Χ Α Ι Ρ Ε Τ Ι Σ Μ Ο Σ
ΤΟΥ ΑΡΧΙΕΠΙΣΚΟΠΟΥ ΚΥΠΡΟΥ
Κ. κ. ΧΡΥΣΟΣΤΟΜΟΥ
ΣΤΟ 2o ΠΑΓΚΥΠΡΙΟ ΣΥΝΕΔΡΙΟ ΤΗΣ ΠΑΓΚΥΠΡΙΑΣ ΣΧΟΛΗΣ ΓΟΝΕΩΝ ΜΕ ΘΕΜΑ: ΟΙ ΓΟΝΕΙΣ ΩΣ ΦΟΡΕΙΣ ΥΓΙΟΥΣ ΨΥΧΟΚΟΙΝΩΝΙΚΗΣ ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ ΤΟΥ ΠΑΙΔΙΟΥ.
ΣΑΒΒΑΤΟ 17 ΝΟΕΜΒΡΙΟΥ 2012
Αγαπητοί μου Γονείς,
Με αισθήματα ιδιαίτερης χαράς και συγκίνησης χαιρετίζω το εξαιρετικά επίκαιρο θέμα τού 2ου παγκύπριου συνεδρίου Σας, που τιτλοφορείται:
ΟΙ ΓΟΝΕΙΣ ΩΣ ΦΟΡΕΙΣ ΥΓΙΟΥΣ ΨΥΧΟΚΟΙΝΩΝΙΚΗΣ
ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ ΤΟΥ ΠΑΙΔΙΟΥ.
Είμαι βέβαιος ότι όλοι Σας αναμένετε να αρχίσω με κάποιο από τα υπέροχα εκκλησιαστικά μας αποφθέγματα. Εν τούτοις αυτή τη φορά, θα πρωτοτυπήσω. Θα Σάς αναφέρω ένα μικρό αλλά πολύ χαρακτηριστικό παράδειγμα, που μάς αφηγήθηκε ο καθηγητής μας των Παιδαγωγικών, όταν σπούδαζα στην Αθήνα.
Μάς μιλούσε για τη μεγάλη αξία τού θεσμού τής οικογένειας και για τον ουσιαστικό παιδαγωγικό ρόλο που διαδραματίζουν οι Γονείς. Προκειμένου δε να τεκμηριώσει τις απόψεις του, ότι απαραίτητη προϋπόθεση τής υγιούς ψυχοκοινωνικής ανάπτυξης τού παιδιού είναι η αρμονική συμβίωση των Γονέων, μάς ανέφερε το εξής γεγονός.
Σε κάποιο σχολείο, ο Δάσκαλος, μετά από την κατάλληλη προετοιμασία, ζήτησε από τα παιδιά να γράψουν έκθεση με θέμα
« Η ευτυχέστερη και δυστυχέστερη μέρα τής ζωής μου ».
Ένας μαθητής έγραψε τα εξής: Η ευτυχέστερη μέρα τής ζωής μου ήταν εκείνη που οι Γονείς μου, με πολλή αγάπη μού διοργάνωναν την εορτή των γενεθλίων μου. Όλα τα παιδάκια της γειτονιάς ερχόντουσαν στο σπίτι μου, μού φέρνανε δώρα, τρώγαμε γλυκαντικά, παίζαμε μαζί και ένοιωθα πολύ ευτυχισμένος.
Βέβαια την ευτυχία μού την ολοκλήρωνε κυρίως η αγάπη των Γονιών μου, που την έβλεπα και την βίωνα στα μάτια τους. Ένοιωθα ότι με έκαναν και τους έκανα ευτυχισμένους.
Τα χρόνια πέρασαν. Οι Γονείς μου όχι μόνο δεν ζούσαν πια αγαπημένα αλλά συνεχώς φιλονικούσαν μεταξύ του. Στο τέλος κατέληξαν στο δικαστήριο. Εμένα με διεκδικούσαν με πάθος και οι δύο. Και ήλθε η στιγμή που βρέθηκα κι’ εγώ στο δικαστήριο. Κάποια στιγμή ο Δικαστής με ρώτησε με ποιο από τους δύο Γονείς ήθελα να ζήσω. Γύρισα και κοίταξα τον Πατέρα μου. Ήταν όλο αγάπη για μένα και με ήθελε. Τον ήθελα κι’ εγώ, γιατί στο πρόσωπό του ένοιωθα την πατρική προστασία και σιγουριά. Γύρισα και κοίταξα τη Μητέρα μου. Ήταν και αυτή όλο στοργή και τρυφερότητα για μένα. Τα μάτια της με κοίταζαν ικετευτικά. Την ήθελα κι εκείνη τόσο πολύ, γιατί στο πρόσωπό της ένοιωθα τη μητρική στοργή και τρυφερότητα. Μού ήταν αδύνατο να αποφασίσω. Ένοιωθα μέσα μου αφάνταστα διχασμένος και δυστυχισμένος. Στο τέλος ξέσπασα σ’ ένα ατελείωτο κλάμα. Ήταν για μένα η δυστυχέστερη μέρα τής ζωής μου».
Η παραστατική και συγκινητική αυτή αφήγηση μάς βοήθησε πάρα πολύ να βιώσουμε την αξία των Γονέων, ως αναντικατάστατων Φορέων τής υγιούς Ψυχοκοινωνικής ανάπτυξης των παιδιών.
Δυστυχώς, έκτοτε, κάτω από την επίδραση πολλών παραγόντων, ιδιαίτερα των υλιστικών και ευδαιμονιστικών ρευμάτων τής Δύσεως, ο ρόλος των Γονέων ακολούθησε μια συγκλονιστική κατιούσα πορεία, η οποία επέφερε τα σημερινά τραγικά αδιέξοδα στην ψυχοσύνθεση και τη διαμόρφωση τού χαρακτήρα των νέων μας.
Αναμφίβολα, μέσα στον ιερότατο και ευλογημένο από τον Θεό θεσμό τής οικογένειας, οι Γονείς έχουν να διαδραματίσουν ρόλο πρωταγωνιστικό και καθοριστικό.
Αν οι ίδιοι έχουν την κατάλληλη ψυχοπνευματική καλλιέργεια και έχουν προετοιμασθεί δεόντως στο μεγάλο και υψηλό αυτό λειτούργημα, τότε ασφαλώς θα μπορέσουν πρωτίστως να παράσχουν τους εαυτούς τους, ως πρότυπα παιδαγωγίας, δημιουργικότητας και χαράς για τα παιδιά τους.
Ως Εκκλησία, είμαστε απόλυτα βέβαιοι ότι οι Γονείς που έχουν διδαχθεί και βιώσει τα ουράνια και μυσταγωγικά μηνύματα τής θρησκείας μας και θεωρούν το γάμο ως ένα ιερότατο μυστήριο, θα μπορέσουν με συμπροσευχή και κοινή στοχοθεσία να δημιουργήσουν μία οικογένεια, στην οποία θα βασιλεύει η αγάπη, η χαρά, η δημιουργικότητα, ο πόθος για τα ανώτερα ιδανικά τής ζωής και η σφυρηλάτηση αρίστων χαρακτήρων των παιδιών τους.
Πολύ σοφά ο μέγας μύστης τής ανθρώπινης ψυχής, Ιωάννης ο Χρυσόστομος συμβουλεύει τους Γονείς και ιδιαίτερα τον Πατέρα.
« Να θεωρείς τον εαυτόν σου, ότι μέσα στην οικογένειά σου, είσαι ο άρχων και ο βασιλιάς αυτής, ο οποίος έχεις υπό την ευθύνη σου, ως άλλη πόλη, την ψυχή τού παιδιού σου. Δια τούτο ώρισε νόμους στην πόλη αυτή αυστηρούς και γενού προστάτης των παραβαινομένων. Διότι σε τίποτε δεν ωφελεί, εάν υπάρχουν οι νόμοι και δεν τιμωρούνται οι παραβάτες τους. Και συνεχίζει λακωνικά « Τίθει τοίνυν νόμους τη πόλει ταύτη και πρόσεχε ακριβώς…» ( Χρυσόστομος, ΕΠΕ 30, 642-646).
Σήμερα, νομίζω, ότι πολλοί Γονείς δυσκολεύονται σε πολύ μεγάλο βαθμό να ξεχωρίσουν την έννοια τής αυστηρότητας,η οποία είναι καρπός τής αγάπης, από την έννοια τής δήθεν ευγενικής και φιλελεύθερης αγωγής, η οποία προϊόντος τού χρόνου οδηγεί τους νέους στην ασυδοσία.
Γι’ αυτό και πάλιν ο ιερός Πατέρας τής Εκκλησίας μας συμβουλεύει:
« Αν εις απαλήν έτι ούσαν την ψυχήν εντυπωθεί τα καλά διδάγματα, ουδείς αυτά εξελείν δυνήσεται, όταν σκληρά γένηται… Και συνεχίζει: Διότι το απαλό είναι κατάλληλο προς κάθε σχήμα, επειδή δεν έχει ακόμη σκληρυνθεί, δεν έχει παγιωθεί και γι’ αυτό εύκολα παίρνει το ποθούμενο σχήμα».
Μέσα σε μια οικογένεια όπου οι Γονείς ανταγωνίζονται «λόγω τε και έργω» να διαποτίσουν και να διαπλάσουν τα παιδιά τους με τα ανώτερα ιδανικά τής Θρησκείας, τής Πατρίδας, τής Ελευθερίας, τού Ανθρώπου, τού Μέτρου, τής Αγωνιστικότητας, τής Φιλανθρωπίας και όλων των άλλων αξιών τής ζωής, είναι βέβαιο ότι τα παιδιά αυτά θα στολίσουν τους εαυτούς τους με μία εύοσμη ανθοδέσμη Αρετών, η ο οποία θα ευωδιάζει και θα καρποφορεί πολυειδώς και πολυτρόπως σ’ όλη τους τη ζωή. Και είναι βέβαιο ότι η οικογένεια αυτή θα λειτουργεί όπως ένας ανθόκηπος, μέσα στον οποίο ο καθένας θα χαίρεται, θα δημιουργεί, και θα οδηγεί τον εαυτό του στους κόσμους τής Αρετής και τής Θέωσης.
Τα παιδιά αποτελούν τον κύριο σύνδεσμό μας με τα όμορφα και δημιουργικά παιδικά μας χρόνια. Είναι ο θελκτικώτατος σύνδεσμος με τις ονειροπόλες παιδικές μας αναμνήσεις, που αρδεύουν τις «κεκμηκυίες» από τον κάματο και τις αντιξοότητες τής ζωής, ψυχές μας. Είναι αυτά που μάς επαναφέρουν στους κόσμους τής παιδικής μας αθωότητας και γεμίζουν τις ψυχές μας με το αίσθημα τής πληρότητας. Και πράγματι. Οι ουράνιες έννοιες τής Πατρότητας, τής Μητρότητας, τής Αδελφότητας δεν μπορούν να βιωθούν πουθενά αλλού, παρά μόνο μέσα στο ιερό μυστήριο τού γάμου και τής οικογένειας.
Σε μια οικογένεια, όπου δεν υπάρχει το χριστιανικό πνεύμα τής αγάπης, όλα όσα εξευγενίζουν τους Γονείς και τους οδηγούν στις ανώτερες σφαίρες τής καταξίωσης και τής θέωσης και τους προσφέρουν τα ουσιαστικά βιώματα και χαρές τής ζωής ή υποβαθμίζονται ή εξαφανίζονται. Και οι Γονείς αυτοί ψάχνουν να βρουν τη χαρά σε ψεύτικους και απατηλούς παράδεισους. Σίγουρα ματαιοπονούν.
Γι’ αυτό και ανενδοιάστως λέμε ότι οι παιδαγωγοί Γονείς δεν αποτελούν για τα παιδιά τους απλώς ένα υπαρξιακό ή έστω οικονομικό καταφύγιο, αλλά είναι κυρίως, από τη φύση τους, μια προτύπωση τού ιδεατού κόσμου της ζωής, μια πνευματική πηγή τροφοδοσίας και ένα εφαλτήριο αθλήσεως, επικοινωνίας με τον έξω κόσμο και κοινωνικής καρποφορίας.
Σήμερα, αν ο θεσμός τής οικογένειας κλονίστηκε τόσο ραγδαίως και τόσο σκληρώς είναι γιατί οι Γονείς και ιδιαίτερα η Μητέρα εγκατέλειψαν τον Παιδαγωγικό τους ρόλο και κλείστηκαν πίσω από ένα γραφείο, « για τις ανάγκες τής οικογένειάς τους ». Ασφαλώς δεν υποτιμούμε και αυτή την αναγκαιότητα. Αλλά το αποτέλεσμα ποιο είναι;
Το σπίτι γέμισε από υλικά αγαθά αλλά τα παιδιά στερήθηκαν τον επιούσιο άρτο τού πνεύματος. Και η ψυχή τους ασφαλώς δεν μπόρεσε να βρει την ευτυχία ούτε στα ποικίλα παιχνίδια ούτε στα ωραία και πανάκριβα ρούχα. Γιατί ακριβώς δεν βίωσαν την ποθητή μητρική τρυφερότητα και δε βίωσαν την ισχυρή πατρική προστασία. Η ψυχή τους δεν ένοιωσε ποτέ την πληρότητα τής οικογενειακής θαλπωρής! Γι’ αυτό και σ’ όλη τους τη ζωή παραμένουν οι κυνηγοί τού ανικανοποίητου και του ιδεατού κόσμου της χαράς και τής ευτυχίας που δεν τις βίωσαν ποτέ τους.
Αν ο Ελληνισμός σήμερα μαστίζεται από σωρεία προβλημάτων - το οικονομικό είναι μονάχα η επιφάνεια τού παγόβουνου - τούτο οφείλεται στο γεγονός ότι τα μέχρι χθες παιδιά και έφηβοι, που σήμερα κυβερνούν, μεγάλωσαν χωρίς τις ουράνιες και διαχρονικές αρχές και αξίες τής οικογένειας.
Συνεπώς, αν αγαπούμε όντως τα παιδιά μας και την Πατρίδα μας γενικότερα, ένας είναι ο δρόμος για τη σωτηρία. Οι Γονείς να αναλάβουν τον παιδαγωγικό τους ρόλο μέσα στην οικογένεια, παρέχοντες τους εαυτούς τους ως πρότυπα, εν παντί, προς τα παιδιά τους. Με αυτό τον τρόπο θα διαμορφώσουν ολοκληρωμένες προσωπικότητες, οι οποίες θα διαπρέψουν και θα καρποφορήσουν μέσα στη ζωή και θα δημιουργήσουν έναν κόσμο καλύτερο από τον σημερινό, που οδυνάται κάτω από τα βάρη των ανομιών του.
Με αυτούς τους οραματισμούς επευλογώ το 2ο παγκύπριο συνέδριο τής Παγκύπριας Σχολής Γονέων, συγχαίρω θερμά τους διοργανωτές και εκλεκτούς εισηγητές και εύχομαι σ’ αυτό,εκ βαθέων, κάθε επιτυχία.
Ευχέτης προς Κύριον
† ο Κύπρου Χρυσόστομος
Εν τη Ιερά Αρχιεπισκοπή,
τη 16η Νοεμβρίου 2012.
Ο Χαιρετισμός του Μακαριωτάτου εκφωνήθηκε από το Θεοφιλέστατο Επίσκοπο Μεσαορίας κ. Γρηγόριο, ο οποίος παρακολούθησε τις εργασίες του εν λόγω συνεδρίου και ως εκπρόσωπος του Μακαριωτάτου Αρχιεπισκόπου Κύπρου κ. Χρυσοστόμου.
Απο το Γραφείο Ενημερώσεως και Επικοινωνίας