ΑΙΘΟΥΣΑ ΤΕΛΕΤΩΝ ΙΔΡΥΜΑΤΟΣ ΑΡΧΙΕΠΙΣΚΟΠΟΥ ΜΑΚΑΡΙΟΥ Γ΄
Πέμπτη 2.10.2014, ώρα 19.00΄
Εγκαίνια της Μόνιμης Συλλογής Κειμηλίων του Μικρασιατικού Ελληνισμού της Κύπρου
Ο Σύνδεσμος Μικρασιατών Κύπρου και το Ίδρυμα Αρχιεπισκόπου Μακαρίου Γ΄ συνδιοργανώνουν εκδήλωση υπό την αιγίδα της Πρεσβείας της Ελλάδος στην Κύπρο για τα εγκαίνια της Μόνιμης Συλλογής Κειμηλίων του Μικρασιατικού Ελληνισμού της Κύπρου που θα τελεσθούν την Πέμπτη, 2 Οκτωβρίου 2014 και ώρα 19.00 του Ιδρύματος Αρχιεπισκόπου Μακαρίου Γ΄. Την εκδήλωση θα χαιρετίσουν ο γενικός διευθυντής του Ιδρύματος Αρχιεπισκόπου Μακαρίου Γ΄, δρ Αντρέας Φυλακτού, η Πρόεδρος του Συνδέσμου Μικρασιατών Κύπρου, κ. Μόνα Σαββίδου Θεοδούλου, ο Πρέσβυς της Ελλάδος στην Κύπρο, κ. Βασίλειος Παπαϊωάννου και ο Υπουργός Παιδείας και Πολιτισμού, κ. Κώστας Καδής. Ο διευθυντής του Βυζαντινού Μουσείου και Πινακοθήκης, δρ Ιωάννης Ηλιάδης θα παρουσιάσει το ιστορικό ίδρυσης και έκθεσης της Συλλογής και ο φιλόλογος κ. Ιωάννης Καππάτος τον κατάλογο της Έκθεσης «90 χρόνια μνήμη Μικρασία…». Με το πέρας της εκδήλωσης θα τελεσθούν τα εγκαίνια από τον Υπουργό Παιδείας και Πολιτισμού, κ. Κώστα Καδή και θα ακολουθήσει ξενάγηση στον β΄ όροφο της Πινακοθήκης, όπου φιλοξενείται η Συλλογή των Μικρασιατικών Κειμηλίων.
Η δημιουργία της Μόνιμης Συλλογής Κειμηλίων του Μικρασιατικού Ελληνισμού της Κύπρου μέσα από τα δεκάδες εκθέματα που έχει συγκεντρώσει πληροί τους βασικούς στόχους του Συνδέσμου Μικρασιατών Κύπρου για περισυλλογή, μελέτη, διάσωση, ανάδειξη και διαφύλαξη των μικρασιατικών κειμηλίων και τη διατήρηση και αναζωογόνηση της μικρασιατικής παράδοσης καθώς και την προβολή των πνευματικών και εν γένει πολιτισμικών επιτευγμάτων των Μικρασιατών. Τα έγγραφα και τα φωτογραφικά τεκμήρια της εποχής πιστοποιούν την άφιξη χιλιάδων Μικρασιατών στην Κύπρο παρά τις απαγορεύσεις των Άγγλων, την απομόνωση στα λοιμοκαθαρτήρια, οι οποίοι βρήκαν ανάμεσα στους Έλληνες της Κύπρου θερμή φιλοξενία. Με την εργατικότητα και το φιλοπρόοδο πνεύμα τους δραστηριοποιήθηκαν σύντομα στην Κύπρο και ρίζωσαν στη νέα τους πατρίδα συμμετέχοντας στους αγώνες του Έθνους το 1940, στον απελευθερωτικό αγώνα του 1955-59 και τέλος ορισμένοι από αυτούς που ζούσαν στις βόρειες περιοχές της πατρίδας μας υπέστησαν τον ξεριζωμό και την προσφυγιά για δεύτερη φορά, το 1974.
Τα εκθέματα της Έκθεσης προέρχονται από μέλη του Συνδέσμου, οι οποίοι τα παραχώρησαν πρόθυμα συμβάλλοντας στην προβολή μιας σημαντικής, αλλά άγνωστης πτυχής της ιστορίας της Κύπρου, να αντληθούν διδάγματα και παραλληλισμοί και παράλληλα να προβληθεί η προσφορά των Μικρασιατών στην κοινωνία της Κύπρου μνημονεύοντας τους ανθρώπους που χάθηκαν στην προσπάθειά τους να σωθούν από τις σφαγές και τους διωγμούς.
Τα πέραν των 270 εκθεμάτων της Συλλογής προέρχονται από 33 μέλη και φίλους του Συνδέσμου Μικρασιατών Κύπρου, καθώς και φορείς, όπως το Βυζαντινό Μουσείο και η Πινακοθήκη του Ιδρύματος Αρχιεπισκόπου Μακαρίου Γ΄, η Πρεσβεία της Ελλάδος στη Λευκωσία και ο Μητροπολίτης Κένυας κ. Μακάριος κ.ά, οι οποίοι τα παραχώρησαν πρόθυμα συμβάλλοντας στην προβολή μιας σημαντικής αλλά άγνωστης πτυχής της ιστορίας της Κύπρου, να αντληθούν διδάγματα και παραλληλισμοί και παράλληλα να προβληθεί η προσφορά των Μικρασιατών στην κοινωνία της Κύπρου μνημονεύοντας τους ανθρώπους που χάθηκαν στην προσπάθειά τους να σωθούν από τις σφαγές και τους διωγμούς.
Η Συλλογή παρουσιάζει σε έξι ενότητες τις βασικότερες θεματικές των Κειμηλίων, τα οποία αναδεικνύουν: α. την Ελληνική Μικρά Ασία πριν το 1922 μέσα από χαρακτικά, βιβλία και χάρτες, β. τη Μικρασιατική καταστροφή, γ. θρησκευτικά κειμήλια (εικόνες), δ. κοσμικά κειμήλια (μουσικά όργανα, κεντήματα, ενδύματα, χαλιά κλπ), ε. διάφορα έγγραφα (πιστοποιητικά κλπ), στ. πλούσιο φωτογραφικό υλικό με τις μορφές των Μικρασιατών της Κύπρου πρώτης, δεύτερης και τρίτης γενεάς. Ξεχωριστή θέση στη Συλλογή κατέχει το «Μνημείο των Ελλήνων ξεριζωμένων από τη Μικρά Ασία το 1922, πρόπλασμα σε γύψο του μπρούντζινου μνημείου του γλύπτη Παναγιώτη Πασάντα στα Χανιά, το οποίο δεσπόζει στο κέντρο της Πινακοθήκης.
Τη Μόνιμη Συλλογή συνοδεύει ο πολυτελής κατάλογος «90 χρόνια Μνήμη Μικρασίας…» 192 σελίδων, τον οποίο επιμελήθηκαν οι βυζαντινολόγοι, δρ Ιωάννης Ηλιάδης, διευθυντής του Βυζαντινού Μουσείου και Πινακοθήκης του Ιδρύματος Αρχιεπισκόπου Μακαρίου Γ΄ και ο δρ. Χαράλαμπος Χοτζάκογλου, Γραμματέας του Συνδέσμου Μικρασιατών Κύπρου, ο οποίος εκδόθηκε το 2012 με την ευκαιρία της περιοδικής Έκθεσης που είχε διοργανωθεί στο Βυζαντινό Μουσείο του Ιδρύματος Αρχιεπισκόπου Μακαρίου Γ΄.