Τουρκοκρατούμενη ενορία της Ιεράς Αρχιεπισκοπής
Ο Ιερός Ναός Άγιος Νικόλαος της κοινότητας Αγίου Νικολάου Λευκονοίκου, πανηγυρίζει στις 6 Δεκεμβρίου
Μέλη Ἐκκλησιαστικής ᾿Επιτροπής*· Ἐλισσαῖος Μιχαήλ, Στέλιος Ἐλισσαίου καὶ Νῖκος Δημητρίου.
Α. Παρεκκλήσια στην κοινότητα Αγίου Νικολάου Λευκονοίκου:
1. Αγίου Αντωνίου, πανηγυρίζει στις 17 Ιανουαρίου.
2. Αγίου Πολυχρονίου, πανηγυρίζει στις 7 Οκτωβρίου
Β. Παρεκκλήσιο του Αγίου Νικολάου Λευκονοίκου στην κοινότητα Μαθιάτη.
Οι πρόσφυγες της ενορίας Αγίου Νικολάου Λευκονοίκου οργανώνουν πανκοινοτική σύναξη και τελούν τη Θεία Λειτουργία, στο εκκλησάκι στο Μαθιάτη, κάθε τελευταία Κυριακή του μήνα.
*Σημειώνεται ὅτι, ἐπικεφαλῆς τῶν προσωρινῶν Ἐκκλησιαστικῶν Ἐπιτροπῶν τῶν κατεχόμενων Ἐνοριῶν / Κοινοτήτων τῆς Ἀρχιεπισκοπικῆς περιφέρειας, κατ’ ἐντολήν τῆς Α. Μ. τοῦ Ἀρχιεπισκόπου Κύπρου, εἶναι ὁ Θεοφιλέστατος Ἐπίσκοπος Μεσαορίας κ. Γρηγόριος.
Μποροῦν οἱ ἐκτοπισμένοι μας νὰ ἐπικοινωνοῦν μὲ τὸν Ἐπίσκοπο Μεσαορίας: τηλ.: 22554611, τηλεομοιότυπο (FAX): 22431796 καὶ email: [email protected]
************************************************
Το χωρίο Άγιος Νικόλαος (Λευκνοίκου)
Ονομασία
Το χωριό, είναι γνωστό ως Άγιος Νικόλαος (Λευκονοίκου), επειδή βρίσκεται κοντά στην κωμόπολη του Λευκονοίκου, αλλά και για να διακρίνεται από τα υπόλοιπα χωριά που έχουν την ίδια ονομασία, τόσο στην επαρχία Αμμοχώστου, όσο και στις άλλες επαρχίες. Πήρε το όνομά του από την ομώνυμη εκκλησία που κτίστηκε στη μνήμη του Αγίου Νικολάου, Επισκόπου Κιλικίας.
Θέση
Το κατεχόμενο, σήμερα, χωριό Άγιος Νικόλαος, βρίσκεται σε απόσταση 34 χιλιομέτρων βορειοδυτικά της πόλης της Αμμοχώστου, 32 χιλιομέτρων ανατολικά της πόλης της Κερύνειας και 14 περίπου, χιλιομέτρων βόρεια της κωμόπολης Λευκονοίμου. Βρίσκεται σε υψόμετρο 320 μέτρων από την επιφάνεια της θάλασσας. Υπάγεται διοικητικά στην επαρχία Αμμοχώστου και εκκλησιαστικά στην Ιερά Αρχιεπισκοπή Κύπρου. Βρίσκεται στους πρόποδες της νότιας πλευράς της οροσειράς του Πενταδακτύλου και είναι κτισμένο σε τέτοια τοποθεσία, που χαρίζει μια πανοραμική θέα, δίνοντας τη δυνατότητα να βλέπει κανείς ολόκληρη τη Μεσαορία, μέχρι την Αμμόχωστο και τη Λευκωσία.
Θρησκεία - Εκκλησία
Η πρώτη εκκλησία (μικρή) κτίστηκε πριν το έτος 1571 και ήταν αφιερωμένη στον Άγιο Νικόλαο. Το 1902 κατεδαφίστηκε η μικρή εκκλησία που υπήρχε και στη θέση της ανεγέρθηκε μεγαλύτερη. Η εκκλησία αυτή κτίστηκε κυρίως με εθελοντική εργασία, από όλους γενικά τους κατοίκους, οι οποίοι εργάζονταν με τη σειρά. Για την κατασκευή της χρησιμοποιήθηκαν ασβέστης και πέτρες. Για την κατασκευή του ασβέστη μετέφεραν πέτρες από τον «Κοκκινόκρεμμο» και κατασκεύασαν καμίνια στην τοποθεσία «Γλυφός», όπου υπάρχει και η ονομασία «καμίνι της εκκλησιάς». Τις πέτρες τις μετέφεραν, κυρίως, από την τοποθεσία «Κοκκινόκρεμμος», ενώ τις μεγαλύτερες που χρησιμοποίησαν για τα καντούνια της εκκλησίας, τις πόρτες και τα παράθυρα τις μετέφεραν από το χωριό Κνώδαρα, γιατί εκεί υπήρχε εκκλησία, την οποία κατεδάφισαν οι Τούρκοι. Επειδή οι πέτρες αυτές ήταν μεγάλες και βαριές, για την μεταφορά τους χρησιμοποίησαν καμήλες και γαϊδούρια.
Στην εκκλησία αυτή υπήρχε και μια εικόνα η οποία μεταφέρθηκε από το χωριό Κνώδαρα, γι’ αυτό την ονόμασαν η «Παναγία η Κνωδαρίτισσα». Η εικόνα αυτή, ήταν τοποθετημένη στο εικονοστάσι της εκκλησίας μέχρι την τουρκική εισβολή του 1974. Οι κάτοικοι εκδιώχθηκαν από το χωριό στις 14 Αυγούστου 1974.
Το 1950, δημιουργήθηκε ο γυναικονίτης της εκκλησίας, από εισφορές των κατοίκων του χωριού καθώς και των γύρω χωριών.
Το 1951, τέλεσε τα εγκαίνια της εκκλησίας ο Αρχιεπίσκοπος Μακάριος ο Γ΄.
Μετά την εισβολή, η εκκλησία μετατράπηκε σε τζαμί από τους τούρκους έποικους που κατοικούν στο χωριό.
Νεκροταφεία
Το πρώτο νεκροταφείο που λειτούργησε για την ταφή των αποθανόντων κατοίκων του χωριού ήταν πίσω από την εκκλησία. Το δεύτερο νεκροταφείο λειτούργησε για λίγο καιρό στην τοποθεσία «Μαζερό», σε γή που ανήκε στην εκκλησία, αλλά λόγω του ότι το έδαφος ήταν σκληρό και ήταν δύσκολη η εκσκαφή τάφων, το 1935 έγινε το νεκροταφείο στην αυλή του ξωκκλησιού του Αγίου Αντωνίου. Γύρω – γύρω από αυτό, κτίστηκε περιτοίχισμα από μπλόκς και χρησιποιήθηκε ως τόπος ταφής των πεθαμένων κατοίκων του χωριού, μέχρι τον Αύγουστο του 1974, που έγινε η τουρκική εισβολή. Το νεκροταφείο έχει καταστραφεί από τους Τούρκους, οι οποίοι έχουν βγάλει τους σταυρούς από τους τάφους και τους έχουν σκορπίσει σε διάφορα σημεία.
Παρεκκλήσια
Τα παρεκκλήσια του χωριού είναι τα ακόλουθα:
Ο Άγιος Αντώνιος Βρίσκεται μισό περίπου χιλιόμετρο δυτικά του χωριού, στο μέρος που βρίσκεται το κοιμητήριο. Το παρεκκλήσι έχει σχεδόν κατεδαφιστεί από τους Τούρκους, μετά την εισβολή. Παραμένουν μόνο κάποια μέρη από τους τοίχους του.
Η μνήμη του Αγίου Αντωνίου, γιορταζόταν κάθε χρόνο, πριν την εισβολή, στο μικρό αυτό εκκλησάκι, στις 17 Ιανουαρίου.
Ο Άγιος Πολυχρόνιος. Βρίσκεται βόρεια της κορυφογραμμής, βορειοανατολικά του χωριού μέσα στο δάσος. Το παρεκκλήσι κτίστηκε στα ερείπια της παλιάς εκκλησίας, λίγα χρόνια πριν την εισβολή, με πρωτοβουλία του Παπά-Μιχαήλ και των κατοίκων του χωριού. Κοντά στην εκκλησία είναι το αγίασμα, το οποίο αναβλύζει από μια πηγή, μικρό λάκκο. Το αγίασμα αυτό, μαζί με χώμα που υπάρχει γύρω από την εκκλησία, κατασκεύαζαν πηλό που έμοιαζε με αλοιφή την οποία χρησιμοποιούσαν για να θεραπεύουν τα σπυριά, την φαγούρα και την γροφή, τόσο οι χριστιανοί , όσο και οι τούρκοι.
Η μνήμη του Αγίου Πολυχρονίου, γιορταζόταν κάθε χρόνο, πριν την εισβολή, στο χώρο που βρισκόταν το εκκλησάκι αυτό, στις 7 Οκτωβρίου.
Το εξωκκλήσι αυτό, έχει καταστραφεί ολοσχερώς, από τους Τούρκους, μετά την εισβολή.