Η Εκκλησία μας τιμά στις 21 Ιανουαρίου, τη μνήμη του οσίου Μαξίμου, του Ομολογητού, ο οποίος κυριολεκτικά, με το λόγο, τα συγγράμματα και τη θυσία της ίδιάς του της ζωής ομολόγησε τον Χριστό σε καιρούς δύσκολους, όταν η Εκκλησία κλονιζόταν από την αίρεση των μονοθελητών.
Αυτοί οι αιρετικοί δίδασκαν ότι ο Χριστός είχε μεν δύο φύσεις, θεϊκή και ανθρώπινη, αλλά μόνο μια θέληση, τη θεϊκή. Αυτό όμως δεν συνιστά απλά διαστροφή της ορθόδοξης διδασκαλίας, αλλά αντιστρατεύεται τη δυνατότητα για σωτηρία του ανθρώπου, αφού διδάσκει ότι όλες οι ενέργειες του Χριστού δεν περιείχαν το στοιχείο της ελεύθερης ανθρώπινης βούλησης. Ο Θεός, όπως σε κάθε ανάλογη εποχή που αναδεικνύει φύλακες της πίστης και οδηγούς του λαού, έτσι ανέδειξε, τον έκτο αιώνα, τον όσιο Μάξιμο τον Ομολογητή.
Από αριστοκρατική οικογένεια της Κωνσταντινούπολης ο άγιος, γεννημένος το έτος 580 μ.Χ., έλαβε ευρεία και πλούσια μόρφωση και υπηρέτησε αρχικά ως αρχιγραμματέας του αυτοκράτορα Ηράκλειου. Ο πόθος του Χριστού τον οδήγησε σε μοναστήρι, εγκατέλειψε τη θέση του και άφησε τις λαμπρότητες των ανακτόρων και σε ηλικία 34 περίπου χρόνων, όπου επιδόθηκε στην άσκηση και στη συγγραφή. Εξαιτίας των αγώνων του υπέρ της ορθοδοξίας, ο αιρετικός αυτοκράτορας Κώνστας, με φθόνο και κακία, διέταξε την τιμωρία του, που περιλάμβανε μαστιγώσεις και αποκοπή της γλώσσας και του δεξιού του χεριού.
Αφού ασκήθηκε σκληρά στη μοναστική παλαίστρα, αφοσιώθηκε, από το 633 μέχρι το τέλος της ζωής του, στον αγώνα εναντίον του μονοθελητισμού και Κυρίως, εναντίον του αυτοκράτορα Κώνστα. Ο μονοθελητισμός ήταν μία αίρεση που δίδασκε πως ο Χριστός έχει μόνο μια θέληση, τη θεία, σε αντίθεση με την ορθόδοξη διδασκαλία, σύμφωνα με την οποία ο Χριστός, ως Θεάνθρωπος, έχει δύο θελήσεις, τη θεία και την ανθρώπινη.
Αν και απλός μοναχός ο όσιος Μάξιμος, κατόρθωσε, με τη δυναμική του παρουσία, να κατευθύνει τον ορθόδοξο θεολογικό αγώνα για μια περίπου εικοσιπενταετία. Αυτό του στοίχισε συλλήψεις, κακοποιήσεις, διαπομπεύσεις, εξορίες. Για να σταματήσει να μιλάει και να γράφει, του έκοψαν τη γλώσσα και το δεξί χέρι.
Απολυτίκιο:
Ήχος γ\'. Θείας πίστεως.
Θείου Πνεύματος, τη επομβρία, ρείθρα έβλυσας, τη Εκκλησία, υπερκοσμίων δογμάτων πανεύφημε θεολόγων δε του Λόγου την κένωσιν, ομολογίας αγώσι διέλαμψας. Πάτερ Μάξιμε, Χριστόν τον Θεόν ικέτευε, δωρήσασθαι ημίν το μέγα έλεος.
Από το Γραφείο Ενημερώσεως και Επικοινωνίας
Ο μεγάλος αυτός ομολογητής και μάρτυρας της πίστης μας Άγιος Μάξιμος πέθανε εξόριστος το έτος 662 μ.Χ. Τα θεολογικά του συγγράμματα παραμένουν πηγή σοφίας και γνώσης μέσα στους αιώνες.