Δημοσιεύτηκε: Ιανουάριος 11. 2013 11:56
ΚΖ΄ Συνέδριο Χ.Ε.Κ.Ε.: Αρχιεπίσκοπος και Εθνάρχης Μακάριος Γ΄
ΧΑΙΡΕΤΙΣΜΟΣ ΤΗΣ Α. Μ. ΤΟΥ ΑΡΧΙΕΠΙΣΚΟΠΟΥ ΚΥΠΡΟΥ
Κ. Κ. ΧΡΥΣΟΣΤΟΜΟΥ
ΚΑΤΑ ΤΟ ΦΙΛΟΛΟΓΙΚΟ ΜΝΗΜΟΣΥΝΟ ΤΟΥ ΑΕΙΜΝΗΣΤΟΥ ΑΡΧΙΕΠΙΣΚΟΠΟΥ ΚΑΙ ΕΘΝΑΡΧΗ ΜΑΚΑΡΙΟΥ Γ΄,
ΠΟΥ ΔΙΟΡΓΑΝΩΝΕΙ Η Χ.Ε.Κ.Ε. ΜΕ ΤΗΝ ΕΥΚΑΙΡΙΑ
ΤΩΝ ΕΚΑΤΟ ΧΡΟΝΩΝ ΑΠΟ ΤΗ ΓΕΝΝΗΣΗ ΤΟΥ.
ΚΥΡΙΑΚΗ 13 ΙΑΝΟΥΑΡΙΟΥ 2013.
Με αισθήματα βαθύτατης πνευματικής νοσταλγίας και θαυμασμού, αναπολούμε τη σεπτή, αγωνιστική αλλά και μαρτυρική μορφή τού μεγάλου μας Ηγέτη Αρχιεπισκόπου Μακαρίου, με την ευκαιρία των εκατόν χρόνων από τη γέννησή του.
Αναμφίβολα με κανένα τρόπο δεν είναι ποτέ δυνατό να αποδώσουμε τα αισθήματα τού θαυμασμού μας και τής βιωματικής ευγνωμοσύνης μας που νοιώθουμε για τη μεγάλη αυτή εθνική και πνευματική φυσιογνωμία, που ανήλωσε τη ζωή της για την ελευθερία, την πρόοδο και την πνευματική καλλιέργεια τού κυπριακού λαού. Και πολύ περισσότερο αυτό δεν μπορούμε να το επιτύχουμε σ’ ένα σύντομο χαιρετισμό.
Όμως, αφού απευθύνομαι σήμερα σε χριστιανούς εκπαιδευτικούς και επιστήμονες, ας μού επιτραπεί να επικεντρώσω τον χαιρετισμό μου στην πνευματική και εκπαιδευτική κυρίως ιδεολογία και προσφορά τού Μακαρίου.
Ο Αρχιεπίσκοπος Μακάριος ήταν μια λεπτή, καλλιεργημένη, αγωνιστική και πνευματική φυσιογνωμία, εμποτισμένη με τα νάματα τού Χριστού και τής Ελλάδος. Αυτά τα ιδανικά αποτελούσαν την πυξίδα τού προσανατολισμού των σκέψεών του και των πράξεών του. Είχε εφαρμόσει στη ζωή του αυτό που ο εθνικός μας ποιητής Διονύσιος Σολωμός, με λιτότητα αλλά και μεγαλοπρέπεια διακήρυξε. «Κλείσε μέσα στην ψυχή σου την Ελλάδα, και θα αισθανθείς μέσα σου να λαχταρίζει κάθε είδος μεγαλείου».
Τούτο αποδεικνύεται περίτρανα από την καθοδηγητική γραμμή που όρισε για τη λειτουργία τής ΠΑΙΔΑΓΩΓΙΚΗΣ ΑΚΑΔΗΜΙΑΣ ΚΥΠΡΟΥ, η οποία, από της δημιουργίας τής Δημοκρατίας, αποτέλεσε το πνευματικό και εθνικό φυτώριο τού ελληνισμού τής μεγαλονήσου.
Στην πρώτη του κιόλας επίσκεψη στην ΠΑΚ, δώδεκα μέρες μετά την αποχώρηση τού Άγγλου διευθυντή, στις 12 Ιουνίου 1959, έθετε τις πνευματικές βάσεις αυτής και προδιέγραφε σαφέστατα τους υψηλούς ιδεολογικούς της στόχους.
«Η Σχολή σταθερώς θα απλώνη το ευεργετικό φως της, και οι τρόφιμοί της, απόστολοι, θα αφήνουν εις τας ψυχάς τον σπόρον τής ελληνοχριστιανικής αρετής και την δύναμιν των εθνικών ελπίδων». Και συνέχισε μέσα σ’ ένα πνεύμα που μάς θυμίζει πατέρες τής Εκκλησίας μας, το οποίο μάς ανάγει στις σφαίρες μιας ιδεατής και ζηλευτής παδείας. «Σεις είσθε εκείνοι, οι οποίοι μέσα στην διψασμένην καρδίαν των νέων θα σπείρετε τον σπόρον τής αρετής… Σείς θα δώσετε σχήμα και έκφρασιν εις τα ιδανικά αυτού τού τόπου. Σεις θα μορφώσετε τους χρηστούς πολίτας τής αύριον. Θα δώσετε από το περίσσευμα τής ψυχής σας πνοήν, θα διαπλάσετε ιδεώδη, και θα εμπνεύσετε τον ενθουσιασμόν εις τας ψυχάς τής νεολαίας μας… Εις σάς εναπόκειται να ενσταλάξετε εις την ψυχήν των παιδιών μας την αγάπην προς την ελευθερίαν, τον έρωταν προς την αλήθειαν, την αφοσίωσιν εις το καθήκον, το χρέος προς την πατρίδα, την προσήλωσιν εις την δικαιοσύνην, την εμμονήν εις τα ελληνοχριστιανικά αγαθά».
Παράλληλα, στις 5 Οκτωβρίου 1959, όταν έγιναν τα επίσημα εγκαίνια τής λειτουργίας τής Παιδαγωγικής Ακαδημίας Κύπρου, ο Μακάριος, μιλώντας προς τους τροφίμους αυτής, καθόριζε τις επίσημες θέσεις, πάνω στις οποίες ήθελε να εδρασθεί η αγωγή και η όλη παιδεία των ελληνοπαίδων.
«Εμπλουτίσατε την ψυχή σας – τόνιζε στους υποψηφίους διδασκάλους - με τον θησαυρόν των μεγάλων προγονικών μαθημάτων• σφυρηλατήσατε την αρετήν σας επί τού άκμονος τού ελληνοχριστιανικού μας πολιτισμού και να είσθε βέβαιοι ότι κατ’ αυτόν τον τρόπον θα δυνηθήτε να ανταποκριθείτε εις την αποστολή σας».
Μέσα σ’ αυτό το πνεύμα τα σύμβολα των ελληνοχριστιανικών ιδανικών, η σημαία μας και ο σταυρός τού Κυρίου, υψώνονται πανηγυρικά στην ΠΑΚ. Η ελληνική σημαία, ως σύμβολο τού ελληνικού πολιτισμού και των διαχρονικών ελληνικών ιδανικών και αγώνων υψώνεται εν μέσω ενθουσιασμού στην Ακαδημία και ο εθνικός Ύμνος άδεται για πρώτη φορά, εν μέσω βαθυτάτης συγκινήσεως και εθνικής ανατάσεως.
Η Σχολή τίθεται υπό την προστασία τού Αγίου Πνεύματος για να τονίζει τον χριστιανικό και ιεραποστολικό της χαρακτήρα. Γι’ αυτό και την ίδια ημέρα θεμελιώνεται το παρεκκλήσι τού Αγίου Πνεύματος, στον περίβολο τής Σχολής, μια ενέργεια που σφράγισε ανεξίτηλα τους εθνικοθρησκευτικούς στόχους τής ΠΑΚ, και που συμβόλιζε κατά τρόπο πρακτικό αλλά ιδεατό και διαχρονικό την αρμονική σύζευξη τού Πνεύματος τής Ελληνικής Κλασσικής Αγωγής με το Πνεύμα τής Χριστιανικής Θρησκείας.
Αυτή την αρμονική στοχοθεσία διακηρύττει και πάλιν με όλη τη δύναμη τής ψυχής του, ο δεξιός πηδαλιούχος των Εθνικοθρησκευτικών μας ιδανικών και της Παιδείας μας, Αρχιεπίσκοπος Μακάριος, κατά την έναρξη των μαθημάτων τού ακαδημαϊκού έτους 1960-61.
«Η αποστολή σας είναι υψηλή και αι ευθύναι σας μεγάλαι. Από τον πνευματικόν σπόρον τον οποίον θα σπείρετε και την ηθικήν καλλιέργειαν την οποίαν θα επιτελέσετε, θα εξαρτηθή εξ ολοκλήρου η ποιότης και το μέγεθος τής πνευματικής και ηθικής συγκομιδής τής Πατρίδος μας. Εάν συλλάβετε μέσα εις την ψυχήν σας καθαρόν το νόημα τής Ελληνικής Παιδείας, τής Ελληνικής παραδόσεως και τής Ελληνικής Αρετής, και μεταλαμπαδεύσετε τον ιερόν πυρσόν τού Ελληνικού Πνεύματος εις τας νέας Κυπριακάς γενεάς, θα έχετε επιτελέσει το πάν…».
«Από το ιερόν αυτό τέμενος των Μουσών θα εκπηγάση ελεύθερον το ελληνικόν πνεύμα δια να κατευθύνη με τα υπέροχα ιδεώδη του τας Ελληνικάς Κυπριακάς γενεάς, και να διαπλάση τους τελείους ηθικούς χαρακτήρας, οίτινες θα μορφώσουν την ανεξάρτητον πολιτείαν μας».
Αναμφίβολα τα όσα διακήρυττε στην ΠΑΚ ο Μακάριος αφορούσαν και τις επίσημες θέσεις του για όλο το φάσμα τής εκπαιδευτικής του πολιτικής από το Δημοτικό μέχρι και την ανώτερη εκπαίδευση.
Και διερωτώμαι. Πώς θα σχολιάσω το κάλλος, το βάθος και το δυσθεώρητο πνευματικό ύψος των νουθεσιών αυτών τού πνευματικού και πολιτικού ταγού και πατέρα τής νεοσύστατης Κυπριακής Δημοκρατίας, για την οποία τόσο πολύ μόχθησε να δημιουργήσει και να οικοδομήσει! Πιστεύω ακράδαντα ότι μέσα από τα αποσπάσματα των πιο πάνω συμβουλών του αναδύεται ολοκάθαρη η πνευματική, εκπαιδευτική και αγωνιστική του φυσιογνωμία, όμοια τής οποίας δεν έχει να επιδείξει ο σύγχρονος ελληνισμός!
Εμείς που είχαμε την ύψιστη ευτυχία να τον γνωρίσουμε εκ του πλησίον, μπορούμε ανενδοιάστως να σάς διαβεβαιώσουμε ότι οι λόγοι του ήταν πάντοτε το απαύγασμα τής ιδεολογικής του ψυχής, η οποία συνεχώς και ακαταπαύστως οδηγείτο από την πραγματικότητα τής ζωής, προς τις αιθέριες σφαίρες των αξιών ενός ιδεατού πνευματικού κόσμου.
Όσοι πάλιν δεν είχατε αυτή την ευτυχία, αφήστε τις ψυχές σας να ενωτισθούν και να βιώσουν το κάλλος των διαχρονικών του υποθηκών και θα νοιώσετε και σεις κάτι από το μεγαλείο και τους υψηλόφρονες οραματισμούς τού «ζήλω πεπυρωμένου» για την ελευθερία τής Πατρίδας του και για τα αθάνατα ελληνοχριστιανικά εκπαιδευτικά ιδανικά, τού μεγάλου αυτού Έλληνος και Χριστιανού ταγού, που ονομάζεται ΜΑΚΑΡΙΟΣ Ο Γ΄!
