Δημοσιεύτηκε: Αύγουστος 25. 2011 12:09
Η αγία Μαρίνα και η Κύπρος
Η αγία μεγαλομάρτυς Μαρίνα καταλαμβάνει σημαντική θέση στη λαϊκή ευσέβεια των Κυπρίων και θεωρείται προστάτιδα των παιδιών. Η αγία είναι ιδιαίτερα δημοφιλής στην Κύπρο -μετά την Παναγία και τον άγιο Γεώργιο- αφού ναοί αφιερωμένοι σε αυτή βρίσκονται διάσπαρτοι σε ολόκληρο το νησί. Εγκωμιαστικούς λόγους προς τιμήν της αγίας Μαρίνας έγραψαν ο πατριάρχης Κωνσταντινουπόλεως Γρηγόριος ο Κύπριος και ο άγιος Νεόφυτος ο Έγκλειστος.
Ο ναός της Αγίας Μαρίνας Αυλώνας
Ένα από τα σημαντικά κέντρα τιμής της αγίας Μαρίνας στη βορειοδυτική Κύπρο είναι και ο κατεχόμενος, σήμερα, ομώνυμος ναός του χωριού Αυλώνα. Ο μεσαιωνικός ναός της Αγίας Μαρίνας έχει βεβηλωθεί και λεηλατηθεί από τους Τούρκους εισβολείς, οι οποίοι τον έχουν μετατρέψει σε τζαμί. Η τύχη των τοιχογραφιών που διακοσμούσαν τον ναό είναι άγνωστη. Η Αυλώνα σήμερα είναι απροσπέλαστη γιατί βρίσκεται σε στρατοκρατούμενη περιοχή.
Η εικόνα της αγίας Μαρίνας Αυλώνας
Το 1974, κατά τη διάρκεια της τουρκικής εισβολής ο ιερέας του κατεχόμενου σήμερα ναού της Αγίας Μαρίνας στην Αυλώνα παπά Χαράλαμπος Κυριάκου (1900-1990) διέσωσε μεταξύ άλλων κειμηλίων του ναού και τη θαυματουγή εικόνα της αγίας Μαρίνας, έργο του 19ου αιώνα.
Στην εικόνα η αγία Μαρίνα εικονίζεται σε νεαρή ηλικία, ολόσωμη και μετωπική. Ο ανώνυμος ζωγράφος της εικόνας ακολουθεί την τεχνοτροπία του Ιωάννου Κορνάρου του Κρητός. Δεν χρησιμοποιεί τον παραδοσιακό εικονογραφικό τύπο της αγίας με τα κόκκινα ενδύματα, αλλά καινοτομεί χρησιμοποιώντας προφανώς ενδύματα εποχής διακοσμημένα με άνθη. Η μορφή της αγίας παρουσιάζεται επίπεδη και δεν αποδίδεται ο όγκος του σώματος.
Η εικόνα φυλάσσεται προσωρινά στο ναό του Αγίου Χαραλάμπους στη Δένεια και είναι τοποθετημένη σε ειδικό προσκυνητάρι-θρονί, το οποίο έχουν κατασκευάσει οι πρόσφυγες από την Αυλώνα.
Λιτανεύοντας την εικόνα της αγίας Μαρίνας Αυλώνας, με την ελπίδα της επιστροφής...
Σύμφωνα με πληροφορίες του π. Κυριακού Παπαγιάννη μία εβδομάδα πριν από την εορτή της αγίας στις 17 Ιουλίου, η εικόνα μεταφέρεται στο παρεκκλήσιο του Αγίου Νεκταρίου στο Πολυδύναμο Κέντρο της Μητροπόλεως Μόρφου στην Ευρύχου.
Εκεί γίνεται δέηση από τον π. Μενέλαο Βαλανά, ο οποίος στη συνέχεια παραδίδει την εικόνα στους πρόσφυγες από την Αυλώνα. Ακολούθως, με πομπή και πεζή οι Αυλωνίτες μεταφέρουν την εικόνα στον βυζαντινό ναό των Αγίων Βαρνάβα και Ιλαρίωνος στην Περιστερώνα σε απόσταση περίπου 20 χιλιομέτρων.
Η εικόνα παραμένει στον ναό της Περιστερώνας για προσκύνημα από τους πρόσφυγες Αυλωνίτες που διαμένουν στην κοινότητα καθώς και άλλους πιστούς. Στις 16 Ιουλίου, παραμονή της εορτής, η εικόνα μεταφέρεται στο ναό της Παναγίας στο Ακάκι, όπου τελείται πανηγυρικός αρχιερατικός εσπερινός χοροστατούντος του Πανιερωτάτου Μητροπολίτου Μόρφου κ. Νεοφύτου.
Η εικόνα της αγίας Μαρίνας στο Πολιτιστικό Ίδρυμα Τραπέζης Κύπρου
Για πρώτη φορά μετά το 1974 η Ιερά Μητρόπολις Μόρφου παρουσιάζει συγκεντρωμένα τα κειμήλια των προσφύγων για να τονώσει την ελπίδα και τη βεβαιότητα της επιστροφής στην κατεχόμενη γη μας σε ένα χώρο όχι τυχαίο, στο Πολιτιστικό Ίδρυμα Τραπέζης Κύπρου, που πρωταρχικό σκοπό έχει την διάσωση και την προβολή της μακραίωνης ελληνικής κληρονομιάς του τόπου.
Η εικόνα της αγίας Μαρίνας και τα διασωθέντα κειμήλια από την Αυλώνα εκτίθενται στο Πολιτιστικό Ίδρυμα Τραπέζης Κύπρου -στο κτήριο Φανερωμένης στην παλιά Λευκωσία- στην σημαντική έκθεση Η Μόρφου ως Θεομόρφου, του χθές, του σήμερα και του αύριο που συνδιοργανώνουν το Πολιτιστικό Ίδρυμα Τραπέζης Κύπρου και η Ιερά Μητρόπολις Μόρφου από τις 22 Μαρτίου έως και τις 11 Σεπτεμβρίου 2011.
Στα προσφυγικά κειμήλια από την Αυλώνα περιλαμβάνονται οι εικόνες των αγίων Συμεώνος του Στυλίτου (1730), η εικόνα του Ιωάννου του Θεολόγου (18ος αιώνας), ασημένια εξαπτέρυγα και τάματα, συγκεκριμένα σταυροί που έγιναν από ασημένια νομίσματα της περιόδου της Αγγλοκρατίας.
Κείμενο:
Δρ Χριστόδουλος Α. Χατζηχριστοδούλου
Αρχαιολόγος
Έφορος Πολιτιστικού Ιδρύματος Τραπέζης Κύπρου
