Δημοσιεύτηκε: Σεπτέμβριος 07. 2012 10:00
Το Κ. Σ. ΕΔΕΚ και η Νομαρχιακή Επιτροπή ΠΑΣΟΚ Κύπρου
πραγματοποίσαν το ετήσιο μνημόσυνο του τέως Αναπληρωτή Υπουργού Εξωτερικών της Ελλάδας
ΓΙΑΝΝΟΥ ΚΡΑΝΙΔΙΩΤΗ
την Κυριακή 9 Σεπτεμβρίου 2012 και ώρα 08.45
στον Καθεδρικό Ναό Αγίου Ιωάννη στη Λευκωσία.
Επιμνημόσυνο λόγο εκφώνησε ο Πρέσβης της Ελλάδας κ. Βασίλης Παπαϊωάννου
Του μνημοσύνου προέστη ο Επίσκοπος Μεσαορίας Γρηγόριος.
Ακολουθεί ο επιμνημόσυνος λόγος του Πρέσβη της Ελλάδος:
1. Στις 14 Σεπτεμβρίου 1999, ο Γιάννος Κρανιδιώτης μαζί με το γιο του Νικόλα και άλλους υπηρεσιακούς παράγοντες μετέβαινε με το κυβερνητικό αεροσκάφος Φάλκον στο Βουκουρέστι, προκειμένου συμμετάσχει στις εργασίες της Συνόδου Υπουργών Εξωτερικών της Διαβαλκανικής Συνεργασίας.
2. Είκοσι λεπτά πριν την προσγείωση, το αεροσκάφος υπέστη σφοδρές αναταράξεις και έχασε απότομα ύψος, πέφτοντας από τα 25.000 στα 5.000 πόδια, προκαλώντας το δυστύχημα που στέρησε τη ζωή στον ίδιο, στο υιό του Νικόλα και σε αρκετά μέλη της αποστολής.
3. Πριν δεκατρία χρόνια χάσαμε, άδικα και πρόωρα, το Γιάννο Κρανιδιώτη. Χάσαμε τον άνθρωπο, τον πολιτικό, τον οραματιστή. Χάσαμε τον αρχιτέκτονα και σκαπανέα της ένταξης της Κύπρου στην Ευρωπαϊκή Ένωση.
4. Σήμερα, στο μνημόσυνο του Γιάννου Κρανιδιώτη, δεκατρία χρόνια μετά τον τραγικό του θάνατο, ο έπαινος στον πολιτικό και τον άνθρωπο Γιάννο Κρανιδιώτη, δεν περιέχει ίχνος υπερβολής.
5. Ο αείμνηστος Αναπληρωτής Υπουργός Εξωτερικών της Ελλάδας, Γιάννος Κρανιδιώτης υπήρξε ένας από τους νέους πολιτικούς που συνδύαζε την τεχνοκρατική κατάρτιση με την πολιτική διορατικότητα και τη σύγχρονη ευρωπαϊκή αντίληψη. Η ελληνική Πολιτεία αναγνώρισε τη προσφορά του και έδωσε το όνομα του στην αίθουσα εκδηλώσεων του Υπουργείου Εξωτερικών, έξω από την οποία υπάρχει η προτομή του, ενώ το 2010, στο τόπο καταγωγής του, το Κρανίδι της Αργολίδας, έγιναν τα αποκαλυπτήρια άλλης μιας προτομής του, σε σύμπραξη με το Δήμο της Κατεχόμενης Κερύνειας.
6. Ο Γιάννος Κρανιδιώτης, για 18 περίπου χρόνια υπήρξε ο σημαντικότερος σύνδεσμος, στον πολιτικό χώρο, ανάμεσα στην Ελλάδα και την Κύπρο. Ήταν ο πολιτικός που μπορούσε να εργασθεί με πάθος για την οικοδόμηση μιας ισχυρής Ελλάδας, χωρίς να λησμονά τη καταγωγή του. Ήταν ο Κύπριος πολιτικός που δεν ξέχασε ποτέ ότι το αρραγές μέτωπο Ελλάδας-Κύπρου και η αδιάσπαστη ενότητα του κυπριακού με τον μητροπολιτικό Ελληνισμό πρέπει να διαφυλάσσονται ως κόρη οφθαλμού.
7. Χωρίς αμφιβολία, ο Γιάννος Κρανιδιώτης σφράγισε τις πολιτικές εξελίξεις στις κρίσιμες δεκαετίες του \'80 και \'90 για να καταξιωθεί ως πολιτικός.
8. Mε νομικές σπουδές στην Αθήνα, το Ηνωμένο Βασίλειο και τις ΗΠΑ, διδακτορικό στις Διεθνείς Σχέσεις από το Δημοκρίτειο Πανεπιστήμιο Θράκης και με βαθύτατη έγνοια για την ιδιαίτερη του πατρίδα, την Κύπρο, αναμείχθηκε πολύ νωρίς στην πολιτική την οποία θέλησε στοχευμένα να υπηρετήσει.
9. Διετέλεσε σύμβουλος για το Κυπριακό του Πρωθυπουργού της Ελλάδας Ανδρέα Παπανδρέου και το 1984 διορίστηκε Ειδικός Γραμματέας στο Ελληνικό Υπουργείο Εξωτερικών για θέματα Ευρωπαϊκής Οικονομικής Κοινότητας. Υπήρξε αργότερα Διευθυντής του Ελληνικού Κέντρου Ευρωπαϊκών Μελετών ενώ από το 1991 μέχρι το τέλος του 1992 υπηρέτησε ως σύμβουλος της Κυπριακής Κυβέρνησης για θέματα ΕΟΚ και συνεργάστηκε στενά με τον τότε Υπουργό Εξωτερικών Γιώργο Ιακώβου. Το 1993 διορίστηκε Γενικός Γραμματέας στο Ελληνικό Υπουργείο Εξωτερικών για να γίνει αργότερα Υφυπουργός Εξωτερικών για Ευρωπαϊκά Θέματα. Διετέλεσε Ευρωβουλευτής του ΠΑΣΟΚ το 1995-1997 και Αντιπρόεδρος της μικτής Κοινοβουλευτικής Επιτροπής Κύπρου – Ευρωπαϊκής Ένωσης. Από το 1996 έως το 1997 ήταν εκπρόσωπος της Ελλάδας στη Διακυβερνητική Διάσκεψη για την Αναθεώρηση της Συνθήκης της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Έπειτα διετέλεσε εκ νέου Υφυπουργός Εξωτερικών της Ελλάδας για να αναλάβει το 1999 ως Αναπληρωτής Υπουργός Εξωτερικών, αρμόδιος για τις ευρωπαϊκές υποθέσεις.
10. Μία άλλη όμως διάσταση της προσωπικότητας του Γιάννου Κρανιδιώτη είναι και η πορεία του στο πνευματικό γίγνεσθαι το τόπου μας. Αγάπησε πολύ τον Γιώργο Σεφέρη και τον Κώστα Μόντη, γνώρισε από κοντά προσωπικότητες που σημάδεψαν την πολιτική αλλά και την πνευματική ζωή της Κύπρου και της Ελλάδας. Αλληλογραφούσε με τον Σεφέρη και γνώρισε τον Ελύτη, τον Βρετάκο, τον Θεοδωράκη, την Μελίνα και πολλούς άλλους πνευματικούς ανθρώπους.
11. Η πολιτική πορεία του Γιάννου Κρανιδιώτη «ήταν συνάρτηση της πνευματικής … του κατάρτισης». Η αγάπη του για την τέχνη και τα γράμματα είχε τη δική της σχέση με την Κύπρο.
12. Στον Γιάννο Kρανιδιώτη οφείλεται και η ιδέα για τον εορτασμό των 100 χρόνων από τη γέννηση του μεγάλου Έλληνα διπλωμάτη και ποιητή Γιώργου Σεφέρη, το 2000. Ο ίδιος ήθελε μάλιστα να δοθεί στη μεγάλη αίθουσα εκδηλώσεων του Ελληνικού Yπουργείου Eξωτερικών το όνομα του μεγάλου Έλληνα ποιητή, επιθυμία που δεν πραγματοποιήθηκε εφόσον ο τραγικός θάνατος του οδήγησε σε λήψη νέας απόφασης με την αίθουσα να παίρνει τελικά το όνομα του ίδιου, του Γιάννου Κρανιδιώτη.
13. Το συγγραφικό του έργο στην Ελλάδα και στο εξωτερικό, κύριο άξονα έχουν το κυπριακό και την ευρωπαϊκή πορεία Ελλάδας-Κύπρου. Όπως τα έργα «Κύπρος - Ιστορία - Αγώνας και προβλήματα του λαού της» (1981) που έγραψε με τον καθηγητή διεθνολόγο Γεώργιο Τενεκίδη, του οποίου υπήρξε συνεργάτης, «Το Κυπριακό πρόβλημα 1960-1974» (1984), «Η Δεύτερη Ελληνική Προεδρία» (1993) και το τελευταίο του βιβλίο που είχε συμπληρωθεί μόλις λίγο πριν από το τέλος του με τον τίτλο «Η Ελληνική Εξωτερική
Πολιτική. Σκέψεις και προβληματισμοί στο κατώφλι του 21 αιώνα».
14. Ο πρόωρος θάνατος του δεν του επέτρεψε να δει τους οραματισμούς του να γίνονται πραγματικότητα. Δεν πρόλαβε να δει να ολοκληρώνεται το έργο που θεμελίωσε και να χαρεί τους πρώτους καρπούς μιας δημιουργικής προσπάθειας. Αλλά, αν και η μοίρα έπαιξε άσχημο παιχνίδι και ο Γιάννος δεν ζει πια , οι ιδέες και οι θέσεις του λειτουργούν ως οδηγός και κανόνας που δίνει τον τόνο για τις μελλοντικές προσπάθειες.
15. Όσοι εργαστήκαμε μαζί του, διατηρούμε στη μνήμη τις τεκμηριωμένες αναλύσεις του επί των ελληνοτουρκικών σχέσεων, της επίλυσης του Κυπριακού, της ενταξιακής πορείας της Κύπρου, του μέλλοντος της ενωμένης Ευρώπης.
16. Ήταν βαθύτατα Ευρωπαίος. Πάλεψε για την ενδυνάμωση της ευρωπαϊκής ενοποίησης. Πίστεψε με πάθος στην ιδέα της σύγκλισης των ευρωπαϊκών λαών προς μία κοινή πολιτική πραγματικότητα.
17. Στον προβληματισμό του για την εμβάθυνση της ευρωπαϊκής ολοκλήρωσης υιοθετούσε την ομοσπονδιακή λογική, τασσόταν υπέρ της ενίσχυσης του Ευρωκοινοβουλίου, όσο και της ανάπτυξης θεσμών για την κοινή εξωτερική πολιτική και τη διαμόρφωση μηχανισμών κοινής ευρωπαϊκής άμυνας.
18. Πίστευε ότι η Ελλάδα έπρεπε να εργαστεί μεθοδικά ώστε να συμμετάσχει στον πυρήνα των χωρών που θα σχηματίσουν το κέντρο αποφάσεων της Ευρωπαϊκής
Ένωσης στον 21° αιώνα. Εργάστηκε σκληρά για τον αναπροσανατολισμό της ελληνικής εξωτερικής πολιτικής προς αυτή την κατεύθυνση, γιατί πίστευε στο όραμα της ενωμένης Ευρώπης, αλλά και σε μια Ελλάδα ισχυρή και ανοικτή στους νέους ορίζοντες, χωρίς τα σύνδρομα του μικρού και ανάδελφου κράτους, που τόσο πολύ μας στοίχισε στο παρελθόν. Έφυγε σε μια στιγμή που η παρουσία του ήταν γεμάτη υποσχέσεις. Γιατί ο Γιάννος Κρανιδιώτης υπήρξε πάνω απ\' όλα οραματιστής. Μας έδινε δύναμη ότι όσο δύσκολοι και αν ήταν οι στόχοι, θα μπορούσαμε να τους πετύχουμε. Μπορούσε να δει μακριά, να θέτει δύσκολους και φιλόδοξους στόχους και να διαμορφώνει αναγκαίες πολιτικές για να τους πετύχει.
19. Ακόμα και όταν η περιρρέουσα ατμόσφαιρα δεν συγχρονιζόταν με την δική του σκέψη, και οι συνθήκες ήταν δύσκολες και προβληματικές, δεν οπισθοχωρούσε. Πάντα όμως με ρεαλισμό, προσαρμοστικότητα, χωρίς ιδεοληψίες, χωρίς αγκυλώσεις. Με όραμα την ισχυρή Ελλάδα, ισότιμο εταίρο στην Ευρώπη. Με όραμα μια Κύπρο, πλήρες μέλος της Ευρωπαϊκής Ένωσης.
20. Μπορώ να πω ανεπιφύλακτα ότι ο Γιάννος Κρανιδιώτης ήταν μπροστά από την εποχή του. Ήταν από τους πρώτους πραγματικά ευρωπαϊστές πολιτικούς. Πίστευε σε μια ενωμένη Ευρώπη των πολιτών, σε μια κοινωνική Ευρώπη, σε μια πολυπολιτισμική Ευρώπη. Σε μια Ευρώπη, με ουσιαστικό ρόλο στο διεθνές γίγνεσθαι, με πολιτική προσωπικότητα.
21. Είμαι βέβαιος ότι, αν ο Γιάννος Κρανιδιώτης ήταν σήμερα μαζί μας, θα ήταν μπροστάρης στον αγώνα να βγει η Ευρώπη από τη θεσμική και πολιτική κρίση και να προχωρήσει με πιο γοργά βήματα στο δρόμο της ολοκλήρωσης.
22. Η Κύπρος: η ιδιαίτερη πατρίδα του. Ήταν το πάθος του. Η εμμονή του. Τον πονούσε πολύ το πρόβλημά της. Βρισκόταν σε μια συνεχή εγρήγορση, ψάχνοντας να βρει με κάθε τρόπο πώς θα έβγαινε το Κυπριακό από το τέλμα, πώς θα δημιουργούνταν οι προϋποθέσεις για να γίνει η Κύπρος πλήρες μέλος της Ένωσης και να δοθεί τέλος στην κατοχή του νησιού.
23. Διείδε από νωρίς ότι η ευρωπαϊκή προοπτική μπορούσε να αποτελέσει καταλύτη στην επίλυση του Κυπριακού. Ήταν η οδός, όπως το έλεγε ο ίδιος, για να απελευθερώσει την Κύπρο από την ομηρία τής κατοχής. Και βέβαια, δικαιώθηκε για τη διορατικότητά του, με την είσοδο της Κυπριακής Δημοκρατίας στην Ευρωπαϊκή Ένωση χωρίς όρους και υποσημειώσεις .
24. Μέσα από τις παρακαταθήκες που μας άφησε, ο Γιάννος Κρανιδιώτης, είναι μαζί μας στο δύσκολο αγώνα για την επίλυση του Κυπριακού. Σήμερα που έχουμε να αντιμετωπίσουμε πολλαπλές προκλήσεις στο εσωτερικό αλλά και σε διεθνές και ευρωπαϊκό επίπεδο, σήμερα οι επισημάνσεις του Γιάννου Κρανιδιώτη αποκτούν μια πρόσθετη επίκαιρη αξία:
«Η πορεία, έλεγε, είναι μια πορεία βήμα προς βήμα που απαιτεί ψυχραιμία, μετριοπάθεια, επιμονή, εμμονή και υπομονή στους στόχους μας, ώστε να δούμε σύντομα ξανά μια Κύπρο ενωμένη, κυρίαρχη, με το λαό της να ζει ειρηνικά και ευτυχισμένα στις πατρογονικές του εστίες».
25. Μαζί με τον πρέποντα έπαινο για τη ζωή και το έργο του, στη μνήμη ενός επιφανούς Κύπριου και Έλληνα και ενός διαπρεπούς πολιτικού, είναι καθήκον μας να επιβεβαιώσουμε, και εδώ σήμερα, ότι συμμεριζόμαστε και κάνουμε πράξη τα λόγια και τα έργα του, αγωνιζόμενοι για μια Κύπρο απαλλαγμένη από τη κατοχή, ενωμένη και πλήρες μέλος της Ευρωπαϊκής Οικογένειας.
26. Σήμερα που έχει γίνει πλέον, κοινή συνείδηση ότι, η ένταξη της Κύπρου στην Ευρωπαϊκή Ένωση αποτελεί τη μόνη αξιόπιστη και ασφαλή πρόταση που μπορεί να λειτουργήσει καταλυτικά για μια δίκαιη και βιώσιμη λύση, το έργο του Γιάννου Κρανιδιώτη δικαιώνεται.
27. Και αν σήμερα το Κυπριακό παρά τη στασιμότητα, λόγω της αδιαλλαξίας της τουρκικής πλευράς, έχει συγκεντρώσει το διεθνές ενδιαφέρον και έχει εμπλέξει ως σημαντική συνιστώσα την Ευρωπαϊκή Ένωση, ταυτόχρονα με τα Ηνωμένα Έθνη, αυτό το οφείλουμε σε πολύ μεγάλο βαθμό στο Γιάννο Κρανιδιώτη.
28. Το όραμα του Γιάννου Κρανιδιώτη για την Ελλάδα, την Κύπρο και τον Ελληνισμό παραμένει διαχρονικό και επίκαιρο όσο ποτέ. Η Κύπρος χρειάζεται μια ισχυρή Ελλάδα, όπως και η Ελλάδα χρειάζεται μια ισχυρή Κύπρο στο πλάι της και στην Ευρωπαϊκή Ένωση. Ελλάδα και Κύπρος, δεν έχουμε μόνο αυτούς τους ισχυρούς δεσμούς που μας ενώνουν, Ελλάδα και Κύπρος, είναι πλέον και ισότιμοι εταίροι στην Ευρωπαϊκή Ένωση.
29. Σε όλους εμάς, που σήμερα τιμούμε τους αγώνες και την προσφορά του, δεν μένει παρά να προσπαθήσουμε να τηρήσουμε τις παρακαταθήκες του. Ο δρόμος είναι μακρύς και δύσκολος. Όμως, όσο ανηφορικός και δύσβατος είναι ο δρόμος, είμαστε υποχρεωμένοι να περπατήσουμε με αποφασιστικότητα, με πίστη για το επιδιωκόμενο αποτέλεσμα και έχοντας πάντα στο νου ότι η διατήρηση της ενότητας Ελλάδας και Κύπρου, την οποία ο ίδιος διακήρυξε με λόγους και έργα, αποτελεί όχι μόνο την καλύτερη αλλά ίσως και τη μοναδική εγγύηση για την τελική δικαίωση.
30. Στο σημείο αυτό, επιτρέψτε μου να διαβεβαιώσω, για μια ακόμη φορά, για την αταλάντευτη συστράτευση και τη διαρκή συμπόρευση Ελλάδος - Κύπρου στη προσπάθεια για την επίλυση του πολιτικού προβλήματος της Μεγαλονήσου. Η συμπόρευση αυτή, ο διαρκής και στενός συντονισμός Ελλάδας-Κύπρου αποτελούν εχέγγυα για τη διασφάλιση μιας λύσης δίκαιης, βιώσιμης, λειτουργικής και μόνιμης. Η ομόπνοη διάθεση όλων των Ελλήνων, της πολιτειακής, της πολιτικής ηγεσίας και ολόκληρου του ελληνικού λαού, για συμπαράσταση στον Ελληνισμό της Κύπρου, στη δύσκολή και κοπιώδη πορεία προς την επίλυση του πρώτιστου αυτού εθνικού μας ζητήματος, ήταν, είναι και θα παραμείνει, ολόψυχη, ολόπλευρη, απαρασάλευτη και ανιδιοτελής.
31. Η ζωή, το έργο και η μνήμη του Γιάννου Κρανιδιώτη θα αποτελούν για όλους μας, σταθερή πηγή έμπνευσης για τη συνέχιση ενός αγώνα που δεν έχει ακόμα δικαιωθεί και ταυτόχρονα ένα πρότυπο αγνού Έλληνα πατριώτη.
ΑΙΩΝΙΑ ΤΟΥ Η ΜΝΗΜΗ
Ομιλία του Πρέσβη της Ελλάδος κ. Βασίλη Παπαιωάννου στο Μνημόσυνο Γιάννου Κρανιδιώτη
Ιερός Ναός Αγίου Ιωάννη Λευκωσίας 9/09/2012
Από το Γραφείο Ενημερώσεως και Επικοινωνίας της Εκκλησίας της Κύπρου.
