Του Νίκου Ορφανίδη
Σχόλια στὴν παπαδιαμαντικὴ
λογοτεχνία τῶν Χριστουγέννων
Ἡ ἐκκλησία ὡς καταφύγιο καὶ σκέπη καὶ θαλπωρὴ
1. Εἰσαγωγικὸ
Καθὼς προσεγγίζουμε τὴν παπαδιαμαντικὴ λογοτεχνία τῶν Χριστουγέννων, ἔχουμε ὁλοένα καὶ περισσότερο τὴν αἴσθηση πὼς ἐκεῖνο ποὺ διαπερνᾶ τὴ θεματική της εἶναι ἡ μεταμέλεια καὶ ἡ μεταστροφὴ τῶν ἀνθρώπων καὶ ἡ συνακόλουθη σωτηρία. Ἡ εἴσοδος στὸν τόπο τοῦ φωτός. Ἡ ἀνάδειξη τῆς Ἐκκλησίας ὡς καταφυγίου καὶ σκέπης καὶ ἀνάπαυσης ὅλων τῶν ναυαγισμένων καὶ σπαρασσομένων ἀπὸ τὰ δεινὰ καὶ τὰ πάθη τοῦ βίου ἀνθρώπων. Ὁ Παπαδιαμάντης προσεγγίζει τρυφερὰ καὶ ἁπαλὰ καὶ μὲ ἀγάπη, τὶς ἡμέρες τῶν Χριστουγέννων, ἕναν σπαρασσόμενο κόσμο, ποὺ διαπερνᾶ τὰ ἀφηγηματικά του τοπία. Εἶναι ὅλος ἐκεῖνος ὁ κόσμος τῆς δοκιμασίας καὶ τῶν παθῶν, ὁ κόσμος τῆς ξενιτείας ἀλλὰ καὶ τῆς πενίας καὶ τῆς πείνας καὶ τῆς ὀρφάνιας. Εἶναι ὁ κόσμος τῆς καθημερινῆς στέρησης καὶ τῆς περιπέτειας καὶ τῆς δυσκολίας. Οἱ χαροκαμένες μητέρες. Τὰ ὀρφανά. Οἱ γριὲς ποὺ θητεύουν πενθοφοροῦσες μέσα στὸν κόσμον καὶ μεγαλώνουν καρτερικῶς τὰ ἐγγόνια τους. Ὁ πληθυσμὸς τῶν χαροκαμένων γυναικῶν. Οἱ θαλασσοδαρμένοι. Οἱ ξενιτεμένοι ἀδελφοί μας. Οἱ ναυαγισμένοι τοῦ κόσμου τούτου. Οἱ ἀσωτεύοντες καὶ καταστρέφοντες τὸν βίον.
Ἐξαίφνης, μέσα ἀπὸ ὅλο αὐτὸ τὸ πλῆθος τῶν ὀδυνωμένων καὶ σπαρασσομένων ἀπὸ τὴν κοινωνικὴ ἀδικία καὶ τὴ στέρηση ἀνθρώπων, μέσα ἀπὸ τὰ πάθη καὶ τοὺς καημοὺς τοῦ κόσμου τούτου, μέσα ἀπὸ τὸν τόπο τῆς ἐνήδονης καὶ κατασπαραγμένης καὶ διαλυμένης ζωῆς μας, ἀναδεικνύει καὶ προβάλλει καὶ ἀποκαλύπτει ὁ Ἀλέξανδρος Παπαδιαμάντης τὴ μοναδικὴ δυνατότητα ἀπόδρασης καὶ διαφυγῆς καὶ σωτηρίας καὶ λύτρωσης ὅλων ἡμῶν, ποὺ εἶναι ὁ Χριστός. Γιατὶ ὁ Χριστὸς εἶναι, κατὰ τὸν ἐκκλησιαστικὸ λόγο, πέραν τῶν ἄλλων «ἡ ἐλπὶς πάντων τῶν περάτων τῆς γῆς καὶ τῶν ἐν θαλάσσῃ μακράν.» Ἡ χαρὰ πάντων ἡμῶν. Τὸ τελευταῖο μας καταφύγιο. Ἡ σκέπη καὶ ἡ προστασία μας. Ἡ πρώτη καὶ ὑστερνή μας ἀγάπη.
Διαβάστε όλο το κείμενο εδώ