Δημοσιεύτηκε: Σεπτέμβριος 21. 2010 09:27
Δελτίον Τύπου
Ολοκληρώθηκαν οι εργασίες του Θ΄ Διεθνούς Συμποσίου της Διεθνούς Ένωσης Ιστορικών Μουσείων κατά το τριήμερο από 16 έως 18 Σεπτεμβρίου 2010, οι οποίες έλαβαν χώρα στο Γερμανικό Ιστορικό Μουσείο (DHM) στην καρδιά του Βερολίνου. Το θέμα του Συμποσίου ήταν «Διωγμοί, εκτοπισμοί και εθνικές εκκαθαρίσεις και ο ρόλος των εκθεσιακών συλλογών».
Εικοσιένας επιστήμονες από δώδεκα χώρες κλήθηκαν από τη Διεθνή Επιστημονική Επιτροπή του Συμποσίου να παρουσιάσουν τις περιπτώσεις των διωγμών των Γερμανών από την Ανατολική Ευρώπη (Πολωνία, Τσεχία κ.α), των Ιταλών από τη Δαλματία, των Φιλλανδών από την Καρελία, των Ούγγρων από τη Ρουμανία, της γενοκτονίας των Αρμενίων και των φυλών της Ρουάντας, της σύρραξης Πακιστάν και Ινδίας και του εκτοπισμού από τις χώρες της πρώην Γιουγκοσλαβίας. Ειδικά θέματα του Συμποσίου αποτέλεσαν το Μουσείο Σέγκεν στο Λουξεμβούργο, καθώς επίσης η καταστροφή της πολιτιστικής κληρονομιάς και η αρχαιοκαπηλία, ως αποτέλεσμα του εκτοπισμού των Κυπρίων από τις εστίες τους.
Την Κύπρο εκπροσώπησαν στο Διεθνές Συμπόσιο οι βυζαντινολόγοι δρ. Χαράλαμπος Χοτζάκογλου και δρ. Ιωάννης Ηλιάδης, οι οποίοι παρουσίασαν τις ενέργειες που επιτελούν πολιτιστικά Ιδρύματα της Κύπρου σχετικά με το θέμα. Ο Δρ. Ηλιάδης, διευθυντής του Βυζαντινού Μουσείου και Πινακοθήκης του Ιδρύματος Αρχιεπισκόπου Μακαρίου Γ΄ ανέλυσε το θέμα της αρχαιοκαπηλίας στις τουρκοκρατούμενες περιοχές της Κύπρου και πώς το Βυζαντινό Μουσείο παρουσιάζει το θέμα αυτό στους επισκέπτες του. Αναφέρθηκε στα έργα που διέσωσαν οι εκτοπισμένοι, στους θησαυρούς που επαναπατρίσθηκαν από το εξωτερικό, στις ενέργειες εντοπισμού κυπριακών έργων τέχνης σε συλλογές και αγορές του εξωτερικού, στην τεκμηρίωση της κυπριακής προέλευσης των έργων, καθώς επίσης στις προσπάθειες διαφώτισης με εκθέσεις, διαλέξεις, εκπαιδευτικά προγράμματα και ξεναγήσεις επισήμων. Ειδική αναφορά έγινε για την έκθεση «Όμηροι στη Γερμανία», που παρουσιάζει 300 περίπου κατασχεθέντα, από τη γερμανική αστυνομία, αντικείμενα (εικόνες, σπαράγματα τοιχογραφιών και ψηφιδωτών, χειρόγραφα και αρχαιότητες). Τα αντικείμενα αυτά, που ευρίσκονται από το 1997 στο Μόναχο και η υπόθεσή τους ακόμη εκδικάζεται από το Ομοσπονδιακό Δισκαστήριο της Βαυαρίας, προέρχονται από πενήντα διαφορετικούς ναούς των κατεχομένων, οι οποίοι απεικονίζονται στους πίνακες της έκθεσης. Σκοπός του Μουσείου είναι η διατήρηση της μνήμης, της διάσωσης της πολιτιστικής κληρονομιάς στο βαθμό που σήμερα είναι αυτό δυνατό.
Η παρουσίαση του δρος Χαράλαμπου Γ. Χοτζάκογλου, διευθυντού του Παγκοσμίου Βήματος Θρησκειών και Πολιτισμών της Ιεράς Μονής Κύκκου κινήθηκε σε δύο άξονες. Καταρχάς παρουσίασε το έργο της Ιεράς Μονής Κύκκου σχετικά με την καταγραφή και φωτογραφική αποτύπωση της θρησκευτικής, πολιτιστικής κληρονομιάς στο τουρκοκρατούμενο τμήμα της Κύπρου. Ανέλυσε το όραμα και το πρωτοποριακό έργο του μητροπολίτου Κύκκου και Τηλλυρίας, κ. κ. Νικηφόρου, σχετικά τη διάσωση της πολιτιστικής κληρονομιάς της Μεγαλονήσου και τις προσπάθειες που καταβάλλονται μέσω σχετικών διαλέξεων, εκδόσεων, ομιλιών και παρουσιάσεων για την επιδιόρθωση, ανακαίνιση και επαναλειτουργία των κατεχόμενων ναών.
Παράλληλα παρουσίασε το όραμα του ηγουμένου Κύκκου, Νικηφόρου σχετικά με το ρόλο που μπορεί να διαδραματίσει το Παγκόσμιο Βήμα Θρησκειών και Πολιτισμών τη Ιεράς Μονής Κύκκου στην ειρηνική συνύπαρξη λαών ανεξαρτήτως εθνικών, θρησκευτικών και πολιτισμικών καταβολών. Ιδιαίτερο ρόλο μπορεί να παίξει το Παγκόσμιο Βήμα στην Κύπρο, όπου ένα μεγάλο τμήμα του πληθυσμού Ελληνοκυπρίων, Τουρκοκυπρίων, Μαρωνιτών, Αρμενίων, Λατίνων και Εβραίων έζησε και συνεχίζει να βιώνει το δράμα της προσφυγοποίησης και του εκτοπισμού από τις πατρογονικές εστίες τους ένεκα της Τουρκικής εισβολής. Αντίστοιχη δυστυχία και ξεριζωμό από το γενέθλιο τόπο τους ένοιωσαν και χιλιάδες Τουρκοκύπριοι, οι οποίοι υπό συνθήκες εξαναγκασμού αναγκάσθηκαν επίσης να προσφυγοποιηθούν. Το μήνυμα για τις νέες γενιές είναι η καταλλαγή, η αρμονική συνύπαρξη και η επούλωση των τραυμάτων του παρελθόντος.
Μεγάλη ανταπόκριση σημειώθηκε για τις σχετικές με την Κύπρο διαλέξεις, τόσο από το παριστάμενο κοινό, όσο και από τα γερμανικά τηλεοπτικά μέσα, ραδιοφωνικούς σταθμούς και εφημερίδες μεγάλης κυκλοφορίας, όπου παρεχώρησαν συνεντεύξεις οι δύο ομιλητές. Ιδιαίτερο ενδιαφέρον προκάλεσε στο γερμανικό κοινό το θέμα της αρχαιοκαπηλίας και του λαθρεμπορίου κυπριακών έργων τέχνης, όσο και η δραστηριότητα του Παγκοσμίου Βήματος Θρησκειών και Πολιτισμών της Μονής Κύκκου, σχετικά με το θέμα των προσφύγων, εκτοπισθέντων και της καταγραφής της πολιτιστικής κληρονομιάς στο Μεγαλόνησο.
