Προσφώνηση τού Αρχιεπισκόπου Κύπρου
προς τον Πατριάρχη Μόσχας και πασών των Ρωσιών
κύριο κύριο Κύριλλο.
Συνοδικό τής Ιεράς Αρχιεπισκοπής
Παρασκευή 8 Ιουνίου 2012
Μακαριώτατε, Σεβασμιώτατοι και Θεοφιλέστατοι Άγιοι Αδελφοί,
« Ευλογητός ο Θεός και πατήρ τού Κυρίου ημών Ιησού Χριστού» (Εφεσίους 1,1) διότι « κατά τον πλούτον τής χάριτος αυτού, ής επερίσσευσεν εις ημάς» ( Εφεσίους 1, 7-8) μάς αξιώνει σήμερα τής ύψιστης αυτής τιμής να έχουμε στους κόλπους τής αγάπης μας τον λίαν περιπόθητο Αδελφό Πατριάρχη Μόσχας και πασών των Ρωσιών κύριο Κύριλλο καθώς και τα αγαπητά Μέλη τής Συνοδίας Αυτού.
Δια τούτο αγάλλεται και χαίρει η Εκκλησία τού Αποστόλου Βαρνάβα, Μακαριώτατε, σήμερα, διότι στο σεπτό πρόσωπο τής Υμετέρας πολυσεβάστου Μακαριότητας και στα πρόσωπα των Μελών τής συνοδίας Σας, υποδεχόμαστε την αδελφή Εκκλησία τής Ρωσίας.
Η παρουσία Σας στην αγιοτόκο νήσο μας συντελεί, ώστε με ιερή συγκίνηση και νοσταλγία να αναπολούμε τις πνευματικές συγκινήσεις και θρησκευτικές ανατάσεις, που τόσο έντονα βιώσαμε κατά την ειρηνική επίσκεψή μας στη φιλόξενη χώρα Σας το 2008.
Η επίσκεψή μας εκείνη μάς παρέσχε τη δυνατότητα να γνωρίσουμε εκ του σύνεγγυς τους αγώνες για την Ορθοδοξία μας και τις εκατόμβες των θυσιών τής μαρτυρικής και αγωνιστικής Εκκλησία Σας.
Αναλογιστήκαμε, με βαθύτατο θαυμασμό, την οδύνη, τις διώξεις, τις δολοφονίες και τις κακουχίες τις οποίες «δια πυρός και ύδατος» διήλθατε κατά την εβδομηκοντάχρονη περίοδο τού άθεου κομμουνιστικού καθεστώτος.
Και δοξάσαμε τον Θεό διότι δια μία ακόμη φορά μέσα μας επαληθεύτηκε η διακήρυξη τού Ιωάννου τού Χρυσοστόμου ότι η Εκκλησία κλυδωνίζεται μεν, αλλά δεν καταποντίζεται. Η Εκκλησία πολεμουμένη πάντοτε νικά.
Σταθήκαμε με θαυμασμό μπροστά από τα υπέροχα μνημεία τής λατρείας Σας, τα οποία δια μέσου των αιώνων διαλαλούν τον χριστιανικό Σας πολιτισμό και τα οποία υπήρξαν ο πνευματικός καρπός τής αγάπης και τής ευσέβειας τού Ρωσικού λαού προς την αγλαόκαρπη Ορθοδοξία μας.
Σε κάθε μας επίσκεψή στα σεβάσμια προσκυνήματά Σας, νοιώθαμε και βιώναμε ως τα τρίσβαθα τής ψυχής μας την ευωδία και την αύρα τής αγιότητας των μαρτύρων Σας να δροσίζει και να αναψύχει τις καρδιές μας, αφού τους νοιώθαμε και ως δικούς μας.
Το μεγαλείο τής πίστεώς μας Μακαριώτατε έγκειται σε τούτο. Η Ορθοδοξία και ως διαχρονική έννοια και προ παντός ως βίωμα ζωής υπερβαίνει τις έννοιες τού κράτους και του έθνους, γίνεται παγκόσμια και ως δρόσος Αερμών εισχωρεί με απαλότητα στις ψυχές μας, τις δροσίζει, τις καλλιεργεί, τις συναρπάζει και τις ανάγει στις αιθέριες σφαίρες της πνευματικότητας.
Η αγιαστική εκείνη αύρα, νοιώθουμε να διασχίζει την απεραντοσύνη τής ρωσικής γης, να διαπερνάει τον Εύξεινο Πόντο και το Αιγαίο πέλαγος, να καταφθάνει στη θαλασσοφίλητη νήσο μας και να ευφραίνει και πάλι κατά τρόπο έντονα χριστιανικό και μυρόβλητο τις ψυχές μας.
Δια τούτο δεν θα ήταν υπερβολή, εάν μετά τού Αποστόλου των Εθνών και ιδρυτή τής Εκκλησίας μας, επαναλαμβάναμε και εμείς, κατά την επίσημη αυτή ώρα, με σκιρτώσα και αγαλλόμενη καρδία ότι « υπερπερισσευόμεθα τη χαρά» ( Β΄ Κορ. 7, 4) έχοντες στο μέσο μας την Υμετέρα λίαν πεφιλημένη Μακαριότητα με την Τίμια Συνοδία Σας στην καθέδρα μας.
Αλλά και πέραν τής χαράς αυτής, η παρουσία Σας ανάμεσά μας αποτελεί τρανή απόδειξη τής έκπαλαι αδελφικής ενότητας των Εκκλησιών μας και των στενότατων σχέσεων αγάπης, σύμπνοιας και αλληλοσυμπαράστασης, που ήδη κατεγράφησαν στην ιστορία.
Εμείς, ως Εκκλησία Κύπρου, ομολογούμε με αισθήματα βαθύτατης ευγνωμοσύνης ότι ουχ άπαξ αλλά πολλάκις η Ρωσική Εκκλησία ήλθε αρωγός και συμπαραστάτης στον πολύπαθο λαό μας.
Την ζώσα αδελφική συμπαράσταση και αρωγή τής Ρωσικής Εκκλησίας την βίωσα και προσωπικώς. Ενθυμούμαι με συγκίνηση ότι μετά την απόρριψη του σχεδίου Ανάν από τη συντριπτική πλειονοψηφία τού Κυπριακού λαού, οι επίβουλοι εχθροί μας ήθελαν να το επιβάλουν μέσω τού Συμβουλίου Ασφαλείας, στο οποίο και το υπέβαλαν προς υιοθέτηση.
Τότε παρεκάλεσα ένθερμα τον Πατριάρχη Αλέξιο να παρέμβει προς τον Πρόεδρο Πούτιν και να αντιτάξει Veto στο Συμβούλιο Ασφαλείας, πράγμα το οποίο και έγινε. Με τον τρόπο αυτό απεφεύχθη η επιβολή τού ολέθριου για την Κύπρο σχεδίου Ανάν και σώσαμε την κρατική μας οντότητα και υπόσταση.
Για την έμπρακτη και τόσο τελεσφόρα εκείνη συμπαράσταση τής Ρωσικής Εκκλησίας εκφράζω από την επίσημη αυτή θέση, και πάλιν, από μέσης καρδίας, τις ευγνώμονες ευχαριστίες τής Κυπριακής Εκκλησίας και τού Ποιμνίου αυτής.
Μακαριώτατε,
Η Εκκλησία τής Κύπρου, όπως καλώς γνωρίζετε, είναι μικρή σε μέγεθος, αλλά διαδραμάτισε πρωταγωνιστικό ρόλο όχι μόνο στα όριά της αλλά και στα παγχριστιανικά δρώμενα. Συμμετέσχε σ’ όλες τις οικουμενικές Συνόδους με διακεκριμένους ιεράρχες, όπως τον άγιο Σπυρίδωνα και τον άγιο Επιφάνιο, οι οποίοι αντέστησαν σθεναρώς κατά των αιρέσεων και συνέβαλαν τα μέγιστα στη διατύπωση των δογμάτων.
Παράλληλα, στη μακραίωνα ιστορική της πορεία, διαδραμάτισε και ρόλο εθνικοϊστορικό. Λόγω τής εξαιρετικής γεωστρατηγικής της θέσεως οι κατακτητές διαδέχονταν ο ένας τον άλλο. Μακρές και ασέληνες ήταν οι μέρες που βίωσε ο λαός μας.
Η Εκκλησία, ως ο μοναδικός διαχρονικός θεσμός που υπήρχε, ανέλαβε όχι μόνο το ρόλο τής πνευματικής του σωτηρίας αλλά και τής εθνικής του καθοδήγησης. Ως πραγματική Μητέρα τον γαλούχησε, τον παραμύθισε και τον κράτησε ριζωμένο στη γη των πατέρων του. Και τα κατάφερε, ώστε το νησί αυτό να το κρατήσει ελληνικό και χριστιανικό.
Πολύ εύστοχα ο βαθύς γνώστης τής Ιστορίας τής Εκκλησίας τής Κύπρου Ιωάννης Χάκκετ απεφάνθη επιγραμματικά:
Η Κυπριακή Εκκλησία διατήρησε τη λυχνία τής Πατρίδας και τής Ορθοδοξίας σταθερά άσβηστη και εις χρόνους, κατά τους οποίους χωρίς την Εκκλησία η λυχνία αυτή θα είχε προ πολλών αιώνων σβηστεί…»
Τον ίδιο ιστορικό ρόλο επιθυμεί να διαδραματίσει και σήμερα. Θεωρεί ύψιστο και συνάμα ιστορικό της χρέος, που συνάδει απόλυτα με τις παραδόσεις της και την αποστολή της, να είναι στην εμπροσθοφυλακή τού αγώνα μας για τη σωτηρία τής Πατρίδας μας!
Όπως γνωρίζετε Μακαριώτατε, η Κύπρος μας από το 1974 υπέστη μία βάρβαρη εισβολή. Παρόμοια με εκείνη που υπέστη και η δική Σας Πατρίδα από τους Ναζί τον Ιούνιο τού 1941. Η Τουρκία δια της δυνάμεως των όπλων κατέλαβε το 38% τού εδάφους μας, εξεδίωξε δια τής βίας από τις πατρογονικές του εστίες όλο τον χριστιανικό πληθυσμό και επέβαλε πολιτική εθνικού ξεκαθαρίσματος.
Νοιώθουμε βαθύτατη οδύνη διότι πέραν των άλλων εγκλημάτων και φρικωδών καταστροφών που οι Τούρκοι επέφεραν στη δύσμοιρη πατρίδα μας, κατέστρεψαν τα ιερά και τα όσιά μας.
Επί πλέον σύλησαν ανενδοιάστως τους εκκλησιαστικούς μας θησαυρούς. Κατά τρόπο εγκληματικό και βάρβαρο αποτοίχισαν ακόμη και ψηφιδωτά ή αγιογραφίες, τις οποίες πώλησαν στο εξωτερικό.
Η Εκκλησία Κύπρου, μετά από επίμονες και συντονισμένες προσπάθειες, μπόρεσε να επαναπατρίσει τα ψηφιδωτά τής Παναγίας τής Κανακαριάς και εσχάτως τις αγιογραφίες τού αγίου Ευφημιανού Λύσης, τις οποίες με συγκίνηση και υπερηφάνεια εκθέτουμε δίπλα στο Βυζαντινό μας Μουσείο.
Μακαριώτατε,
Εσχάτως η Ιερά Σύνοδος αποφάσισε να σμικρύνει τις ιερές Μητροπόλεις και να επαναφέρει τον αριθμό των Επισκοπών, όπως ήταν κατά την αρχαιότητα, πριν από την κατάργησή τους από τους Λατίνους.
Δια τούτο σήμερα η Εκκλησία Κύπρου αποτελείται συνολικά από δεκατέσσερις Μητροπόλεις και Επισκοπές. Με τον τρόπο αυτό ο κάθε Επίσκοπος βρίσκεται πια πλησίον τού ποιμνίου του και εμπνέει αυτό, γνωρίζει και γνωρίζεται υπ’ αυτού και το καθοδηγεί με στοργή και αγάπη εις νομάς σωτηρίους, ως ο Ποιμήν ο καλός.
Μακαριώτατε,
Ο ευσεβής κυπριακός λαός, όπως και στο παρελθόν, έτσι και σήμερα, στρέφει ελπιδοφόρα τα βλέμματα του προς την ομόδοξη αδελφή εκκλησία τής Ρωσίας, τής οποίας η Χάρις τού Θεού Σάς αξιώνει να προΐστασθε, όπως συνεχίσετε να έρχεσθε αρωγοί στον αγώνα, τον οποίο για τριάντα και οκτώ συναπτά έτη διεξάγει για απελευθέρωση των κατεχομένων εδαφών του και για αποκατάσταση των Ανθρωπίνων του Δικαιωμάτων.
Γι’ αυτό από τα βάθη τής ψυχής μας Σάς παρακαλούμε να μεταφέρετε με ένθερμο τρόπο προς την κυβέρνηση και τον λαό Σας τον πόνο τού λαού μας και τον πόθο του για επικράτηση τής Ελευθερίας, τής Δικαιοσύνη και τής αποκατάστασης των Ανθρωπίνων του Δικαιωμάτων. Σάς παρακαλούμε να συνεχίσετε να είστε πρεσβευτές των δικαίων αιτημάτων μας και παράλληλα να προσεύχεσθε προς τον Κύριο τής Αγάπης και τής Δικαιοσύνης για την κατίσχυση και στη μικρή μας Πατρίδα, τόσο των Ανθρωπίνων μας Δικαιωμάτων όσο και των ουράνιων αξιών τής ζωής, που μάς παρέδωσε δια τής Σταυρικής Θυσίας και τής Αναστάσεως ο Κύριος τής Δόξης.
Μακαριώτατε,
γηθοσύνως και «υπερπερισσεύοντες τη χαρά» ( Β΄ Κορ. 7, 4), λόγω τού ευκλεούς γεγονότος ότι έχουμε στο μέσο τής αγάπης μας την Υμετέρα λίαν πεφιλημένη και περιπόθητη Μακαριότητα, με τα Μέλη τής Τιμίας Συνοδία Σας, στην καθέδρα μας, εκφράζουμε και πάλι το: ως εύ παρέστητε στην αγιοτόκο Νήσο μας.