Δημοσιεύτηκε: Φεβρουάριος 21. 2011 09:31
Έντονη υπήρξε η αντίδραση του Μητροπολίτη Σασίμων Γενναδίου και των άλλων Ορθοδόξων Μελών της Εκτελεστικής Επιτροπής του Παγκοσμίου Συμβουλίου Εκκλησιών για την μη ισοζυγισμένη και σχεδόν ανύπαρκτη συμμετοχή Ορθοδόξων μεταξύ των Ομιλητών της προετοιμαζόμενης Οικουμενικής Διάσκεψης Ειρήνης η οποία θα συγκληθεί τον ερχόμενο Μάιο στο Κίνγκστον της Τζαμάικας.
Η συζήτηση έλαβε χώρα εντός των πλαισίων των εργασιών της τακτικής συνελεύσεως της Εκτελεστικής Επιτροπής του Παγκοσμίου Συμβουλίου Εκκλησιών (ΠΣΕ) στην έδρα του Οικουμενικού Κέντρου στη Γενεύη που διεξήχθησαν από τις 14-15 Φεβρουαρίου. Η Εκτελεστική Επιτροπή συνέρχεται δις του έτους. Από τις 16-23 Φεβρουαρίου θα ακολουθήσουν οι εργασίες της Κεντρικής Επιτροπής του Διεκκλησιαστικού Οργανισμού, η οποία συνέρχεται ανά δέκα οκτώ μήνες. Την Εκκλησία Κύπρου και στα δύο αυτά σώματα εκπροσωπεί ως μέλος ο Πανιερώτατος Μητροπολίτης Κωνσταντίας – Αμμοχώστου Βασίλειος. Άλλοι Ορθόδοξοι εκπρόσωποι στην Εκτελεστική Επιτροπή, επί συνόλου 25 μελών, είναι ο Μητροπολίτης του Οικουμενικού Πατριαρχείου Σασίμων Γεννάδιος, μέλος του Προεδρείου, ο Μητροπολίτης Βολοκολάμσκ Ιλαρίων, της Ρωσικής Εκκλησίας κ.ά. Στην Κεντρική Επιτροπή, περίπου 150 εκπρόσωποι, εκπροσωπείται σχεδόν το σύνολο των Ορθοδόξων Εκκλησιών. Μερικές μάλιστα Ορθόδοξες Εκκλησίες με περισσότερους του ενός εκπροσώπων.
Αν και τα δύο αυτά σώματα ασχολούνται κατά κανόνα με οργανωτικά ζητήματα του ΠΣΕ, εν τούτοις, η χρονική περίοδος συγκλήσεως τους καθίσταται σημαντική ένεκα των τρεχόντων πολιτικών εξελίξεων, όπως οι εξεγέρσεις λαών για δημοκρατική διακυβέρνηση των χωρών τους (Τυνησία, Αίγυπτος κ.λπ.), επιθέσεις εναντίον των Χριστιανών (Κύπρος, Αίγυπτος), ή ακόμα και ένεκα των οικολογικών καταστροφών από ακραία φυσικά φαινόμενα και της διεθνούς οικονομικής κρίσεως που επηρεάζει τη ζωή και των Εκκλησιών.
Το περιεχόμενο των συζητήσεων στα πλαίσια των εργασιών της Εκτελεστικής Επιτροπής επηρεάσθηκε από τα γεγονότα αυτά και αναμένεται ότι το ίδιο και σε μεγαλύτερο βαθμό θα συμβεί και κατά τη διάρκεια των εργασιών της Κεντρικής Επιτροπής τις επόμενες ημέρες.
Διαπιστώνεται ότι στη συνείδηση των Δυτικών Χριστιανών αυξάνει η πεποίθηση της μεγαλύτερης και εντονότερης συμπαραστάσεως των Χριστιανικών μειονοτήτων που ζουν μέσα σε μουσουλμανικά περιβάλλοντα.
Βεβαίως, ο Γενικός Γραμματέας Δρ. Olav Tveit, περιέγραψε αδρομερώς τον κατά την δική του αντίληψη ρόλο του ΠΣΕ, ο οποίος συνοψίζεται στην αναζήτηση της ενότητας των Εκκλησιών. Αυτό το σκοπό εξυπηρετούν τα διάφορα θεολογικά και κοινωνικά προγράμματα που αναπτύσσει το ΠΣΕ.
Τα δύο αυτά σώματα, στη διάρκεια των εργασιών τους, θα ασχοληθούν επίσης διεξοδικά με την προετοιμαζόμενη Διάσκεψη Ειρήνης, που θα συγκληθεί από τις 17-25 Μαΐου το 2011 στο Κίνγκστον της Τζαμάικας, όπως και με την Γενική Συνέλευση του Παγκοσμίου Συμβουλίου που θα συγκληθεί τον Οκτώβριο του 2013 στη Νότιο Κορέα. Ήδη τα μέλη της Εκτελεστικής Επιτροπής ενημερώθηκαν για τη πορεία και το στάδιο των προετοιμασιών αυτών και εντός αυτών των πλαισίων προκλήθηκε η ανωτέρω αντίδραση από Ορθοδόξου πλευράς. Άλλο θέμα, το οποίο προκάλεσε την αντίδραση των Ορθοδόξων μελών ήταν η πρόταση για εισδοχή δύο νέων μελών Εκκλησιών. Ο Μητροπολίτης Κωνσταντίας τόνισε ότι κάποτε το ΠΣΕ πρέπει να συμβάλει και κατά τον αντίθετο τρόπο στην ενότητα των Εκκλησιών εφαρμόζοντας την αρχή της εκπροσωπήσεως από άλλες ομόδοξες Εκκλησίες, δίδοντας συγχρόνως το μήνυμα ότι δεν αποδέχεται το συνεχή κατακερματισμό των χριστιανών με το να κάνει αποδεκτές μικρές ομάδες ως μέλη.
Στο περιθώριο των εργασιών της Εκτελεστικής Επιτροπής έγιναν και τα εγκαίνια εκθέσεως φωτογραφίας από τη ζωή των Ορθοδόξων Εκκλησιών. Στα εγκαίνια παρέστη και χαιρέτισε ο Μητροπολίτης Ελβετίας Ιερεμίας και ο Επίσκοπος Λαμψάκου Μακάριος η δε χορωδία της Γαλλοφώνου Ενορίας της Γενεύης έψαλλε σειρά από ορθόδοξους ύμνους.
Ο Μακαριώτατος Αρχιεπίσκοπος Αλβανίας στο κήρυγμά του επί τη ευκαιρία της ενάρξεως των εργασιών της Κεντρικής Επιτροπής του Παγκοσμίου Συμβουλίου Εκκλησιών, που άρχισαν στις 16 Φεβρουαρίου και θα συνεχίσουν μέχρι τις 22 Φεβρουαρίου 2011, τόνισε μεταξύ άλλων και τα ακόλουθα.
«Από την αρχική της ανάπτυξη, η Χριστιανική σκέψη ταυτίζει την ειρήνη με τη δικαιοσύνη. Η ειρήνη και η δικαιοσύνη εναγκαλίζονται η μία την άλλη (Ψαλμ. 85:10). Ειλικρινής αναζήτηση της ειρήνης σε αμφότερα τα επίπεδα, τοπικό και παγκόσμιο σημαίνει την επιθυμία αγώνα για τη δικαιοσύνη. Ένας άδικος κόσμος δεν μπορεί να είναι ειρηνικός. Σήμερα η ειρήνη και η δικαιοσύνη έχουν ένα άλλο όνομα: την ανάπτυξη. Όλοι εμείς, όλες οι Εκκλησίες μπορούν και πρέπει να συμβάλουν στην ανάπτυξη των φτωχών περιοχών. Η φτώχεια παραμένει η χειρότερη μορφή βίας. Όταν λαοί, κοντά η μακριά από εμάς, στερούνται των βασικών αγαθών επιβίωσης, δεν είναι παράξενο ότι στρέφονται προς άλλα μέσα και υιοθετούν ακραίες θρησκευτικές επιλογές όσον αφορά τη ζωή και το θάνατο».
Ο Μακαριότατος τόνισε ότι η ειρήνη είναι δώρο Θεού και ότι ο Χριστός είναι η «ειρήνη ημών». Όμως, η ειρήνη δεν είναι μία έννοια ουδέτερη των καταστάσεων που επικρατούν στον κόσμο. Δεν μπορεί να είναι ανεξάρτητη από τη δικαιοσύνη. Χωρίς δικαιοσύνη δεν μπορεί να υπάρχει ειρήνη. Όλοι καλούμαστε να γίνουμε «συνεργοί ειρήνης» με τον Θεό, όμως, επί παραδείγματι, η φτώχεια παραμένει η βάση για τη δημιουργία συνθηκών αναστατώσεων και συγκρούσεων στον κόσμο και βίας. Οι Εκκλησίες έχουν καθήκον, αντιμετωπίζοντας τις κοινωνικές καταστάσεις, να συμβάλουν στην υπόθεση της ειρήνης στον κόσμο για να επικρατήσει η ειρήνη της βασιλείας του Θεού στον κόσμο.
Το πρόγραμμα των εργασιών περιλαμβάνει πολλά θέματα, τα οποία θα περιληφθούν στις δραστηριότητες του Συμβουλίου κατά την επόμενη περίοδο μέχρι και τη Γενική Συνέλευση του Συμβουλίου το 2013. Κατά συνέπεια, η Κεντρική Επιτροπή θα ασχοληθεί για την προετοιμασία δύο κεντρικών γεγονότων: της Παγκόσμιας Διάσκεψης Ειρήνης που θα συγκληθεί από τις 17-25 Μαΐου 2011 στο Κίνγκστον της Τζαμάικα, και τη Γενική Συνέλευση του Παγκοσμίου Συμβουλίου Εκκλησιών στη Νότιο Κορέα το 2013.
Ο πρόεδρος της Κεντρικής Επιτροπής Δρ. Walter Altmann στην έκθεσή του αναφέρθηκε στους προβληματισμούς του σύγχρονου κόσμου και στο πώς οι Εκκλησίες ή και το Παγκόσμιο Συμβούλιο Εκκλησιών μπορούν να συμβάλουν στην αντιμετώπιση των μεγάλων ζητημάτων της ανθρωπότητας. Όπως είναι φυσικό, αναφέρθηκε και στην αποστολή του Συμβουλίου για την ενότητα των Εκκλησιών.
ΑΝΑΔΙΑΡΘΡΩΣΗ ΤΟΥ ΠΑΓΚΟΣΜΙΟΥ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟΥ ΕΚΚΛΗΣΙΩΝ
ΞΕΧΩΡΙΣΤΗ ΣΥΝΑΝΤΗΣΗ ΟΡΘΟΔΟΞΩΝ ΚΑΙ ΑΝΑΤΟΛΙΚΩΝ
Στην πορεία των εργασιών της Κεντρικής Επιτροπής έγινε διεξοδική συζήτηση α) για το συνεχώς μεταβαλλόμενο εκκλησιολογικό τοπίο ένεκα των παρατηρούμενων κοινωνικοπολιτικών και πολιτιστικών αλλαγών και β) για την προτεινόμενη αναδιάρθρωση της οργανωτικής δομής του ΠΣΕ.
(α) Οι παρατηρούμενες αλλαγές στο εκκλησιολογικό τοπίο είναι φαινόμενο παγκόσμιο, έστω και αν σε κάθε περιοχή του κόσμου ή σε κάθε χώρα παρατηρούνται κάποιες ιδιαιτερότητες. Ένεκα τούτου τίθεται το ζήτημα της άμεσης σχέσεως επί κοινωνικού επιπέδου με άλλες θρησκείες, οι οποίες κάνουν την εμφάνισή τους μέσα σε κοινωνικά περιβάλλοντα, κατά κανόνα μέχρι τώρα ομοιογενή, όπως η Ελλάδα, η Κύπρος κ.λπ. Άλλος παράγοντας αλλαγής του εκκλησιολογικού πεδίου είναι οι δραστηριοποίηση κυρίως των Πεντηκοστιανών μέσα σε περιβάλλοντα χριστιανικά με μεσσιανικές υποσχέσεις, όπου παρατηρούνται ομαδικές μεταστροφές.
Οι Εκκλησίες αλλά και το ΠΣΕ γνώριζαν μέχρι τώρα τις δομημένες μορφές «εκκλησιών». Τώρα, η παρουσία των λεγόμενων «χαρισματικών» ομάδων δημιουργεί σοβαρά προβλήματα στη συνοχή των Εκκλησιών και στην ποιμαντική τους διακονία. Εξ άλλου, τα κινήματα αυτά δεν συμμετέχουν στην οικουμενική κίνηση ή σε διμερείς διαλόγους και επομένως η προσηλυτιστική τους δραστηριοποίηση στους κόλπους άλλων Εκκλησιών είναι ανεξέλεγκτη.
Οι οικονομικοί μετανάστες σε κάθε χώρα, επίσης, είναι αιτία των αλλαγών των κοινωνικών θεσμών και των προβλημάτων που δημιουργούνται είτε στην παιδεία, είτε στους χώρους εργασίας, είτε και στην οικογένεια, όπου εργοδοτούνται ξένες οικιακές βοηθοί.
(β) Όσον αφορά τη συζήτηση για την οργανωτική αναδιάρθρωση του Συμβουλίου, αυτή αποσκοπεί αφ’ ενός μεν στην αποτελεσματικότερη λειτουργία του ως οργανισμού, αφ’ ετέρου δε στην εξοικονόμηση χρημάτων. Οι σημερινές δομές κρίνονται ως πολυέξοδες και η οικονομική κρίση επιβάλλει τη λήψη μέτρων.
Μεταξύ των προτεινόμενων αλλαγών είναι η μείωση των μελών της Κεντρικής Επιτροπής από 150 μέλη σε 120 ή και 100 και η ανά διετία σύγκλησή της αντί κάθε δέκα οκτώ μήνες όπως προβλέπεται σήμερα. Ο αριθμός των μελών της Εκτελεστικής Επιτροπής επίσης προτείνεται να μειωθεί από είκοσι οκτώ σε μόνο είκοσι και να αναλάβει περισσότερες αρμοδιότητες διακυβερνήσεως και εφαρμογής των προγραμμάτων του ΠΣΕ. Τα μέλη της Εκτελεστικής θα έχουν θητεία μόνο δύο έτη και θα εκλέγονται, όπως και σήμερα από τα μέλη της Κεντρικής Επιτροπής. Για να επιτευχθεί η κατά αναλογία εκπροσώπηση των Εκκλησιών δυνατόν ένας εκπρόσωπος να είναι εκπρόσωπος περισσοτέρων της μιάς Εκκλησίας, ομολογίας ή περιοχής. Η Γενική Συνέλευση του ΠΣΕ, προτείνεται να συνέρχεται κάθε οκτώ χρόνια. Όλα αυτά, όπως και άλλες προτάσεις είναι ακόμα στο στάδιο της επεξεργασίας και η τελική πρόταση και μορφή θα διαμορφωθεί αφού ληφθούν υπ’ όψη και οι θέσεις των Εκκλησιών.
Οι Εκπρόσωποι των Ορθοδόξων και των Ανατολικών Εκκλησιών στην Κεντρική Επιτροπή του Παγκοσμίου Συμβουλίου Εκκλησιών είχαν ιδιαίτερη συνάντηση χθες (17 Φεβρουαρίου 2011) για να συζητήσουν κοινά θέματα που αφορούν τις δύο οικογένειες Εκκλησιών και τα οποία συζητούνται από την Κεντρική Επιτροπή. Μεταξύ των θεμάτων που συζητήθηκαν είναι (α) η προτεινόμενη αναδιάρθρωση του ΠΣΕ, (β) η συμμετοχή των Ορθοδόξων στην Οικουμενική Διάσκεψη Ειρήνης που θα συνέλθει από τις 17-25 Μαΐου 2011 στο Κίνγκστον της Τζαμάικα, (γ) η ετοιμασίες για την προσεχή Γενική Συνέλευση του Συμβουλίου τον Οκτώβριο του 2013 στη Νότιο Κορέα και (δ) το θέμα της Συνελεύσεως αυτής.
Οι ορθόδοξοι Εκπρόσωποι εξέφρασαν τις απόψεις τους επί των θεμάτων αυτών. Ειδικότερα, για την προτεινόμενη οργανωτική αναδιάρθρωση του ΠΣΕ, ο εκπρόσωπος της Εκκλησίας Κύπρου διερωτήθηκε κατά πόσο με τις προτεινόμενες αλλαγές θα εκμηδενισθούν τα κεκτημένα από την Ειδική Επιτροπή για τη συμμετοχή των Ορθοδόξων Εκκλησιών στο ΠΣΕ και η μη κατάλληλη προετοιμασία μας θα μας φέρει ενώπιον τετελεσμένων με αποτέλεσμα να προσπαθούμε εκ των υστέρων να τα ανατρέψουμε. Είναι φρόνιμο να διαμορφωθεί κοινή άποψη και θέση των Ορθοδόξων για τις προτεινόμενες αλλαγές. Εκείνο στο οποίο θα πρέπει να επιμένουν οι Ορθόδοξοι είναι η διατήρηση της εκκλησιαστικής μορφής του Συμβουλίου. Επ’ αυτού συμφώνησαν και άλλοι Ορθόδοξοι Εκπρόσωποι.
Έγινε επίσης ενημέρωση για την προετοιμαζόμενη Συνάντηση στην Κύπρο (2-9 Μαρτίου 2011) για τη μελέτη του κειμένου της Επιτροπής «Πίστεως και Τάξεως», Η φύση και αποστολή της Εκκλησίας που φιλοξενείται από την Εκκλησία Κύπρου.
