Της Αντιγόνης Σολομωνίδου Δρουσιώτου
Η σπίθα που ξεκινά στη Συρία θα μας πάρει όλους επισημαίνει ο Μητροπολίτης Μόρφου Νεόφυτος και τονίζει πως είμαστε μέσα στον προβολέα της ιστορίας λόγω Συρίας, όχι λόγω Κυπριακού, το οποίο θα ακολουθήσει ως επιγενόμενο ως διαπλεκόμενο συμφέρον, ως αρχαίο πρόβλημα, το οποίο με τη ροή των γεγονότων θα βρει τη διέξοδο του. Όπως λέει όποιος ερμηνεύει το κυπριακό πρόβλημα και την κυπριακή κοινωνία με όρους του 2004 είναι λανθασμένος και ξεπερασμένος. Οι Τουρκοκύπριοι έχουν αντιληφθεί αυτή την αλλαγή ενώ οι Ελληνοκύπριοι όχι. Ο ίδιος απλώς βλέπει και ερμηνεύει τα σημεία των καιρών, ό,τι κάνει σε σχέση με τις εκκλησίες του και τις εικόνες του πρέπει να έχει τη δυναμική της επιστροφής στον χρόνο, είτε εγγύτερα είτε στο απώτερο μέλλον. Αν έμαθες να εργάζεσαι ορθόδοξα, τότε οικοδομείς ένα μέλλον χριστιανικό γι’ αυτό τον τόπο, όπου χωρούν όλοι, λέει. Αναφερόμενος στους Τουρκοκύπριους δηλώνει πως αισθάνονται βαθύτατα κατεχόμενοι από τον τουρκικό στρατό.
-Για τρίτη φορά λειτουργήθηκε φέτος στον Άγιο Μάμα η θαυματουργή εικόνα του Χρυσοσώτηρος. Πώς την ανακαλύψατε;
-Όχι, είναι η τρίτη φορά που λειτουργήθηκε. Πριν από 4 περίπου χρόνια είχα μάθει ότι σε ένα από τα κελιά του Αγίου Μάμαντος υπάρχουν εικόνες. Νόμισα ότι ήταν από την περιοχή Μόρφου και περίμενα την στιγμή να τις ελευθερώσω, δηλαδή να εξέλθουν από το κελί και να συντηρηθούν. Μου δόθηκε η ευκαιρία όταν ο τότε πρέσβης της Αμερικής ήθελε να πάμε να δούμε τα έργα συντήρησης που γινόντουσαν στον Άγιο Μάμα και στη Βασιλική του Αγίου Αυξιβίου στους Σόλους. Είναι τα δύο μνημεία που καταφέραμε να συντηρήσουμε μέσω αμερικανικών ιδρυμάτων, όπου έγιναν έργα ύψους ενάμισι εκατομμυρίων δολαρίων. Όταν ο πρέσβης με είδε λυπημένο με ρώτησε το γιατί. Του απάντησα ότι έχουμε άλλες 500 εκκλησίες που είναι έτοιμες να καταρρεύσουν. Μου απάντησε ότι από κάπου αρχίζουμε. Τότε του είπα ότι δεν έχουμε μόνο πρόσωπα αγνοουμένων να αναζητούμε, αλλά και αγνοούμενες εικόνες, όπως αυτές στο κελί πίσω από το ναό του Αγίου Μάμαντος. Ζήτησε να ανοίξει το κελί και άρχισαν να βγαίνουν εικόνες από μέσα.
-Εκεί ήταν ο Χρυσοσώτηρας της Ακανθούς;
-Ναι, με μεγάλο ρίγος είδα την πιο θαυματουργή εικόνα του Χριστού σε ολόκληρη την Κύπρο. Κάλεσα δικό μου άνθρωπο, φωτογράφησε όλες τις εικόνες και μέσα σε μια νύχτα περάστηκαν από τους Ιταλούς συντηρητές που συντηρούσαν την Αγία Τράπεζα του Αγίου Μάμαντος με ένα ειδικό φάρμακο για να αντέξουν τα επόμενα χρόνια και ξανακλειδώθηκαν. Στην συνέχεια οι εικόνες του Χρυσοσώτηρος και μια επιχρυσωμένη της Παναγίας της Ακανθούς εκδόθηκαν σε ένα αγγλόφωνο βιβλίο που έβγαλαν οι Ιταλοί συντηρητές. Παρέδωσα το βιβλίο στο Δήμαρχο Ακανθούς, κ. Σαββίδη για να χειριστεί το θέμα. Πάλι μέσω της αμερικανικής πρεσβείας και με κάποιους Τουρκοκύπριους κατορθώσαμε να εξέλθει η εικόνα του Χρυσοσώτηρος και να τοποθετηθεί στον ναό του Αγίου Μάμαντος στη Μόρφου. Απαίτησα κάθε χρονιά όταν θα γιορτάζει ο Άγιος η εικόνα να κατεβαίνει από τον τοίχο και να μπαίνει στο κέντρο του ναού και να λιτανεύεται.
-Γιατί δεν θέλετε να τις φέρετε στις ελεύθερες περιοχές;
-Διότι θα γυρίσουμε, δεν έχουμε εγκαταλείψει την πίστη της επιστροφής. Ούτε Παφίτες είμαστε ούτε Λεμεσιανοί.
-Εννοείτε με λύση του Κυπριακού;
-Εμείς πιστεύουμε θα γυρίσουμε, γιατί πιστεύουμε στα θαύματα.
-Κοντεύει η ώρα της επιστροφής ή πάλι με χρόνια και καιρούς πάλι δικά μας θα είναι;
-Δεν έχουμε τη χαζομάρα να ορίζουμε χρόνους και καιρούς, απλά βλέπουμε και ερμηνεύουμε τα σημεία των καιρών, ό,τι κάνουμε σε σχέση με τις εκκλησίες και τις εικόνες μας πρέπει να έχει τη δυναμική της επιστροφής στο χρόνο, είτε εγγύτερα είτε απώτερο. Μέσα σε αυτό το πλαίσιο κινούμαστε.
-Η παρουσία του Αμερικανού πρέσβη στη λειτουργία του Αγίου Μάμα έστειλε κάποια μηνύματα;
-Όλοι οι πρέσβεις των ΗΠΑ από τον καιρό που έγινε η πρώτη λειτουργία το 2004 μέχρι σήμερα είναι παρόντες. Έχουν βοηθήσει στο να γίνεται αυτή η λειτουργία όταν άλλοι λιθοβολούσαν, ακόμα και εκ των χριστιανών ορθοδόξων δεν είχαν καταλάβει τι σημαίνει τελώ θεία λειτουργία στα κατεχόμενα.
-Ακόμα και οι εν Χριστώ Αδελφοί;
-Βεβαίως, δεν είχαν καταλάβει. Όταν κάνεις μια λειτουργία σε οποιανδήποτε εκκλησία στην κατεχόμενη Κύπρο σημαίνει ότι αυτός ο τόπος είχε χριστιανικό παρελθόν και έχει χριστιανικό παρόν και μέλλον. Το ζήτημα είναι αν επιμένεις και αν έχεις μάθει η πρώτη σου ελπίδα να είναι ο Θεός και όχι τα χρήματα και οι πολιτικές σου διασυνδέσεις, η Ευρώπη, το ΝΑΤΟ, η Αμερική, η Ρωσία, αν έμαθες να εργάζεσαι ορθόδοξα, τότε οικοδομείς ένα μέλλον χριστιανικό γι’ αυτό τον τόπο, όπου χωρούν όλοι. Εμείς έτσι εργαζόμαστε, έτσι μας έμαθε ο Οικουμενικός Πατριάρχης. Ο σημερινός Αμερικανός πρέσβης τυγχάνει να είναι ορθόδοξος και το επέλεξε μέσα από την Ελληνοαμερικανίδα σύζυγό του. Αυτός ήταν κι ο λόγος που του ζητήσαμε να πει το «Πάτερ ημών» και αυτό έδωσε μια περισσότερη αίσθηση συμμετοχής στα τελούμενα. Ένας Τουρκοκύπριος αρχαιολόγος που φυλάει τα ψηφιδωτά του Αγίου Αυξιβίου στους Σόλους αποκαλεί τη λειτουργία στον Άγιο Μάμα κάθε χρόνο «εορτή της ειρήνης της Μόρφου». Έτσι μπήκε στη συλλογική συνείδηση των Τουρκοκυπρίων.
-Πηγαίνετε συχνά στα κατεχόμενα από το 2003. Πώς είναι σήμερα μετά από δέκα χρόνια;
-Έχουν αλλάξει τα πράγματα, όποιος ερμηνεύει το κυπριακό πρόβλημα και την κυπριακή κοινωνία με όρους του 2004 είναι λανθασμένος και ξεπερασμένος. Οι Τουρκοκύπριοι έχουν αντιληφθεί αυτή την αλλαγή ενώ οι Ελληνοκύπριοι όχι. Έχουν μια καθυστέρηση στην πολιτική τους αντίληψη, ακόμη και οι Ελληνοκύπριοι πολιτικοί.
Διαβάστε όλη την συνέντευξη εδώ...