ΗΜΕΡΙΔΑ
«Εκκλησία της Κύπρου – Ευρωπαϊκή Ένωση»
Έγινε με μεγάλη επιτυχία το Σάββατο, 8 Μαΐου 2010, η Ημερίδα, με θέμα «Εκκλησία της Κύπρου - Ευρωπαϊκή Ένωση». Την Hμερίδα οργάνωσε το Γραφείο Διεκκλησιαστικών Σχέσεων και Ευρωπαϊκών Υποθέσεων της Ιεράς Συνόδου της Εκκλησίας της Κύπρου και οι εργασίες της φιλοξενήθηκαν στην Αίθουσα Τελετών του Πολιτιστικού Ιδρύματος Αρχιεπισκόπου Μακαρίου Γ’. Η Ημερίδα ήταν αφιερωμένη στα πενηντάχρονα της Κυπριακής Δημοκρατίας και συνδυάσθηκε με τους εορτασμούς της Ημέρας της Ευρώπης (9 Μαΐου). Σε αυτήν συμμετείχαν αξιωματούχοι της Εκκλησίας και της Πολιτείας, κληρικοί, συνεργάτες της Εκκλησίας, κ.ά.
Η Ημερίδα άρχισε με καλωσόρισμα των συμμετεχόντων από το Θεοφιλέστατο Χωρεπίσκοπο Μεσαορίας κ. Γρηγόριο, εκ μέρους της Οργανωτικής Επιτροπής. Στη συνέχεια, εκ μέρους του Μακαριωτάτου Αρχιεπισκόπου κ.κ. Χρυσοστόμου, διάβασε το χαιρετισμό και κήρυξε την έναρξη των εργασιών της Ημερίδας ο Πρωτοσύγκελλος της Ιεράς Αρχιεπισκοπής κ. Ιερώνυμος. Στην Ημερίδα έγιναν έξι ομιλίες και δύο συζητήσεις, στα πλαίσια της προσπάθειας ενημέρωσης των συμμετεχόντων για τους θεσμούς της Ευρωπαϊκής Ένωσης, του τρόπου λειτουργίας της και τις δυνατότητες που παρέχει στους πολίτες και τους οργανισμούς των κρατών-μελών για προστασία των δικαιωμάτων τους.
Στην ομιλία της, η Επικεφαλής της Αντιπροσωπείας της Ευρωπαϊκής Επιτροπής στην Κύπρο κ. Ανδρούλα Καμιναρά, τόνισε τη σημασία της ανεξιθρησκείας στο χώρο της Ευρωπαϊκής Ένωσης: η θρησκευτική ελευθερία είναι ατομικό δικαίωμα και το κράτος έχει την υποχρέωση να μην την εμποδίζει. Αυτό, βέβαια, με τις προϋποθέσεις του άρθρου 13 της Συνθήκης της Λισσαβόνας, σύμφωνα με το οποίο η Ευρωπαϊκή Ένωση, κατά τη διαμόρφωση και εφαρμογή της πολιτικής της πρέπει να λαμβάνει υπόψη και τα έθιμα των κρατών μελών που αφορούν ιδίως τα θρησκευτικά τυπικά. Η Ευρωπαϊκή Ένωση προωθεί το διάλογο με τις διάφορες Εκκλησίες, αναγνωρίζοντας το σημαντικό ρόλο της θρησκείας στην εδραίωση της ειρήνης, τόσο στο χώρο της Ευρωπαϊκής Ένωσης όσο και στον υπόλοιπο κόσμο.
Ο πρώην Ευρωβουλευτής κ. Γιαννάκης Μάτσης τόνισε την πολιτική σημασία της ένταξης της Κύπρου στην Ευρωπαϊκή Ένωση: προστασία της Κυπριακής Δημοκρατίας και καταλυτική δράση για μια δημοκρατική και ευρωπαϊκή λύση, βιώσιμη και λειτουργική. Παρά την παγίδα που στήθηκε το 2004 για διάλυση της Κυπριακής Δημοκρατίας (σχέδιο Ανάν), το Μάιο του 2004 η Κύπρος έγινε μέλος της Ευρωπαϊκής Ένωσης.
Δυστυχώς, τελευταία επικρατεί στην Κύπρο μια τάση αυτοαπομόνωσης, όπως αυτό φαίνεται:
α) από την άρνηση της Κυβέρνησης για συμμετοχή της Κύπρου στο Συναιτερισμό για την Ειρήνη, όπως εισηγήθηκε το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, για να μην είναι η Κύπρος το μόνο Κράτος της Ευρωπαϊκής Ένωσης που είναι εκτός.
β) δεν αξιοποιήθηκαν και δεν αξιοποιούνται σωστά οι δυνατότητες που παρέχει στην Κυπριακή Δημοκρατία η Ευρωπαϊκή Ένωση για βιώσιμη λύση. Τα πιο πάνω οδηγούν την Κύπρο να είναι κράτος δεύτερης κατηγορίας στην Ευρωπαϊκή Ένωση.
Η Ευρωβουλευτής κ. Ελένη Θεοχάρους στην ομιλία της τόνισε τις σταδιακές δημοκρατικές αλλαγές που προωθούνται ή πρέπει να προωθούνται στο χώρο της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Παρά το γεγονός ότι η Ευρωπαική Ένωση είναι ένας κοσμικός θεσμός, η Εκκλησία στον ευρωπαϊκό χώρο έχει να διαδραματίσει καθοριστικό πνευματικό ρόλο στην επίλυση των καθημερινών προβλημάτων του Ευρωπαΐου πολίτη, όπως την καταπολέμηση της φτώχειας, της κοινωνικής ανισότητας και των ναρκωτικών, αλλά και την ενεργό συμμετοχή στην προσπάθεια για αναστήλωση του συστήματος αρχών και αξιών, οι οποίες διέρχονται κρίση και πλήττουν την κοινωνική συνοχή. Στην προσπάθεια αυτή η Εκκλησία της Κύπρου έχει πολλά να συνεισφέρει αξιοποιώντας τους διαθρησκευτικούς και διαπολιτισμικούς διαλόγους και όχι μόνο.
Ο Πανιερώτατος Μητροπολίτης Κωνσταντίας και Αμμοχώστου κ. Βασίλειος στην ομιλία του (που διάβασε ο Δρ Γεώργιος Κάκουρας) τόνισε την ανάγκη για προβολή των αξιών της Ορθοδόξου Εκκλησίας στο χώρο της Ευρωπαϊκής Ένωσης, τόσο για να συνειδητοποιήσουν οι ίδιοι οι Ορθόδοξοι τις αξίες αυτές όσο και ως μήνυμα προς τις ετερόδοξες εκκλησίες, για να εργασθούν ώστε οι λαοί να επανεύρουν την απωλεσθείσα πίστη στο Θεό και την αξία της χριστιανικής παράδοσης. Η προσπάθεια αυτή επιβάλλει πανορθόδοξη συνεργασία με ανοικτό και δομημένο διάλογο με τις άλλες εκκλησίες, αλλά και με τις Αρχές της Ευρωπαϊκής Ένωσης.
Ο επικεφαλής του Γραφείου του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου στην Κύπρο κ. Τάσος Γεωργίου στην ομιλία του αναφέρθηκε στο ρόλο του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, τον τρόπο λειτουργίας του, τις διάφορες πολιτικές ομάδες που δραστηριοποιούνται σ’ αυτό, τις επιτροπές του κ.ά. Ειδικότερα τόνισε το νέο αναβαθμισμένο του ρόλο στην ψήφιση της νομοθεσίας της Ευρωπαϊκής Ένωσης, την ψήφιση του προϋπολογισμού και τον έλεγχο των δραστηριοτήτων της Ευρωπαϊκής Ένωσης, καθώς και τον τρόπο συνεργασίας του με άλλα όργανα της Ευρωπαϊκής Ένωσης και ειδικότερα με την Ευρωπαϊκή Επιτροπή και το Συμβούλιο των Υπουργών.
Ο Θεοφιλέστατος Χωρεπίσκοπος Νεαπόλεως κ. Πορφύριος, Διευθυντής του Γραφείου της Εκκλησίας της Κύπρου στην Ευρωπαϊκή Ένωση, στην ομιλία του ενημέρωσε τους παρισταμένους για τον τρόπο με τον οποίο η Εκκλησία της Κύπρου προχώρησε στην ίδρυση και οργάνωση του Γραφείου της Εκκλησίας της Κύπρου στην Ευρωπαϊκή Ένωση (Βρυξέλλες) και τις προσπάθειες του Γραφείου για προβολή του θέματος της καταστροφής της πολιτιστικής μας κληρονομιάς στην κατεχόμενη Κύπρο και του θέματος των εγκλωβισμένων. Το Γραφείο της Κύπρου στις Βρυξέλλες προωθεί επαφές με άλλες Εκκλησίες, ορθόδοξες ή μη, υποστηρίζει οργάνωση σεμιναρίων και εκθέσεων κ.ά.
Ακολούθησε διεξοδική συζήτηση και οι ομιλητές απάντησαν στα πολλά ερωτήματα που υπέβαλαν οι συμμετέχοντες. Μεταξύ των άλλων διευκρινίστηκε ότι η Ευρωπαϊκή Ένωση δε διέθεσε στα κατεχόμενα κονδύλια, τα οποία οδήγησαν άμεσα ή έμμεσα στην καταστροφή της εκεί ευρισκόμενης πολιτιστικής μας κληρονομιάς. Η Ευρωβουλευτής κ. Ελένη Θεοχάρους τόνισε την ανάγκη για πιο έντονη παρουσία της Κύπρου στα ευρωπαϊκά όργανα και γενικότερα στον Ευρωπαϊκό χώρο και τόνισε τις δυσκολίες που αντιμετωπίζουν οι έξι Κύπριοι Ευρωβουλευτές, οι οποίοι έχουν να αντιμετωπίσουν δέκα Τούρκους Ευρωβουλευτές από διάφορες Ευρωπαϊκές χώρες, οι οποίοι συνεργάζονται με διάφορους άλλους Ευρωβουλευτές, μουσουλμάνους ή όχι. Στην Ευρωπαϊκή Ένωση ζουν 13 εκατομμύρια Μουσουλμάνοι (κυρίως στη Γαλλία, Γερμανία και Ηνωμένο Βασίλειο).
Η Ημερίδα ολοκληρώθηκε με κατάθεση του προβληματισμού και της αυτοκριτικής του Υπευθύνου του Γραφείου Διεκκλησιαστικών Σχέσεων και Ευρωπαϊκών Υποθέσεων Θεοφιλέστατου Χωρεπισκόπου Μεσαορίας κ. Γρηγορίου, για το όλο εγχείρημα της πραγματοποίησης της Ημερίδας αυτής και τα αποτελέσματα που εξήχθησαν από αυτή τη συνάντηση. Ο Θεοφιλέστατος είχε την ευκαιρία να ευχαριστήσει και πάλι τους εισηγητές, αλλά και τους συνεργάτες της Οργανωτικής Επιτροπής και της Γραμματείας, το Δρα Ανδρέα Φυλακτού και το Πολιτιστικό Ίδρυμα Αρχιεπισκόπου Μακαρίου Γ΄, το συντονιστή Δημοσιογράφο κ. Λουκά Φουρλά, ο οποίος συντόνισε κατά τον καλύτερο τρόπο τις εργασίες της Ημερίδας, έτσι ώστε όλα να πραγματοποιηθούν σύμφωνα με το καθορισμένο χρονοδιάγραμμα. Επίσης, ευχαρίστησε το Χορηγό της Ημερίδας ΣΠΕ Στροβόλου, αλλά και τους Χορηγούς Επικοινωνίας ΡΙΚ, Ραδιοφωνικό σταθμό "ο Λόγος" και την Logosnet. Τέλος, προς τιμή όλων των συμμετεχόντων παρατέθηκε δεξίωση στις αυλές της Ιεράς Αρχιεπισκοπής.
Ανδρέας Χ. Χριστοδούλου
Χαιρετισμός της Α.Μ. του Αρχιεπισκόπου Κύπρου κ.κ.Χρυσοστόμου και κήρυξη εργασιών της Ημερίδας με τίτλο: «Εκκλησία της Κύπρου - Ευρωπαϊκή Ένωση»
Με πολλή πράγματι χαρά χαιρετίζουμε τη σημερινή Ημερίδα, με θέμα «Εκκλησία της Κύπρου-Ευρωπαϊκή Ένωση», την οποία διοργανώνει το Γραφείο Διεκκλησιαστικών Σχέσεων και Ευρωπαϊκών Υποθέσεων της καθ’ ημάς Αγιωτάτης Εκκλησίας της Κύπρου και η οποία είναι αφιερωμένη στα 50χρονα της Κυπριακής Δημοκρατίας.
Ζούμε σε ένα συνεχώς μεταβαλλόμενο και κοσμογονικά εξελισσόμενο κόσμο. Η παγκόσμια κοινωνία, ως αποτέλεσμα των εκπληκτικών τεχνολογικών επιτευγμάτων και της άλλης φανταστικής προόδου, η οποία έχει σημειωθεί σε όλους τους επιστημονικούς τομείς της ανθρώπινης δραστηριότητας, έχει γίνει -όπως ορθά ειπώθηκε- ένα παγκόσμιο χωριό.
Μπροστά σε όλα αυτά, η Εκκλησία, όπως είναι φυσικό, δεν είναι δυνατό να στέκεται αδιάφορη, ούτε και να μένει απαθής θεατής. Είναι υποχρεωμένη να ακολουθεί με σύνεση και προσοχή την πρόοδο και την εξέλιξη και να αξιοποιεί με αίσθημα ευθύνης τα τεχνολογικά και άλλα επιστημονικά επιτεύγματα. Και τούτο, με στόχο το ευτυχέστερο μέλλον των ανθρώπων και των λαών.
Κοσμογονικό γεγονός της εποχής μας αποτελεί και η σύσταση της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Και τούτο, γιατί, ενώ στο παρελθόν η Ευρώπη υπήρξε πεδίο συνεχών, σφοδρών και ανελέητων συγκρούσεων, με εκατομμύρια νεκρούς στα πεδία των μαχών, σήμερα ζούμε και βιώνουμε το σπουδαίο, και απίστευτο σε άλλες μέρες του παρελθόντος, γεγονός της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Και η χαρά μας γίνεται ακόμη πιο μεγάλη, γιατί η μικρή μας Κύπρος τώρα και έξι χρόνια, από το 2004, είναι συμμέτοχος αυτής της Ευρωπαϊκής Ένωσης των είκοσι επτά (27) χωρών.
Η Εκκλησία της νήσου μας αποδίδει ιδιαίτερη σημασία και αξία στην ένταξή μας στην Ευρωπαϊκή Ένωση. Βεβαίως, σπεύδουμε να ξεκαθαρίσουμε ότι δεν θεωρούμε ότι κάθετι, που μας έρχεται από την Ευρωπαϊκή Ένωση, είναι ιερό και άγιο.
Εν πάση περιπτώσει, στον σύντομο αυτό χαιρετισμό μας, δεν είναι δυνατό να αναλύσουμε τα θετικά και τα αρνητικά της Ευρωπαϊκής Ένωσης και της ένταξής μας σ’ αυτήν. Απλώς επιθυμούμε να τονίσουμε, και να υπογραμμίσουμε, ότι απόδειξη της τεράστιας σημασίας που αποδίδουμε σ’ αυτήν είναι και η απόφαση της Ιεράς Συνόδου να ιδρύσει και να λειτουργήσει το Γραφείο της Εκκλησίας της Κύπρου στην Ευρωπαϊκή Ένωση, στις Βρυξέλλες, με Διευθυντή του το Θεοφιλέστατο Χωρεπίσκοπο Νεαπόλεως και αγαπητό εν Χριστώ αδελφό κ. Πορφύριο.
Απόδειξη, ακόμη, της πολύ μεγάλης σημασίας που αποδίδουμε στην Ευρωπαϊκή Ένωση είναι και η απόφαση της Ιεράς Συνόδου να συστήσει το Γραφείο Διεκκλησιαστικών Σχέσεων και Ευρωπαϊκών Υποθέσεων, με υπεύθυνο το Θεοφιλέστατο Χωρεπίσκοπο Μεσαορίας και, επίσης, αγαπητό εν Χριστώ αδελφό κ. Γρηγόριο.
Η μεγάλη προσδοκία του λαού μας, από την ένταξή μας στην Ευρωπαϊκή Ένωση, είναι όπως αυτή ασκήσει αποτελεσματικά τον καταλυτικό της ρόλο για την εξεύρεση μιας δίκαιης, βιώσιμης και λειτουργικής λύσης στο εθνικό μας πρόβλημα. Και τούτο για μας θα γίνει μόνο με την αποχώρηση από τη νήσο όλων των τουρκικών στρατευμάτων εισβολής και των εποίκων, την επιστροφή όλων των προσφύγων μας στις πατρογονικές τους εστίες και την εφαρμογή και στην Κύπρο των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και του ευρωπαϊκού κεκτημένου. Προς το σκοπό αυτό, ως Εκκλησία βρισκόμαστε σε ανάπτυξη και καλλιέργεια στενών σχέσεων με τα διάφορα όργανα της Ευρπωπαϊκής Ένωσης, όπως επίσης και προωθούμε την ιδέα φιλοξενίας στη νήσο μας προσωπικοτήτων και παραγόντων της Ευρωπαϊκής Ένωσης, οι οποίοι, αφού οι ίδιοι δουν και βιώσουν από κοντά την κατάσταση, να ενεργήσουν κατά συνείδηση τα αυτονόητα.
Θεωρούμε, τέλος, ότι η ένταξή μας στην Ευρωπαϊκή Ένωση αποτελεί και μια ακόμη μεγάλη πρόκληση. Είμαστε, δηλαδή, μια μικρή και ημικατεχόμενη χώρα και ασφαλέστατα οι οικονομικές και στρατιωτικές μας δυνατότητες είναι μηδαμινές. Κατά συνέπεια, το ουσιαστικότερο στοιχείο της σύγχρονης φυσιογνωμίας της νήσου μας, το οποίο και καλούμαστε να καταθέσουμε και να προβάλουμε με σύνεση, συνέπεια και σεβασμό στην Ευρωπαϊκή Ένωση, είναι η ιστορική, πολιτιστική, πνευματική και θρησκευτική μας κληρονομιά. Σίγουρα, η πρόκληση είναι μεγάλη, γιατί ήδη βρισκόμαστε σε ένα κρίσιμο διάλογο με τους άλλους ανθρώπους και τους άλλους λαούς της Ευρωπαϊκής Ένωσης, στον οποίο δοκιμάζεται η πνευματική μας παράδοση και αντοχή.
Δεν χρειάζεται, ασφαλώς, να πούμε ότι, για να συνεχίσουμε τη μακραίωνη ιστορική μας πορεία, θα πρέπει, μπροστά στην πιο πάνω πρόκληση, από τη μια μεριά να διατηρήσουμε την ταυτότητα και την αυτοσυνειδησία μας, και από την άλλη να συναισθανθούμε την ευρωπαϊκή και οικουμενική μας αποστολή. Και προς αυτόν τον ύψιστο στόχο, η Εκκλησία εργάζεται, και θα συνεχίσει και στο μέλλον να εργάζεται, με όλες της τις δυνάμεις.
Ευχαριστούμε και συγχαίρουμε θερμά όλους τους εκλεκτούς Εισηγητές για τη μεγάλη συμβολή τους στη διεξαγωγή της Ημερίδας. Με τις περιεκτικές εισηγήσεις τους θα βοηθήσουν όλους μας, ώστε να εμβαθύνουμε και να κατανοήσουμε καλύτερα το θέμα.
Ιδιαίτερες ευχαριστίες και συγχαρητήρια απευθύνουμε προς το Γραφείο Διεκκλησιαστικών Σχέσεων και Ευρωπαϊκών Υποθέσεων και προσωπικά προς το Θεοφιλέστατο Άγιο Μεσαορίας για την ωραία πρωτοβουλία τους να προχωρήσουν στη διοργάνωση της Ημερίδας.
Κηρύσσοντας την έναρξη των εργασιών της, ευχόμαστε κάθε επιτυχία σ’ αυτές. Ευχαριστούμε.
Ιερά Αρχιεπισκοπή Κύπρου,
8 Μαΐου 2010.