Το Πολιτιστικό κέντρο που δημιουργήθηκε από το όραμα του αείμνηστου Αρχιεπισκόπου Μακαρίου Γ΄ για τη διατήρηση της εκκλησιαστικής πολιτιστικής κληρονομιάς του τόπου, εορτάζει κάθε χρόνο στις 19 Ιανουαρίου ημέρα των ονομαστηρίων του Αρχιεπισκόπου Μακαρίου.
Φέτος, στα πλαίσια των εορτασμών για τα 50χρονα της Ανεξαρτησίας της Κυπριακής Δημοκρατίας διοργάνωσε την εκδήλωση «Τα κατεχόμενα στα χρόνια της ανεξαρτησίας, 1960-1974» με την οποία τιμήθηκε ο θεμελιωτής της, Εθνάρχης Μακάριος και προβλήθηκε η πραγματική και πολιτιστική μνήμη των κατεχομένων.
Έγκριτοι ομιλητές ανέπτυξαν θέματα που σχετίζονται με τον πολιτιστικό πλούτο της πατρίδας μας, που αδυνατούμε σήμερα να απολαύσουμε, λόγω της συνεχιζόμενης Τουρκικής κατοχής. Η κυρία Πίτσα Πρωτοπαπά, ο Δρ Δήμος Χρήστου, ο κύριος Μάκης Κεραυνός και ο κύριος Ερωτόκριτος Χλωρακιώτης παρουσίασαν θέματα για την Εκπαίδευση, τα Μνημεία, την Οικονομία και τον Συνεργατισμό, όπως αυτά αναπτύχθηκαν στα χρόνια της Ανεξαρτησίας από το 1960 μέχρι το 1974.
Εκτελέστηκε, επίσης, καλλιτεχνικό πρόγραμμα από τη «Φωνή της Κερύνειας», υπό τη διεύθυνση της κυρίας Νέλλης Λουκαΐδου και με τη συμμετοχή του διεθνούς φήμης βαρύτονου κ. Κύρου Πατσαλίδη.
Πριν από την εκδήλωση οι παρευρισκόμενοι επισκέφθηκαν τη φωτογραφική έκθεση «Όμηροι στη Γερμανία», που παρουσιάζει τη σημερινή κατάσταση της πολιτιστικής μας κληρονομιάς στα κατεχόμενα και των έργων, που βρέθηκαν στην κατοχή Τούρκων αρχαιοκαπήλων και έχουν κατασχεθεί στη Γερμανία.
Χαιρετισμούς απηύθυναν ο Εξοχότατος Πρόεδρος της Κυπριακής Δημοκρατίας κ. Δημήτρης Χριστόφιας και η Α.Μ. ο Αρχιεπίσκοπος Κύπρου κ.κ. Χρυσόστομος, του οποίου -ο χαιρετισμός- ακολουθεί.
ΠΡΟΣΦΩΝΗΣΗ
τής Α.Μ. του Αρχιεπισκόπου Κύπρου κ. κ. Χρυσοστόμου
στην εκδήλωση για τον Εθνάρχη Μακάριο.
Τρίτη 19 Ιανουαρίου 2010
Αν είναι για όλους δύσκολο να αναφερθούν στην προσωπικότητα του αοιδίμου Αρχιεπισκόπου Μακαρίου, έστω και σε έναν απλό χαιρετισμό, είναι για μένα δυσκολότερο, ιδιαίτερα στον χώρο τούτο και κατά τη σημερινή μέρα.
Σήμερα, που η μέρα ανήκει ιδιαίτερα σ’ αυτόν, λόγω της ονομαστικής του εορτής. Και στο χώρο αυτό της Αρχιεπισκοπής, όπου κατά χιλιάδες μαζευόταν ο λαός για να τού ευχηθεί και για να τού εκφράσει τη βαθύτατή του αγάπη.
Για μένα που, ως διάδοχός του στον Αρχιεπισκοπικό θρόνο, συγκρίνομαι, αναγκαστικά, σε κάθε βήμα και ενέργειά μου, με τη δική του, γιγαντιαία μορφή. Κι είναι πάντα η σύγκριση αυτή πηγή οδύνης για μένα, όχι γιατί είχα ποτέ την ψευδαίσθηση ότι θα μπορούσα να παραβληθώ μαζί του, αλλά λόγω της συνειδητοποίησης των πολλών ελλειμμάτων, σε όλους τους τομείς, που άφησε η απουσία του.
Ένα γεγονός, όμως, όσο τραγικό κι αναπάντεχο κι αν είναι, - και τέτοιο γεγονός ήταν ο θάνατος του Εθνάρχη Μακαρίου, - με το πέρασμα του χρόνου αποκτά άλλες ιδεολογικές διαστάσεις! Γίνεται φορέας μηνυμάτων και πηγή αξιών για τους γύρω του, τους εγγύς, χρονικά, αλλά και τους μακράν. Κι ο Μακάριος, παρ’ όλο που ο πρόωρος και αδόκητος θάνατός του ακόμα μας πληγώνει, έγινε από καιρό, για μας, πρότυπο χρέους προς την πατρίδα, προσήλωσης στο καθήκον. Κατέστη ίνδαλμα αρετής!
Κάθε αναφορά μας σ’ αυτόν, συνιστά τροφοδοσία ψυχής, μελέτη ελευθερίας, οριοθέτηση χρέους. Η εποποιΐα που έγραψε, δεν είναι λιγότερο ένδοξη από τις εποποιΐες του Ηρακλείου και του Ιουστινιανού, του Τσιμισκή και του Βενιζέλου στον εθνικό τομέα. Ούτε και υπολείπεται τού χριστιανικού έργου του Ιερού Χρυσοστόμου, του Μεγάλου Βασιλείου και του Μεγάλου Φωτίου. Γι’ αυτόν, ως εκκλησιαστική καθώς και ως εθνική μορφή, εφαρμόζεται πλήρως στην αγωνιστική του φυσιογνωμία ο μεστός απολογητικός λόγος του Αποστόλου Παύλου: «Εν κόποις περισσοτέρως, εν πληγαίς υπερβαλλόντως… εν θανάτοις πολλάκις… κινδύνοις ποταμών, κινδύνοις ληστών, κινδύνοις εκ γένους, κινδύνοις εξ εθνών, κινδύνοις εν πόλει, κινδύνοις εν ερημία, κινδύνοις εν θαλάσση, κινδύνοις εν ψευδαδέλφοις».
Φωτοστέφανός του, ο «στέφανος εξ ακανθών», όπως κι εκείνος του «Κυρίου της δόξης». Κι όπως, προσφυώς, έχει λεχθεί, τα τόσα μνημεία και οι τόσοι ανδριάντες του, που είναι στημένοι σήμερα σ’ όλη την ελεύθερη Κύπρο, καθώς και στον υπόλοιπο Ελληνισμό, κατασκευάστηκαν από τις πολλές πέτρες, που μια θλιβερή μειοψηφία, με ιδιαίτερη μανία, τού ’ριξε, όταν βρισκόταν στη ζωή.
Σήμερα, που το εθνικό μας θέμα βρίσκεται επί ξυρού ακμής, κι ο κίνδυνος του εκτουρκισμού είναι άμεσος, είναι πολλοί που στρέφονται προς τον Μακάριο και τις υποθήκες του. Τα 32, ωστόσο, χρόνια που πέρασαν από το θάνατό του, με τη χλιδή, την «άνετη προσωρινότητα» και τον εφησυχασμό που καλλιεργήθηκε, έφεραν πνευματική συσκότιση σε μερικούς, που δυσκολεύονται, έτσι, να δουν ξεκάθαρα τις υποθήκες τού Μακαρίου και τη γραμμή του. Είναι γι’ αυτό που ο καθένας φορτώνει σ’ εκείνον τις δικές του θέσεις και τις δικές του αδυναμίες: Άλλοι την ηττοπάθεια κι άλλοι τη δειλία τους. Άλλοι τον άψυχο ρεαλισμό κι άλλοι την ευκαμψία τους προς τα οποιαδήποτε κελεύσματα των ξένων. Και μερικοί, για να δικαιολογήσουν δικά τους ολισθήματα, αποδίδουν σ’ αυτόν πράγματα αδιανόητα. Έστω κι αν ακόμα και τα απόρρητα έγγραφα του Φόρεϊν Όφφις, που αποδεσμεύονται τώρα, τους διαψεύδουν.
Κατά την εκκλησιαστική μας ορολογία, όμως, «εσχάτη ώρα εστί». Δεν ωφελούν τώρα ούτε οι κλαυθμηρισμοί κι η επαιτεία, ίδιον των λιποψύχων, ούτε κι οι πλατωνικές ευχές και επικλήσεις, ίδιον των ασθενικών χαρακτήρων, αλλ’ ούτε και μόνο το συναίσθημα, ούτε κι η ηττοπάθεια που τόσα δεινά μας επεσώρευσαν στο πρόσφατο παρελθόν. Όσοι επικαλούνται σήμερα τον Μακάριο, ας μη διαστρεβλώνουν, τουλάχιστον, τις θέσεις του.
Τιμώντας σήμερα, ημέρα της ονομαστικής του γιορτής, τον Εθνάρχη Μακάριο, με ιδιαίτερη μάλιστα αναφορά της εκδήλωσης αυτής στα κατεχόμενα εδάφη μας στα χρόνια της ανεξαρτησίας, δεν μπορούμε να παραβλέψουμε την γεμάτη αγωνία φωνή του: «Δεν ξεχνούμε τα σκλαβωμένα χωριά και τις πόλεις μας». Δεν μπορούμε να λησμονήσουμε τα ιερά και τα όσιά μας, τους τάφους των προγόνων μας, τη φύτρα της ζωής μας. Γι’ αυτό και θα πρέπει να ανανεώσουμε την απόφασή μας για αγώνα μέχρι τη δικαίωση, μέχρι τη εξασφάλιση των συνθηκών εκείνων που θα επιτρέπουν τη διαβίωσή μας, μέσα σε συνθήκες ελευθερίας, στη γη των πατέρων μας.
Η απόφασή μας αυτή ασφαλέστατα θα είναι το καλύτερο μνημόσυνο για τον αξέχαστο Ηγέτη μας.