάστημα του Μεγάλου Αθανασίου πρόβαλαν απέναντι στις επικίνδυνες πλάνες το αποδεικτικό στοιχείο της καθημερινής εμπειρίας της Εκκλησίας. Μέσα από το μεγαλείο της, αποκαλύπτεται το θαυμαστό της εν Χριστώ σωτηρίας και της δυνατότητας του ανθρώπου να φθάσει στη θέωση. Αυτό άλλωστε μαρτυρεί και το νέφος των αγίων που σκεπάζει το οικοδόμημα της Εκκλησίας. Μεταξύ τους οι όσιοι Συμεών και Κυριακός, ο συμπατριώτης μας, τους οποίους τη μνήμη τιμά σήμερα η Εκκλησία. Μάλιστα, οι πατερικές αυτές μορφές συνέταξαν τότε και μέρος του Συμβόλου της Πίστεως, με το οποίο δίνουμε ομολογία σε κάθε Θεία Λειτουργία. Κυρίως όμως οι Πατέρες έδωσαν την πιο ισχυρή μαρτυρία για την αλήθεια της Εκκλησίας με την ίδια τη ζωή και το άγιο παράδειγμά τους.
Την Κυριακή αυτή η Εκκλησία επέλεξε την ευαγγελική περικοπή που αναφέρεται στην αρχιερατική, όπως χαρακτηρίζεται, προσευχή του Κυρίου. Είναι η ώρα που ο Κύριος κάνει λόγο για τη δόξα του, την οποία συνέδεσε με το «εκούσιο Πάθος». Ο Χριστός αποκαλύπτει την αυθεντική ζωή όταν μάς προσφέρει τον εαυτό του μέσα από τη σταυρωμένη αγάπη του. Η προσφορά αυτή που καταξιώνεται κορυφούμενη στην προοπτική της σταυρικής θυσίας, αποκαλύπτει και τη δόξα του Θεανθρώπου.
Ο Χριστός με το έργο του ανοίγει μια νέα προοπτική. Ως υπόδειγμα και πρότυπο προβάλλεται η ενότητα της Αγίας Τριάδος που αποκαθιστά την πιο αυθεντική κοινωνία: «τήρησον αυτούς εν τω ονόματί σου…ίνα ώσιν εν καθώς ημείς».
Αγαπητοί αδελφοί, η αλήθεια της Εκκλησίας, όπως τη διαφύλαξαν με τους αγώνες τους οι 318 θεοφόροι Πατέρες που έλαβαν μέρος στην Α΄ Οικουμενική Σύνοδο και που διατηρείται ανόθευτη με την παρουσία και ενέργεια του Αγίου Πνεύματος, είναι εκείνη που μας χαράσσει τους πιο σταθερούς προσανατολισμούς της πίστεως. Ας την εγκολπωθούμε για να βιώσουμε την όντως αλήθεια και την όντως ζωή.
Χριστάκης Ευσταθίου, θεολόγος
*****************************************
ΕΥΑΓΓΕΛΙΟ ΚΥΡΙΑΚΗΣ ΤΩΝ ΑΓΙΩΝ 318 ΘΕΟΦΟΡΩΝ ΠΑΤΕΡΩΝ ΤΗΣ Α΄ΟΙΚ. ΣΥΝΟΔΟΥ: Ιω. ιζ΄ 1-13
Ταῦτα ἐλάλησεν ὁ Ἰησοῦς, καὶ ἐπῆρεν τοὺς ὀφθαλμοὺς αὐτοῦ εἰς τὸν οὐρανόν, καὶ εἶπεν, Πάτερ, ἐλήλυθεν ἡ ὥρα· δόξασόν σου τὸν υἱόν, ἵνα καὶ ὁ υἱός σου δοξάσῃ σε· 2 καθὼς ἔδωκας αὐτῷ ἐξουσίαν πάσης σαρκός, ἵνα πᾶν ὃ δέδωκας αὐτῷ, δώσει αὐτοῖς ζωὴν αἰώνιον. 3 Αὕτη δέ ἐστιν ἡ αἰώνιος ζωή, ἵνα γινώσκωσίν σε τὸν μόνον ἀληθινὸν θεόν, καὶ ὃν ἀπέστειλας Ἰησοῦν χριστόν. 4 Ἐγώ σε ἐδόξασα ἐπὶ τῆς γῆς· τὸ ἔργον ἐτελείωσα ὃ δέδωκάς μοι ἵνα ποιήσω. 5 Καὶ νῦν δόξασόν με σύ, πάτερ, παρὰ σεαυτῷ τῇ δόξῃ ᾗ εἶχον πρὸ τοῦ τὸν κόσμον εἶναι παρὰ σοί. 6 Ἐφανέρωσά σου τὸ ὄνομα τοῖς ἀνθρώποις οὓς δέδωκάς μοι ἐκ τοῦ κόσμου· σοὶ ἦσαν, καὶ ἐμοὶ αὐτοὺς δέδωκας· καὶ τὸν λόγον σου τετηρήκασιν. 7 Νῦν ἔγνωκαν ὅτι πάντα ὅσα δέδωκάς μοι, παρὰ σοῦ ἐστιν· 8 ὅτι τὰ ῥήματα ἃ δέδωκάς μοι, δέδωκα αὐτοῖς· καὶ αὐτοὶ ἔλαβον, καὶ ἔγνωσαν ἀληθῶς ὅτι παρὰ σοῦ ἐξῆλθον, καὶ ἐπίστευσαν ὅτι σύ με ἀπέστειλας. 9 Ἐγὼ περὶ αὐτῶν ἐρωτῶ· οὐ περὶ τοῦ κόσμου ἐρωτῶ, ἀλλὰ περὶ ὧν δέδωκάς μοι, ὅτι σοί εἰσιν· 10 καὶ τὰ ἐμὰ πάντα σά ἐστιν, καὶ τὰ σὰ ἐμά· καὶ δεδόξασμαι ἐν αὐτοῖς. 11 Καὶ οὐκέτι εἰμὶ ἐν τῷ κόσμῳ, καὶ οὗτοι ἐν τῷ κόσμῳ εἰσίν, καὶ ἐγὼ πρός σε ἔρχομαι. Πάτερ ἅγιε, τήρησον αὐτοὺς ἐν τῷ ὀνόματί σου, ᾧ δέδωκάς μοι, ἵνα ὦσιν ἕν, καθὼς ἡμεῖς. 12 Ὅτε ἤμην μετ᾽ αὐτῶν ἐν τῷ κόσμῳ, ἐγὼ ἐτήρουν αὐτοὺς ἐν τῷ ὀνόματί σου· οὓς δέδωκάς μοι, ἐφύλαξα, καὶ οὐδεὶς ἐξ αὐτῶν ἀπώλετο, εἰ μὴ ὁ υἱὸς τῆς ἀπωλείας, ἵνα ἡ γραφὴ πληρωθῇ. 13 Νῦν δὲ πρός σε ἔρχομαι, καὶ ταῦτα λαλῶ ἐν τῷ κόσμῳ, ἵνα ἔχωσιν τὴν χαρὰν τὴν ἐμὴν πεπληρωμένην ἐν αὐτοῖς.
Απόδοση στη νεοελληνική:
1 Αυτά λάλησε ο Ιησούς και, αφού σήκωσε τα μάτια του στον ουρανό, είπε: «Πατέρα, έχει έρθει η ώρα. Δόξασε τον Υιό σου, για να δοξάσει ο Υιός εσένα, 2 καθώς του έδωσες εξουσία σε κάθε σάρκα, ώστε σε όλους όσους του έχεις δώσει να δώσει σ’ αυτούς ζωή αιώνια. 3 Και αυτή είναι η αιώνια ζωή: το να γνωρίζουν εσένα, το μόνο αληθινό Θεό, και αυτόν που απέστειλες, τον Ιησού Χριστό. 4 Εγώ σε δόξασα πάνω στη γη, αφού τελείωσα το έργο που μου έχεις δώσει να κάνω. 5 Και τώρα δόξασέ με εσύ, Πατέρα, κοντά στον εαυτό σου με τη δόξα που είχα κοντά σου προτού να υπάρχει ο κόσμος. 6 Φανέρωσα το όνομά σου στους ανθρώπους που μου έδωσες από τον κόσμο. Δικοί σου ήταν και σ’ εμένα τους έδωσες και το λόγο σου τον έχουν τηρήσει. 7 Τώρα έχουν γνωρίσει ότι όλα όσα μου έχεις δώσει είναι από εσένα. 8 Γιατί τα λόγια που μου έδωσες τους τα έχω δώσει, και αυτοί τα έλαβαν και γνώρισαν αληθινά ότι εξήλθα από εσένα, και πίστεψαν ότι εσύ με απέστειλες. 9 Εγώ γι’ αυτούς παρακαλώ. Δεν παρακαλώ για τον κόσμο, αλλά γι’ αυτούς που μου έχεις δώσει, επειδή είναι δικοί σου. 10 Και όλα τα δικά μου είναι δικά σου και τα δικά σου δικά μου, και έχω δοξαστεί μέσω αυτών. 11 Και δεν είμαι πια στον κόσμο, ενώ αυτοί είναι στον κόσμο, κι εγώ έρχομαι προς εσένα. Πατέρα άγιε, τήρησέ τους στο όνομά σου που μου έχεις δώσει, για να είναι ένα καθώς εμείς. 12 Όταν ήμουν μαζί τους, εγώ τους τηρούσα στο όνομά σου αυτούς που μου έχεις δώσει, και τους φύλαξα, και κανείς από αυτούς δε χάθηκε παρά μόνο ο γιος της απώλειας, για να εκπληρωθεί η Γραφή. 13 Τώρα, όμως, προς εσένα έρχομαι, και αυτά τα λαλώ μέσα στον κόσμο, για να έχουν τη χαρά τη δική μου ολοκληρωμένη μέσα τους.
ΑΠΟΣΤΟΛΟΣ ΚΥΡΙΑΚΗΣ: Πράξ. κ΄ 16-18, 28-36
16 Ἔκρινεν γὰρ ὁ Παῦλος παραπλεῦσαι τὴν Ἔφεσον, ὅπως μὴ γένηται αὐτῷ χρονοτριβῆσαι ἐν τῇ Ἀσίᾳ· ἔσπευδεν γάρ, εἰ δυνατὸν ἦν αὐτῷ, τὴν ἡμέραν τῆς Πεντηκοστῆς γενέσθαι εἰς Ἱεροσόλυμα. 17 Ἀπὸ δὲ τῆς Μιλήτου πέμψας εἰς Ἔφεσον μετεκαλέσατο τοὺς πρεσβυτέρους τῆς ἐκκλησίας. 18 Ὡς δὲ παρεγένοντο πρὸς αὐτόν, εἶπεν αὐτοῖς, Ὑμεῖς ἐπίστασθε, ἀπὸ πρώτης ἡμέρας ἀφ᾽ ἧς ἐπέβην εἰς τὴν Ἀσίαν, πῶς μεθ᾽ ὑμῶν τὸν πάντα χρόνον ἐγενόμην. 28 Προσέχετε οὖν ἑαυτοῖς καὶ παντὶ τῷ ποιμνίῳ, ἐν ᾧ ὑμᾶς τὸ πνεῦμα τὸ ἅγιον ἔθετο ἐπισκόπους, ποιμαίνειν τὴν ἐκκλησίαν τοῦ κυρίου καὶ θεοῦ, ἣν περιεποιήσατο διὰ τοῦ ἰδίου αἵματος. 29 Ἐγὼ γὰρ οἶδα τοῦτο, ὅτι εἰσελεύσονται μετὰ τὴν ἄφιξίν μου λύκοι βαρεῖς εἰς ὑμᾶς, μὴ φειδόμενοι τοῦ ποιμνίου· 30 καὶ ἐξ ὑμῶν αὐτῶν ἀναστήσονται ἄνδρες λαλοῦντες διεστραμμένα, τοῦ ἀποσπᾷν τοὺς μαθητὰς ὀπίσω αὐτῶν. 31 Διὸ γρηγορεῖτε, μνημονεύοντες ὅτι τριετίαν νύκτα καὶ ἡμέραν οὐκ ἐπαυσάμην μετὰ δακρύων νουθετῶν ἕνα ἕκαστον. 32 Καὶ τὰ νῦν παρατίθεμαι ὑμᾶς, ἀδελφοί, τῷ θεῷ καὶ τῷ λόγῳ τῆς χάριτος αὐτοῦ, τῷ δυναμένῳ ἐποικοδομῆσαι, καὶ δοῦναι ὑμῖν κληρονομίαν ἐν τοῖς ἡγιασμένοις πᾶσιν. 33 Ἀργυρίου ἢ χρυσίου ἢ ἱματισμοῦ οὐδενὸς ἐπεθύμησα. 34 Αὐτοὶ γινώσκετε ὅτι ταῖς χρείαις μου καὶ τοῖς οὖσιν μετ᾽ ἐμοῦ ὑπηρέτησαν αἱ χεῖρες αὗται. 35 Πάντα ὑπέδειξα ὑμῖν, ὅτι οὕτως κοπιῶντας δεῖ ἀντιλαμβάνεσθαι τῶν ἀσθενούντων, μνημονεύειν τε τῶν λόγων τοῦ κυρίου Ἰησοῦ, ὅτι αὐτὸς εἶπεν, Μακάριόν ἐστιν μᾶλλον διδόναι ἢ λαμβάνειν. 36 Καὶ ταῦτα εἰπών, θεὶς τὰ γόνατα αὐτοῦ, σὺν πᾶσιν αὐτοῖς προσηύξατο.
Απόδοση στη νεοελληνική:
16 Γιατί είχε αποφασίσει ο Παύλος να παρακάμψει πλέοντας την Έφεσο, για να μην του γίνει να χρονοτριβήσει στην επαρχία της Ασίας. Γιατί έσπευδε, αν του ήταν δυνατό, την ημέρα της Πεντηκοστής να είναι στα Ιεροσόλυμα. 17 Από τη Μίλητο τότε έστειλε στην Έφεσο και κάλεσε να έρθουν οι πρεσβύτεροι της εκκλησίας. 18 Μόλις λοιπόν παρουσιάστηκαν προς αυτόν, τους είπε: «Εσείς γνωρίζετε καλά, από την πρώτη ημέρα που πάτησα το πόδι μου στην επαρχία της Ασίας, πώς συμπεριφέρθηκα μαζί σας όλο το χρόνο, 28 Προσέχετε τους εαυτούς σας και όλο το ποίμνιο, στο οποίο το Πνεύμα το Άγιο σας έθεσε επισκόπους, για να ποιμαίνετε την εκκλησία του Θεού, την οποία απόχτησε με το αίμα το δικό του. 29 Εγώ ξέρω ότι θα εισέλθουν σ’ εσάς μετά την αναχώρησή μου λύκοι άγριοι, που δε θα λυπούνται το ποίμνιο, 30 και από εσάς τους ίδιους θα σηκωθούν άντρες μιλώντας διεστραμμένα, για να αποσπούν τους μαθητές πίσω τους. 31 Γι’ αυτό αγρυπνείτε και να θυμάστε ότι για τρία έτη νύχτα και ημέρα δεν έπαψα με δάκρυα να νουθετώ καθέναν ξεχωριστά. 32 Και τώρα σας παραθέτω στο Θεό και στο λόγο της χάρης του, ο οποίος δύναται να σας οικοδομήσει και να σας δώσει την κληρονομιά ανάμεσα σε όλους τους αγιασμένους. 33 Άργυρο ή χρυσάφι ή ιματισμό κανενός δεν επιθύμησα. 34 Οι ίδιοι γνωρίζετε ότι στις ανάγκες μου και στις ανάγκες αυτών που ήταν μαζί μου υπηρέτησαν τα χέρια αυτά. 35 Σε όλα υπέδειξα σ’ εσάς ότι κοπιάζοντας κατ’ αυτόν τον τρόπο πρέπει να βοηθάτε τους ασθενείς, και να θυμάστε τους λόγους του Κυρίου Ιησού, γιατί αυτός είπε: “Μακάριο είναι περισσότερο να δίνει κανείς, παρά να λαβαίνει”». 36 Και αφού είπε αυτά, έπεσε στα γόνατά του και προσευχήθηκε μαζί με όλους αυτούς.
Επιμέλεια: Διάκονος π. Ανδρέας Ματέι