ΧΑΙΡΕΤΙΣΜΟΣ ΤΗΣ Α. Μ. ΤΟΥ ΑΡΧΙΕΠΙΣΚΟΠΟΥ ΚΥΠΡΟΥ
Κ. Κ. ΧΡΥΣΟΣΤΟΜΟΥ
ΠΡΟΣ ΤΗΝ ΠΑΓΚΥΠΡΙΑ ΣΥΝΔΙΑΣΚΕΨΗ
ΤΩΝ ΓΕΝΙΚΩΝ ΑΝΤΙΠΡΟΣΩΠΩΝ ΤΗΣ ΠΟΕΔ
ΠΕΜΠΤΗ, 30 ΟΚΤΩΒΡΙΟΥ 2014
Με αισθήματα βαθιάς χαράς απευθυνόμαστε σήμερα προς τους εκπαιδευτικούς τής Δημοτικής εκπαίδευσης για να εκφράσουμε τον χαιρετισμό τής αγάπης μας, να διατυπώσουμε τις βασικές θέσεις τής Εκκλησίας στο θέμα τής αγωγής και της μόρφωσης και να τονίσουμε τις προσδοκίες που έχουμε από τους παιδαγωγούς των παιδιών μας.
Αναμφίβολα, ζούμε σε καιρούς πολύ δύσκολους. Τα αίολα ρεύματα της εσπερίας με τις αλληλοσυγκρουόμενες ιδεολογίες και τους παιδαγωγικούς πειραματισμούς μάς έφεραν σε κατάσταση μεγάλης ηθικής κρίσης από την οποία γεννήθηκε η κρίση των αξιών με τα γνωστά τραγικά συνεπακόλουθα. Η βία στα σχολεία, στα γήπεδα, στο κοινωνικό μας περιβάλλον, το κάπνισμα, η χρήση των ναρκωτικών και ιδιαιτέρως η τρομακτική αύξηση των διαζυγίων αποτελούν φαινόμενα άκρως ανησυχητικά, που μας βυθίζουν στον πόνο και στην αγωνία για το μέλλον της πατρίδας μας. Και ασφαλώς δεν χρειάζεται μεγάλη σοφία για να αντιληφθεί κανείς ότι όλα αυτά είναι αποτέλεσμα μιας ανεπιτυχούς αγωγής, είτε αυτή προέρχεται από την οικογένεια είτε από το σχολείο είτε από το ευρύτερο κοινωνικό μας περιβάλλον ή και από τους τρεις θεσμούς μαζί.
Γι’ αυτό και η Μητέρα Εκκλησία, ως θείο καθίδρυμα, που έχει κύρια αποστολή τη σωτηρία των ψυχών των νέων μας, αγωνιά πολύ και ατενίζει προς Εσάς, οι οποίοι είστε επιφορτισμένοι κυρίως με τη αγωγή των τρυφερών μας υπάρξεων και τη διαμόρφωση τού χαρακτήρα τους, με βλέμμα ελπιδοφόρο και επευλογεί το πολύ ουσιαστικό και θεμελιώδες έργο σας. Σε σάς εναποθέτει τις ελπίδες και τις προσδοκίες της για να διαπαιδαγωγήσετε τον χαρακτήρα των αυριανών μας πολιτών, να διαμορφώσετε ψυχές και να σφυρηλατήσετε αγωνιστικούς χαρακτήρες για ένα καλύτερο μέλλον τής δύσμοιρης πατρίδας μας.
Η Εκκλησία δεν απορρίπτει ούτε την τεχνολογία ως μέσο για τη μόρφωση των παιδιών μας ούτε τις δοκιμασμένες εκπαιδευτικές μεθόδους, οι οποίες δια μέσου του χρόνου αξιολογήθηκαν και καταξιώθηκαν στη συνείδησή σας. Απορρίπτει όμως συνθηματολογίες και εκπαιδευτικά ρεύματα, τα οποία αντί να θέτουν τις βάσεις μιας υγιούς και υπεύθυνης προσωπικότητας οδηγούν τους νέους μας στην ασυδοσία, στη ραθυμία και την ανευθυνότητα. Η Εκκλησία, ως φιλόστοργος Μητέρα, βαθύτατα ποθεί και επιδιώκει όπως η αγωγή και η μόρφωση των μαθητών επιτελείται μέσα σ’ ένα κλίμα αγάπης, στοργής και ευθύνης προς αυτούς. Επιθυμεί όπως η αγωγή που παρέχεται στις φερέλπιδες ψυχές των τρυφερών μας υπάρξεων καλλιεργεί τις αρετές και γεννά τους ευγενικούς οραματισμούς για ένα λαμπρότερο μέλλον τόσο για την πατρίδα μας όσο και για την ανθρωπότητα γενικότερα.
Για την εκκλησία μια τέτοια παιδεία έχει τις ρίζες της στον ζείδωρο κλασσικό μας πολιτισμό και στη λυτρωτική διδασκαλία τού Ιησού και ονομάζεται ελληνοχριστιανική αγωγή. Μέσα στην ελληνοχριστιανική αγωγή συμπυκνώνεται το ακένωτο πνευματικό χρυσωρυχείο και όλο το μεγαλείο τής φυλής μας. Εκεί μέσα συναντά κανείς τις πιο εύχυμες και ζωογόνες πηγές για τη διαμόρφωση τής προσωπικότητας των νεαρών μας υπάρξεων.
Στον κλασσικό μας πολιτισμό οι μαθητές μας θα γνωρίσουν τον γλωσσικό μας πλούτο, τις αξίες τού ανθρώπου, τής ελευθερίας, τής δικαιοσύνης και της δημοκρατίας. Στον Χριστιανισμό θα γνωρίσουν τις αξίες τής ειρήνης, τής μετάνοιας, τής συγγνώμης, τής λύτρωσης και της θέωσης μέσω των ιερών μυστηρίων μας. Για την Εκκλησία είναι αδιανόητο να μιλάμε για αγωγή και οι μαθητές μας να μην έχουν βιώσει τις ουράνιες αξίες τού χριστιανικού μας πολιτισμού, τη λυτρωτική χαρά των μυστηρίων τής Εκκλησίας μας και να μην έχουν εντρυφήσει και αφομοιώσει το κάλλος τού αρχαίου μας πολιτισμού.
Αυτό βεβαίως δεν σημαίνει ότι η παιδεία μας θα μείνει μακράν από τα επιτεύγματα της Ευρώπης. Αλλά ευθαρσώς ισχυριζόμαστε ότι στο θέμα τής αγωγής η Ευρώπη δεν μας προσέφερε ποτέ κάτι ανώτερο που να μην μπορούμε να το βρούμε μέσα στον ελληνοχριστιανικό μας πολιτισμό. Όλοι οι μεγάλοι σοφοί τής Δύσεως από τον Δάντη, μέχρι τον Γκαίτε και από τον Verner Jaeger μέχρι τον Toynbee υπήρξαν θαυμαστές και λάτρεις του πολιτισμού μας.
Εκεί που η Ευρώπη υπερέχει από μας είναι η τεχνολογία. Αυτήν ενδείκνυται να την αφομοιώσουμε δημιουργικά και να επιτύχουμε τον εξανθρωπισμό τής τεχνικής όχι να παρασυρθούμε στην εκτεχνίκευση τού ανθρωπισμού. Γιατί τότε ο άνθρωπος θα γίνει δούλος και όχι άρχων τής μηχανής. Και στο τέλος θα συντριβεί μέσα στα γρανάζια της.
Συνεπώς, επιβάλλεται όπως οι μαθητές μας γνωρίσουν τα χαρακτηριστικά τού πολιτισμού μας που ενυπάρχουν στα κλασσικά γράμματα και βιώσουν τις λυτρωτικές αξίες τού χριστιανικού μας πολιτισμού. Πολύ εύστοχα ένας σοφός ακαδημαϊκός εξέφρασε την άποψη ότι ένας απόφοιτος τού σχολείου, ο οποίος δεν είναι σε θέση να καταλαβαίνει το Ευαγγέλιο, να παρακολουθεί και να βιώνει τη θεία Λειτουργία αυτός δεν έχει λάβει ελληνοχριστιανική αγωγή. Γι’ αυτό και πιστεύω ότι αποτελεί αδήριτη ανάγκη για το μέλλον τής πατρίδας μας να εμφυσήσουμε στα νεαρά μας βλαστάρια την αγάπη και τον θαυμασμό τους προς τον ελληνοχριστιανικό μας πολιτισμό. Αν αποτύχουμε στον σοβαρό τούτο στόχο, τότε η νέα μας γενεά θα αποκοπεί από τις εύχυμες πηγές των ελληνοχριστιανικών μας παραδόσεων και οι νέοι μας θα γίνουν κοσμοπολίτες χωρίς ταυτότητα, χωρίς πατρίδα, χωρίς εσωτερική εγκαύχηση και χωρίς ιδεολογικούς προσανατολισμούς και οραματισμούς.
Επομένως, αγαπητοί Διδάσκαλοι των παιδιών μας, εμείς ως Εκκλησία, σε Σάς εναποθέτουμε τις ελπίδες μας και τις προσδοκίες μας. Καλείστε εσείς να σπείρετε στις ευαίσθητες ψυχές των βλασταριών που Σάς εμπιστευόμαστε τον σπόρο των ελληνοχριστιανικών αξιών και αρετών. Από Σάς αναμένουμε να εμπνεύσετε ενθουσιασμό και πίστη για το μέλλον αυτού τού τόπου. Να διαμορφώσετε προσωπικότητες που να πιστεύουν ακράδαντα στις ελληνοχριστιανικές αξίες, στην αγάπη προς τον άνθρωπο, στην ελευθερία, στην αλληλεγγύη, στη δικαιοσύνη, στο χρέος προς την οικογένεια και στην πατρίδα. Και ασφαλώς, να διαμορφώσουν μέσα τους την ακράδαντη πίστη και προσδοκία προς την ουράνια βασιλεία τού Κυρίου ημών Ιησού Χριστού.
Αν επιτύχετε σ’ αυτούς τους στόχους, να είστε βέβαιοι ότι επιτελέσατε το χρέος σας ως άξιοι Δάσκαλοι και Εκπαιδευτικοί προς τους μαθητές σας, προς τους γονείς τους και προς την πατρίδα που σας τους έχει εμπιστευτεί.
Προς επιτυχία τού ύψιστου αυτού χρέους επιδαψιλεύω τις διάπυρες ευχές τής Μητέρας Εκκλησίας προς όλους Σας.
Ιερά Αρχιεπισκοπή Κύπρου
30 Οκτωβρίου 2014
Μετ’ ευχών εγκαρδίων
Ο ΚΥΠΡΟΥ ΧΡΥΣΟΣΤΟΜΟΣ