Πολυκέφαλο τεράστιο αγώνα ανέλαβαν οι Άγγλοι κατά την περίοδο της αγγλοκρατίας να μας αφελληνίσουν και δεν το κατόρθωσαν. Ύβρη θεωρεί τις ενέργειές τους ο Σεφέρης στο ποίημα Σαλαμίνα της Κύπρος: «Μαζεύουν σύνεργα για να τις αλλάξουν (τις ψυχές) δε θα μπορέσουν, μόνο θα τις ξεκάμουν, αν ξεγίνονται οι ψυχές», λέει. Που δεν ξεγίνονται, ως απλή πνοή Θεού. Και φτάσαμε σήμερα στο σημείο να αποτελούμε μειονότητα στον τόπο μας οι Έλληνες, κι αυτό βέβαια με την ανοχή, αν όχι την προτροπή των τέως κυβερνησάντων: «Πολυπολιτισμική» κοινωνία μας ήθελαν, γιατί πίστευαν, όπως φαίνεται, πως η ελληνικότητα της πλειονότητας των Κυπρίων ήταν βασικό εμπόδιο για να λυθεί το κυπριακό κι έπρεπε να ξεβάψει το γαλανό, για να μην παρεμποδίζεται η «κυπριακής ιδιοκτησίας» λύση, που όλο προκλητικά την ακούαμε, μα πραγματικά δεν την βλέπαμε.
Μειοψηφία οι Έλληνες στην Κύπρο, σε σχέση με όλους τους άλλους, λένε οι καταγραφές πληθυσμού. Ξένοι μπαινοβγαίνουν, άλλοι νόμιμα άλλοι παράνομα, Ευρωπαίοι και μη, εγκαθίστανται, εργάζονται, κι όλα αυτά χωρίς να προβλέπονται τα αποτελέσματα. Χώρια το τι γίνεται στα Κατεχόμενα, με την πλειονότητα των εποίκων και το σταδιακό αφανισμό των τουρκοκυπρίων.
Ο ελληνικός πληθυσμός κινδυνεύει, οι νέοι μας ετοιμάζονται για το εξωτερικό, να εργαστούν, να διαπρέψουν, ενώ οι εναπομείναντες ανοίγουν καφενεία, αφού κλείνουν οι επιχειρήσεις, και φτιάχνουν ή προσφέρουν καφέ, ή τον πίνουν διαβάζοντας τις αγγελίες στις εφημερίδες: «Ζητείται...». Παρέα με τα γερόντια, που αυξάνονται και πληθύνονται.
Μας απομένει η ελληνικότητά μας, ως λόγος και χρέος ύπαρξης σ’ αυτό τον τόπο, με την τρισχιλιετή Ιστορία, η οποία βεβαιώνει πως δε χανόμαστε εύκολα, αιώνες υπάρχουμε κι επιβιώνουμε. Πολλά είδαμε και πάθαμε. Αλλά συν Αθηνά... Η χείρα δεν μπορεί να μένει ανενεργή, ούτε να υπακούει μόνο στις εντολές της Ευρώπης, που ίσως έχει άλλα προβλήματα, πάντως όχι τον Τούρκο να την πατά στο λαιμό και να την αποκαλεί «ανύπαρκτη» ή και άλλα αποτρόπαια. Ίσως εκεί να’ χουν πρόβλημα ρατσισμού, γι’ αυτό και στα σχολεία μας, κατ’ αναλογίαν, καραμελίζουν τον όρο διαρκώς. Εμείς όμως έχουμε πρόβλημα διαγραφής από το χάρτη. Κι αυτό έπρεπε να’ ναι μέλημα και του Υπουργείου Παιδείας και των δασκάλων και των μαθητών και της πρεσβείας της Ελλάδας και της Εκκλησίας βεβαίως.
Υπάρχουν τρόποι, λέει η υπεύθυνη για την καταγραφή του πληθυσμού, υπάρχουν σχέδια που άλλες χώρες έθεσαν σε εφαρμογή, όταν μπήκαν στο λαβύρινθο, κι έσωσαν την εθνικότητα και τον πολιτισμό τους, κράτησαν ασφαλείς αναλογίες. Μπορούμε κι εμείς, διαβεβαιώνουν οι ιθύνοντες, μόνο που λόγια ακούμε και το μηδέν βλέπουμε προς το παρόν στην πράξη.
Γι’ αυτό στο τέλος και πάλι – αρέσει δεν αρέσει- το χρέος μας εις διπλούν: Ένα χρέος η διατήρηση της ελληνικότητας στο νησί, κι άλλο ένα η διατήρηση της Κυπριακής Δημοκρατίας ως του κράτους μας. Οι βάρβαροι, από ερευνητικά πλοία ως διπλωμάτες, δεν έλυσαν κανένα πρόβλημα παρά βαρβαρικώ τω τρόπω, κατά τα συμφέροντά τους, με πολλές αποδομικές ασάφειες. Εις στάσιν αναμονής εμείς. Και ετοιμότητας.
Σε γκρεμό κρεμόμαστε βαθύ, κι αυτά βαστούμε μονάχα.
Του Στέλιου Παπαντωνίου