«Ίμβρος το νησί της ζωής και της καρδιάς μας»
Του Αριστείδη Βικέτου
Μοναδική και ίσως ανεπανάληπτη εμπειρία η φετεινή Μεγαλοβδομάδα και το Πάσχα στο πολύπαθο νησί της Ίμβρου, κοντά στην Λήμνο και την Σαμοθράκη, με τις υπέροχες φυσικές ομορφίες του. Είναι καλυμμένη από χαμηλά βουνά (η υψηλότερη κορυφή της, ο Προφήτης Ηλίας, έχει ύψος 600 μέτρα) και μικρές κοιλάδες με άφθονα τρεχούμενα νερά. Αν και νησί, οι οικισμοί της εμφανίζουν πολλά κοινά χαρακτηριστικά με τους γεωργοκτηνοτροφικούς οικισμούς των ορεινών περιοχών της Μακεδονίας και της Θράκης: τα κτίσματα, είναι κατά κανόνα μικρά και λιτά, με πολλούς βοηθητικούς χώρους, ώστε να καλύπτουν τις ανάγκες μιας αυτοσυντηρούμενης οικιακής οικονομίας, χωρίς να προκαλούν τους αλλεπάλληλους, κατά τη μακραίωνη ιστορία της, κατακτητές. Κατασκευασμένα από πέτρα, λάσπη, ξύλο και κεραμίδι, έχουν σοφά αξιοποιήσει τη γεωμορφολογία του εδάφους, αναδεικνύοντας λειτουργικά στοιχεία της παραδοσιακής αρχιτεκτονικής του βορειανατολικού Αιγαίου.
Ξεχωριστή είναι η ευγένεια και η καλοσύνη των λίγων Ρωμιών κατοίκων, που συνεχίζουν ακόμη να «φυλούν Θερμοπούλες» στην πατρογονική γη, αλλά και αυτών που εκδιώχθηκαν βίαια , αλλά τα τελευταία χρόνια με την χαλάρωση των μέτρων γυρίζουν στο αγαπημένο τους νησί κάποια διαστήματα του χρόνου.
Η μοναδικότητα της Μεγαλοβδομάδας και της Ανάστασης στην Ίμβρο, όπου έφθασα νωρίς το απόγευμα της Μεγάλης Πέμπτης, ήταν συνηφασμένη και με την παρουσία του Οικουμενικού Πατριάρχη Βαρθολομαίου, που γεννήθηκε στο νησί, αλλά, παρόλο που το επισκέπτεται συχνά, πρώτη φορά βρέθηκε αυτές τις μέρες στην γενέθλια γη.
Όλες οι ακολουθίες ήταν κατανυκτικές . Στέκομαι όμως ιδιαίτερα στα εγκώμια του Επιταφίου , τα οποία έψαλαν με πολύ ευλάβεια και γλυκύτητα νέες με καταγωγή από την Ίμβρο, που ζουν στην Αθήνα και Θεσσαλονίκη, και ήρθαν στο νησί τους.
Ο Οικουμενικός Πατριάρχης απλός και εγκάρδιος είχε ένα καλό λόγο για όλους , τους συμπατριώτες του και τους ξένους. Για πρώτη φορά μετά από δεκαετίες και μάλιστα στην Ίμβρο αντάμωσε η οικογένεια των μακαριστών Χρήστου και Μερόπης Αρχοντώνη. Τα τέσσερα αδέλφια - η Ζαχαρώ, που μένει στην Αθήνα, ο Νίκος, που ταξίδεψε από την μακρινή Αυστραλία, ο Πατριάρχης Βαρθολομαίος και ο Αντώνης, που μένει στη Γαλλία, βρέθηκαν μαζί στο πατρικό τους.
Με την παρουσία του στο νησί, τις Ιερές Ακολουθίες , που τέλεσε και τις πλήρως νοήματος ομιλίες του, ο κ. Βαρθολομαίος , εκτός των άλλων, ανέστησε στην καρδιά και στη σκέψη του πρόσωπα και γεγονότα, που επηρέασαν καθοριστικά τη ζωή του. Τους μακαριστούς γονείς του , τον αείμνηστο Γέροντά του Μητροπολίτη Μελίτωνα Χατζή, του οποίου όλες αυτές τις μέρες κρατούσε την ποιμαντορική ράβδο, τον αλησμόνητο παπά Αστέριο , όλους τους παλιούς συμπατριώτες του.
Η Ιερά Ακολουθία της Αναστάσεως και η Θεία Λειτουργία τελέστηκε, προεξάρχοντος του Οικουμενικού Πατριάρχη, στον Ιερό Ναό της Κοίμησης της Θεοτόκου, που υπολογίζεται ότι χτίστηκε μεταξύ 1775 και 1785, στο χωριό του , τους Αγίους Θεοδώρους. Μαζί του συλλειτούργησαν ο επιχώριος Μητροπολίτης Ίμβρου και Τενέδου Κύριλλος και Κυδωνιών Αθηναγόρας. Παρέστησαν ο Πρέσβης Νικόλαος Ματθιουδάκης, Γενικός Πρόξενος της Ελλάδος στην Κωνσταντινούπολη με τη σύζυγο Αικατερίνα Βαρβαρήγου, Πρόξενο της Ελλάδος στην Αδριανούπολη, Άρχοντες του Οικουμενικού Θρόνου και πλήθος πιστών από το νησί, την Ελλάδα και το εξωτερικό. Το χωριό του Πατριάρχη είναι καταπράσινο , με κυρίαρχο δέντρο την ελιά, αλλά και το ρουπάκι (δρυς), το καβάκι, τον κέδρο και τα πεύκα, είναι χτισμένο αμφιθεατρικά στις πρόποδες του βουνού Καστρί. Από εκεί αγναντεύει την βουνοκορφή της Ίμβρου, την Αρασιά. Σήμερα οι Έλληνες αυτόχθονες μόνιμοι κάτοικοι του χωριού υπολογίζονται γύρω στους 80.
Στην ομιλία του ο κ. Βαρθολομαίος επισήμανε μεταξύ άλλων: «ανέτειλε το φως και η χαρά της Αναστάσεως.O Xριστός είναι η πίστη και η ελπίδα και η δύναμη μας. Αυτός είναι η ζωή μας, η αναπνοή της Ίμβρου και της Ρωμιοσύνης. Σήμερα, παρά τα δεινά των περασμένων ετών, όλα τα χωριά μας έχουν ιερέα, όλες οι εκκλησίες λειτουργούνται, όλες οι καμπάνες ήχησαν χαρμόσυνα,μεταφέροντας το σωτήριο μήνυμα του Αναστάντος Χριστού».
Στο τέλος της Λειτουργίας οι πιστοί μετέλαβαν των Αχράντων Μυστηρίων από τα χέρια του Οικουμενικού Πατριάρχη.
Ανήμερα της Κυριακής του Πάσχα ο Πατριάρχης τέλεσε τον πανηγυρικό Εσπερινό της Αγάπης στον ναό της Κοιμήσεως , στην Παναγιά, πρωτεύουσα της ΄Ιμβρου. Η ανάγνωση του Ευαγγελίου, εκτός από τα Ελληνικά, έγινε και σε άλλες γλώσσες ως απόδειξη ότι το μήνυμα της Ανάστασης απευθύνεται σε όλη την ανθρωπότητα.
Σε ομιλία του ο Πατριάρχης τόνισε την σημασία του εορτασμού της Ανάστασης στην προσφτλεστάτη γενέτειρα, «το νησί της καρδιάς μας, των αναμνήσεών μας της ιστορίας και του πολιτισμού μας, της ζωής μας το νησί, που επειμένει, παρά τα παθήματά του να διατηρεί την μνήμη και να αποδιώκει την λήθη».
Σε άλλο σημείο της ομιλίας του ο Πατριάρχης χαρακτήρισε την ‘Ιμβρο νησί του παραδείσου.
Το μέλλον της ‘Ιμβρου , επεσήμανε, το εμπιστευόμαστε στα νειάτα της. «Η επικοινωνία μου με τους νέους επιβεβαίωσε την αισιοδοξία μου για το αύριο και τους ευχαριστώ όλους με περίσσια πατρική στοργή και ευγνωμοσύνη, για το φιλότιμό τους και για την λατρεία τους για το πολύπαθο νησί μας. Πάσχουμε από την ίδια αρρώστεια την Ιμβρολατρεία και θα μείνουμε αθεράπευτοι», είπε.
Ευχήθηκε στους νέους μέχρι να φτάσουν στη δύση της δικής τους ηλικίας να δούν και να χαρούν μια άλλη Ίμβρο εφάμιλλη εκείνης, που οι παλαιότεροι έζησαν στα νειάτα τους και ακόμη καλύτερη, διότι της αξίζει.
Επίσης, μίλησε για το απέραντο φώς του Αιγαίου και τόνισε «κλείνουμε σφιχτά μέσα μας τις εμπειρίες αυτών των ευλογημένων ημερών, κουβαλούμε μαζί μας τις γλυκές αναμνήσεις και ελπίζουμε και προσευχόμαστε να ξαναονειρευτούμε και τα κύματα της Προποντίδος και του Αιγαίου να μας φέρουν πάλι σύντομα εδώ».
Στο τέλος ο Πατριάρχης μοίρασε σε όλους το πατροπαράδοτο κόκκινο αυγό και μια μικρή εικόνα της Αναστάσεως.