Δημοσιεύτηκε: Φεβρουάριος 14. 2014 13:17
ΠΡΟΣΦΩΝΗΣΗ
σε εκδήλωση για τον Αλέξανδρο Παπαδιαμάντη στην Πάφο.
12/02/2014
Του Μητροπολίτη Πάφου Γεωργίου.
Είναι ιδιαίτερη η χαρά μου απόψε, προσφωνώντας αυτή τη συγκέντρωση. Και τούτο γιατί αυτή αναφέρεται στον Παπαδιαμάντη, κατ’εξοχή Χριστιανό διηγηματογράφο, τον άγιο των ελληνικών γραμμάτων, που πάντα με συγκινούσε.
Η πρώτη επαφή μου με τον Παπαδιαμάντη, θυμάμαι έγινε στη Β΄ Γυμνασίου, με ένα Χριστουγεννιάτικο διήγημά του που με συγκίνησε αφάνταστα. Από της παιδικής μου ηλικίας, λόγω του ότι ο πατέρας μου ήτο ιερεύς, είχα τη δυνατότητα καθημερινά και ολόχρονα να παρακολουθώ τον εσπερινό και, όσες μέρες δεν είχαμε σχολείο, και τον όρθρο, που γίνονταν ανελλιπώς στο χωριό μου. Έχοντας ιδιαίτερη αγάπη προς την υμνολογία μας αποστήθιζα πάρα πολλούς ύμνους. Όσους ξέρω σήμερα, τους ξέρω από την εποχή των μαθητικών μου χρόνων. Όταν, λοιπόν, ήλθα σε πρώτη επαφή με τον Παπαδιαμάντη, και στο Χριστουγεννιάτικο εκείνο διήγημά του παρέθετε ολόκληρα τροπάρια, είχα ενθουσιαστεί. Θυμάμαι από τότε ότι περιγράφοντας την εικόνα της γέννησης έλεγε : «Παρθένος καθέζεται τα Χερουβίμ μιμουμένη...», που είναι ένα τροπάριο των Αίνων της εορτής των Χριστουγέννων, και ένοιωσα να βρίσκομαι σε οικείο χώρο. Διάβασα αχόρταγα το κείμενο πολλές φορές και αναζήτησα και άλλα κείμενά του.
Εκείνο το καλοκαίρι βλέποντας ο πατέρας μου τον ενθουσιασμό μου για τον Παπαδιαμάντη μού αγόρασε τα άπαντα του Παπαδιαμάντη, μιαν έκδοση που έχω μέχρι σήμερα.
Διαβάζοντας τα Χριστουγεννιάτικα και Πασχαλινά διηγήματά του, και βλέποντας πίσω από τις περιγραφές τον ιερέα πατέρα του, και τον ίδιο να υπηρετεί, αντιστοίχισα πολλές φορές τις εξορμήσεις στα εξωκκλήσια του χωριού μου και τις λειτουργίες μας εκεί, με τις δικές του στη Σκιάθο. Και παρόλο που τα δικά μας ξωκκλήσια δεν είχαν τις επικίνδυνες προσβάσεις, εκείνες που ο Παπαδιαμάντης περιέγραφε, ονειρευόμουν πολλές φορές εκείνες τις περιπέτειες.
Σκέφτομαι πως εκείνη τη συγκίνηση που ένοιωθα τότε ως μαθητής, λίγοι μαθητές μπορούν να την αισθανθούν σήμερα. Όχι γιατί δεν είναι γόνοι ιερατικών οικογενειών, ούτε γιατί άλλαξαν, εν πολλοίς, τα ήθη και τα έθιμά μας. Ούτε και γιατί προσπάθησαν κάποιοι και κατάφεραν να αφαιρέσουν από την εξεταστική ύλη των τελειοφοίτων των Λυκείων μας κάποια κείμενά του. Αυτό συμβαίνει γιατί με όσα ακατανόμαστα επιχειρήθηκαν κατά καιρούς στα αναλυτικά προγράμματα των σχολείων για τη γλώσσα μας, ο Παπαδιαμάντης είναι σήμερα και γλωσσικά απρόσιτος στη νέα γενιά. Οι νέοι μας στερούνται σήμερα τη συγκίνηση από την απόλαυση ενός διηγήματος του Παπαδιαμάντη. Στερούνται και τη μεταρσίωση σ’ένα κλίμα διαφορετικών αξιών, των ανώτερων αξιών με τις οποίες γαλουχήθηκε το έθνος μας.
Ωστόσο ο Παπαδιαμάντης και το έργο του παραμένουν ένα μεγάλο εθνικό κεφάλαιο για μας. Και έχουμε ευθύνη όσοι μπορούμε να προσπαθήσουμε να τον επαναφέρουμε στα σχολεία και στη ζωή μας.
Συγχαίρω τους διοργανωτές της αποψινής συγκέντρωσης. Ευχαριστώ και τον συμμαθητή μου κ.Νίκο Ορφανίδη για τον κόπο της έλευσης του στην Πάφο και της ομιλίας του. Καλή επιτυχία στην εκδήλωση.
*********************************************************
Ακολουθεί ρεπορτάζ απο το ΚΥΠΕ:
Μεγάλο εθνικό κεφάλαιο παραμένει το έργο του Παπαδιαμάντη
Ο Παπαδιαμάντης και το έργο του παραμένουν ένα μεγάλο εθνικό κεφάλαιο ανέφερε ο Πανιερώτατος Μητροπολίτης Πάφου κ. Γεώργιος στο πλαίσιο Εσπερίδας Παπαδιαμάντη που διοργάνωσε την Τετάρτη, 12 Φεβρουαρίου 2014, το Πνευματικό Κέντρο Εκκλησίας Αποστόλου Παύλου Πάφου σε συνεργασία με το περιοδικό Λογοτεχνίας και Κριτικής «Ακτή».
Σε χαιρετισμό που απηύθυνε ο Μητροπολίτης Πάφου Γεώργιος ανέφερε πως διαβάζοντας τα Χριστουγεννιάτικα και Πασχαλινά διηγήματα του Παπαδιαμάντη , και βλέποντας πίσω από τις περιγραφές τον ιερέα πατέρα του , και τον ίδιο να υπηρετεί , αντιστοίχισε πολλές φορές τις εξορμήσεις στα εξωκλήσια του χωριού του και τις λειτουργίες τους εκεί, με τις δικές του στην Σκιάθο.
Ο Πάφου Γεώργιος παρατήρησε επίσης πως την συγκίνηση που ένοιωθε τότε ως μαθητής λίγοι μαθητές μπορούν να την αισθανθούν σήμερα, όχι γιατί- όπως είπε- δεν είναι γόνοι ιερατικών οικογενειών, ούτε και γιατί άλλαξαν εν πολλοίς, τα ήθη και τα έθιμα μας, αλλά ούτε και γιατί προσπάθησαν κάποιοι και κατάφεραν να αφαιρέσουν από την εξεταστική ύλη των τελειόφοιτων των Λυκείων κάποια κείμενα του.
Αυτό συμβαίνει συνέχισε, «γιατί με τα όσα ακατονόμαστα επιχειρήθηκαν κατά καιρούς στα αναλυτικά προγράμματα των σχολείων για τη γλώσσα μας, ο Παπαδιαμάντης είναι σήμερα και γλωσσικά απρόσιτος στη νέα γενιά».
Πρόσθεσε μάλιστα, πως οι νέοι μας στερούνται σήμερα τη συγκίνηση από την απόλαυση ενός διηγήματος του Παπαδιαμάντη αλλά και την μεταρσίωση σ’ ένα κλίμα διαφορετικών αξιών, των ανώτερων αξιών με τις οποίες γαλουχήθηκε το έθνος μας.
Ο Πάφου Γεώργιος σημείωσε επίσης πως έχουμε ευθύνη όσοι μπορούμε να προσπαθήσουμε να τον επαναφέρουμε στα σχολεία και στη ζωή μας.
Ο Δρ Νίκος Ορφανίδης εκπαιδευτικός, μελετητής του έργου του Παπαδιαμάντη, Διδάκτωρ Φιλολογίας και άνθρωπος της μόρφωσης και της καλλιέργειας μίλησε στο πλαίσιο της Εσπερίδας για την «παπαδιαμαντική λογοτεχνία των Χριστουγέννων . Η εκκλησία ως καταφύγιο και σκέπη και θαλπωρή». Ο κ. Ορφανίδης στην ομιλία του αναφέρθηκε σε κάποια κείμενα του Παπαδιαμάντη που αναφέρονται στα Χριστούγεννα και που αναδεικνύουν-όπως είπε-, τη δυναμική της Εκκλησίας ως μια αγκάλη που σκεπάζει και φροντίζει όλους τους ταπεινούς και κατατρεγμένους του κόσμου τούτου.
Εξάλλου ο πρωτοπρεσβύτερος π. Ανδρέας Πετρίδης εφημέριος του ιερού ναού Αποστόλου Παύλου και υπεύθυνος του Πνευματικού κέντρου ανέφερε πως ο Παπαδιαμάντης ήταν ο άγιος των γραμμάτων και ο άνθρωπος ο οποίος μέσα από τα λογοτεχνήματα του έχει εκθειάσει από την μια την Ορθοδοξία και τον Ορθόδοξο τρόπο ζωής αλλά και τους Σκιαθίτικους χαρακτήρες. Η Εσπερίδα είπε αποτελεί μια ευκαιρία που δίδεται στο λαό της Πάφου να έρθει σε επαφή με αυτό το σπουδαίο λογοτέχνη.
Στο πλαίσιο της Εσπερίδας αναγνώστηκαν ποιήματα του Αλέξανδρου Παπαδιαμάντη όπως η «Υπηρέτρα» από τον Δημήτρη Χάμπαλη τέως Λυκειάρχη και η «Συνάντηση» ποίημα του Π.Β. Πάσχου που απήγγειλε ο Αντώνης Πιλλάς τέως εκπαιδευτικός και λογοτέχνης ενώ προβλήθηκε και πεντάλεπτη ταινία του Παιδαγωγικού Ινστιτούτου, με θέμα «Το σπίτι του Παπαδιαμάντη».
